داغ واقعه عاشورا بر قلب امام سجاد(ع)

به گزارش ایکنا، کتاب «آئین اشک و عزا در سوگ سیدالشهدا(ع)» به قلم حسین انصاریان در ۱۰ بخش به ارائه بیش از ۱۲۰ مطلب خواندنی پیرامون شخصیت نورانی حضرت اباعبدالله الحسین(ع) پرداخته است.

این اثر با موضوع مراسم اشک و عزا در سوگ سیدالشهدا(ع) برگرفته از متن سخنرانی‌های حجت‌الاسلام شیخ حسین انصاریان در ماه محرم‌الحرام ۱۳۸۸ در مسجد سیدعزیزالله شهر تهران است.

«منزلت امام حسین(ع) و یاران و خاندان گرامی ایشان» و «آیین اشک و عزا» دو بخش اصلی این کتاب هستند که در این بخش‌ها با استناد به آیات، روایات و متن زیارتنامه‌ها جایگاه، زندگی و شخصیت امام حسین(ع) معرفی شده است.

خبرگزاری ایکنا، به مناسبت ایام پرسوز و گذار عزاداری سیدالشهدا(ع)، بخش‌هایی از این کتاب را باز نشر می‌کند؛ امید اینکه این مطالب بتواند روشنگر عزاداران حسینی در شناخت ابعاد بیشتری از منزلت، شخصیت و زندگی امام حسین(ع) باشد.

حضرت موسی و عزاداری بر سیدالشهدا(ع)

یکی دیگر از پیامبران الهی که خداوند بدون واسطه روضه حضرت سيد‌الشهد(ع) را برایش خواند حضرت موسی بود. وقتی حضرت موسی در کوه طور به عبادت می‌پرداخت خداوند مصائب امام حسین(ع) را برای ایشان متذکر شد که دو جمله از آن قلب هر انسانی را به درد می‌آورد: «يَا مُوسَى صَغِيرُهُمْ يُمِيتُهُ الْعَطَشُ؛ كوچک‌ترين فرزندشان (حضرت علی اصغر) از تشنگی می‌میرد «وَ كَبِيرُهُمْ جِلْدُهُ مُنْكَمِضٌ يَسْتَغِيثُونَ وَ لَا نَاصِرَ؛ پوست انسان‌های بزرگ‌تر از فرط تشنگی جمع می‌شود و هر چه فریاد استغاثه سر می‌دهند کسی به یاری آنها نمی‌شتابد».

اشک امیرمؤمنان بر سيدالشهدا(ع)

با بررسی منابع روایی و تاریخی به این نتیجه می‌رسیم که ارتباط عاشقانه‌ای میان خاندان وحی و سیّدالشهدا وجود داشت؛ آنان که از طریق منبع وحی از شهادت مظلومانه امام حسین(ع) آگاه بودند همواره به یاد مصائب حضرت می‌افتادند و برای ایشان اشک می‌ریختند.

امیرمؤمنان یکی از پیشگامان اشک بر حضرت سید‌الشهدا است. از بدو تولد تا هنگام شهادت، هرگاه فرزند خود را مشاهده می‌کرد، به یاد مصائب ایشان اشک می‌ریخت و می‌فرمود: «یَا عَبْرَةً كُلِّ مُؤْمِنٍ» به این معنا که حضرت امیرمؤمنان علی، امام حسين را سبب گریه انسان‌های مؤمن می‌داند و این بیانگر عشق بیکران حضرت سیدالشهدا(ع) نسبت به پروردگار است.

دل پیروان حضرت سیدالشهدا نیز به تأسی از مولایشان همواره خدا را شاهد اعمال خود می‌بیند و به فرشتگان الهی و روز قیامت ایمان کامل دارد: «لكِنَّ الْبِرَّ مَنْ آمَنَ بِالله وَالْيَوْمِ الْآخِر وَ الْمَلائِكَةِ؛ بلکه نیکی(واقعی و کامل که شایسته است در همه امور شما ملاک و میزان قرار گیرد، منش و رفتار و حرکات) کسانی است که به خدا و روز فیامت و فرشتگان ایمان آوردند». (سوره بقره آیه 177). 

در تمام لحظات عمر، فرشتگانی حضور دارند که همه اعمالش را در پرونده می‌نویسند و در روز قیامت به او نشان می‌دهند: «كراماً كاتِبِينَ؛ يَعْلَمُونَ مَا تَفْعَلُونَ».

پرونده‌ای که به محوریت اهل‌بیت(ع) نوشته شود بسیار زیباست. اگر به فردی در روز قیامت بگویند او در تمام شئون زندگی به معصومین به ویژه حضرت سيد‌الشهدا اقتدا کرده است پس دلش را به انبیا و اولیای الهی گره می‌زنند و او را در کاروان سعادتمندان قرار می‌دهند، ظرف دل ظرف اسرار و حقایق آفرینش است که می‌تواند معارف الهی و قرآنی را در خود جای دهد. شعرا در مورد خانه دل اشعار زیبایی سروده‌اند:

ای خسته درون تو نهالی است/ کز هستی آن، تو را کمالی است
ای سایه نشین هر درختی/ بنشین به کنار خویش لختی (اقبال لاهوری)

و حافظ شیرین سخن می‌سراید:
سال‌ها دل طلب جام جم از ما می‌کرد/ آنچه خود داشت ز بیگانه تمنا می‌کرد

داغ واقعه عاشورا بر قلب امام سجاد(ع)

یکی از افرادی که بر مصائب حضرت سیدالشهدا بسیار گریست حضرت امام زین‌العابدین(ع) است. ایشان یکی از بکائین(بسیار گریه کنندگان) در طول تاریخ به شمار می‌رود. ایشان به قدری اشک می‌ریخت که جمعی از اصحاب آمدند و به حضرت عرض کردند اگر این گونه به گریه ادامه دهید جان خود را از دست می‌دهید. حضرت در پاسخ فرمود حضرت یعقوب(ع) از فراق يک فرزندش چنان می‌گریست که چشمانش سفید شد؛ اما من در روز عاشورا مشاهده کردم پدرم و 17 نفر از خاندانم را مظلومانه می‌کشند؛ پس چگونه حزن و اندوه این فاجعه از قلبم بیرون رود؟

داغ حضرت سیدالشهدا بر فرزند بزرگوارشان امام سجاد(ع) آنچنان سنگین بود که تا آخر عمر نتوانست از این داغ رها شود. هرگاه به ایشان آب می‌دادند آن چنان گریه می‌کردند که اشک‌های مبارکشان در آب می‌ریخت و مجبور می‌شدند آب را عوض کنند. زمانی که برای ایشان غذا می‌آوردند ظرف را بلند می‌کرد و با صدای بلند می‌گریستند. وقتی در کوچه‌های مدینه جوانی را مشاهده می‌کردند سرشان را به دیوار می‌گذاشتند و بسیار گریه می‌کردند، هنگامی که فرزند شیرخواره‌ای را در آغوش مادر می‌دیدند در همان مکان می‌ایستادند و اشک می‌ریختند، هرگاه از کنار مغازه قصابی عبور می‌کردند و گوسفند مرده‌ای می‌دیدند به قصاب می‌فرمودند: آیا قبل از ذبح به این گوسفند آب دادید؟ سپس اشک و گریه امانشان را می‌گرفت و به یاد تشنگی پدر بزرگوارشان بسیار می‌گریستند.

حال که گوشه‌ای از ارزش‌های اشک بر امام حسین(ع) آشکار شد، می‌توان به این نتیجه رسید که مخالفت با این نوع گریه از گناهان کبیره است؛ زیرا این مخالفت جنگ با خدا، رسول خدا(ص)، حضرت زهرا(س) و امام سجاد(ع) است. پس از شهادت امام حسین(ع) تا عصر حاضر حاکمان و سردمداران زیادی آمدند که قصد داشتند این گریه‌ها و اشک‌ها را از شیعیان بگیرند و این شعله عظیم را خاموش کنند اما قدرت الهی هرگز اجازه چنین کاری را به آنان نمی‌داد:

تا خداوندی خدا برجاست / بیرق شاه کربلا برپاست (دیوان صغیر اصفهانی).