فارابی، الگوی جامع عقلانیت اسلامی برای جهان امروز است

به گزارش خبرنگار ایکنا، حجت‌الاسلام والمسلمین علی عباسی، رئیس جامعه المصطفی العالمیه، امروز چهارشنبه ۳۰ مهرماه که به صورت برخط در کنفرانس بین‌المللی آرا و اندیشه‌های فارابی به میزبانی نمایندگی جامعه المصطفی العالمیه در ترکیه برگزار شد، شرکت کرد، با اشاره به جایگاه تمدنی فارابی در جهان اسلام، وی را «فیلسوف جامع و چهره درخشان تاریخ حکمت اسلامی» معرفی کرد.

جامعیت فلسفی فارابی در حکمت نظری و عملی

عضو مجلس خبرگان رهبری افزود: فارابی در همه شاخه‌های حکمت نظری؛ از الهیات و ریاضیات تا موسیقی، و در حکمت عملی؛ از اخلاق تا سیاست، نظریات بی‌بدیلی ارائه کرده است.

وی با مرور زندگی فارابی در بغداد، حرّان و دمشق، او را «تربیت‌یافته تمدن اسلامی و از چهره‌های تابناک آن» دانست و ادامه داد: جامعیت فارابی در تاریخ فلسفه اسلامی پیش از او بی‌نظیر بود و تمامی شاخه‌های علمی زمان او در خدمت نظام فلسفی واحدی قرار داشتند.

بهره‌گیری از میراث تمدن‌های پیشین در چارچوب عقلانیت اسلامی

حجت‌الاسلام والمسلمین عباسی با اشاره به شکوفایی تمدن اسلامی در قرون سوم تا پنجم هجری، بیان کرد: فارابی توانست از میراث علمی تمدن‌های پیشین، چون یونان و مکتب نوافلاطونیان بهره گیرد و آن را در چارچوب عقلانیت اسلامی ارتقا دهد.

وی به اشراف فلسفی فارابی بر نحله‌های مختلف فکری اشاره کرد و گفت: کتاب «الجمع بین رأیی الحکیمین» شاهدی بر قدرت استنباط و داوری فلسفی او است؛ تا جایی که ابن‌سینا اذعان کرد فهم کامل فلسفه ارسطو را پس از مطالعه آثار فارابی به دست آورده است.

مدینه فاضله؛ تصویر فلسفی جامعه‌ای الهی

وی در ادامه، نظریه فارابی در حکمت عملی را نظامی مدنی مبتنی بر مبانی الهی معرفی کرد و گفت: در اندیشه فارابی، رئیس اول مدینه فاضله شخصیتی است مرتبط با عقل فعال و عالم غیب که یا نبی است یا تربیت‌یافته مکتب انبیا. این نگاه، صورت فلسفی همان مفهوم دینی حکومت و جامعه‌داری اسلامی است و می‌تواند با نظریه‌های سیاسی معاصر مقایسه شود.

بازخوانی عقلانی اندیشه‌های اسلامی برای حل بحران‌های معاصر

حجت‌الاسلام والمسلمین عباسی تأکید کرد: نباید به شخصیت‌هایی، چون فارابی صرفاً به عنوان میراث تاریخی نگریست، بلکه اندیشه‌های آنان پاسخگوی مسائل فکری و فرهنگی امروز بشرند.

وی، هدف از برگزاری این نشست را «بازخوانی عقلانی و تمدنی اندیشه‌های فیلسوفان اسلامی برای حل چالش‌های جوامع معاصر» عنوان کرد.