عقلانیت

برچسب ها - عقلانیت

دانشگاه ایرانی در تلاقی ایده و واقعیت؛ بررسی چالش‌های مفهومی دانشگاه در ایران

نشست تخصصی «در جست‌وجوی ایده دانشگاه برای ایران» با حضور جمعی از استادان آموزش عالی، به بررسی نسبت ایده و واقعیت دانشگاه، بحران هویت نهادی، چالش‌های معرفتی و نقش دانشگاه در مواجهه با مسائل اجتماعی ایران پرداخت. سخنرانان با نقد دوگانه‌هایی چون مقاله یا حل مسئله، علم یا مهارت، و ایده یا واقعیت، استدلال کردند که چالش دانشگاه ایرانی بیش از آنکه فقدان ایده باشد، ابهام در فهم و تحقق آن است. در این نشست همچنین مطرح شد که پاسخ به بحران دانشگاه، نه در نسخه‌های فوری بلکه در بازسازی مفهومی و نهادی آن نهفته است.
کد خبر: ۴۳۲۴۷۱۵   تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۱۰/۰۳

در گفت‌وگو با نویسنده کتاب «زمین و خدایان» مطرح شد

امر شاعرانه و فهم هستی؛ تأملی در پیوند هایدگر و زبان فارسی

مترجم کتاب «زمین و خدایان» در این باره که فلسفه هایدگر، بیش از آنکه در «هستی و زمان» متوقف بماند، در نسبت زبان، شعر و حقیقت امتداد می‌یابد، گفت: میراث هایدگر عملاً از اروپا عبور کرده و به شرق رسیده است و دلیلش این است که ما نسبتی عمیق با امر شاعرانه داریم و برای کلمه شأن قائلیم. او همچنین بر این باور است که از رهگذر رجوع به سنت زبان آلمانی و با درک ظرفیت‌های فلسفی زبان فارسی می‌توان فلسفه هایدگر را را بی‌واسطه‌تر فهم کرد.
کد خبر: ۴۳۲۲۴۵۷   تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۹/۲۸

انشاالله رحمتی بیان کرد

پیوند عقل و معنویت؛ راهکاری برای مقابله با تاریکی جهان معاصر

رئیس بنیاد علمی و فرهنگی بوعلی‌سینا، در مراسم بزرگداشت روز پژوهش با بررسی بحران معنویت در جهان معاصر، بر اهمیت بازخوانی سنت ابن‌ سینا و پیوند عقل و روح برای یافتن پاسخی کارآمد به نیازهای معنوی امروز تأکید کرد.
کد خبر: ۴۳۲۳۵۱۱   تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۹/۲۶

سیدرضا صالحی امیری بیان کرد

بازگشت به گفتمان فرهنگی انقلاب؛ راهبرد نجات جامعه ایرانی

وزیر میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی، در آیین بزرگداشت شهید آیت‌الله محمد مفتح در دانشگاه تهران، بر ضرورت بازگشت به اندیشه و گفتمان فرهنگی رهبران انقلاب تأکید کرد و گفت توسعه بدون انسان‌سازی، جامعه را از مسیر هویت و امنیت اجتماعی دور می‌کند.
کد خبر: ۴۳۲۳۰۰۴   تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۹/۲۴

عقلانیت در سنت دینی ایران از آغاز وجود داشته است

مدرس دانشگاه با تبیین مفهوم «معنای زندگی» در سنت‌های فکری و دینی، تأکید کرد: برخلاف تصور برخی، عقلانیت در سنت دینی ایران از ابتدا وجود داشته و در ادعیه نیز بر همین بنیان استوار است.
کد خبر: ۴۳۲۲۲۲۸   تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۹/۱۹

حجت‌الاسلام آل بویه تشریح کرد

جایگاه انسان و حرمت سقط جنین از منظر قرآن و اخلاق

استاد دانشگاه باقرالعلوم(ع) با اشاره به دیدگاه برخی موافقان سقط جنین و مخالفان آن، تاکید کرد: این جواز سقط یا حکم به حرمت آن ناشی از نوع جهان‌بینی افراد است؛ موافقان انسان را همانند حیوان می‌دانند و او را شخص می‌نامند ولی قرآن، انسان را اشرف مخلوقات نامیده است.
کد خبر: ۴۳۲۰۰۱۷   تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۹/۰۹

حجت‌الاسلام ابوترابی‌فرد بیان کرد

وحدت، بهره‌وری و مقابله با آلودگی هوا؛ ضرورت امروز کشور

حجت‌الاسلام ابوترابی‌فرد در خطبه‌ این هفته نماز جمعه تهران با تأکید بر اهمیت تقوا و سیره حضرت زهرا(س)، جوانان را به ساخت خانه‌ای مبتنی بر ایمان، صداقت و عفت دعوت کرد و همزمان با تبریک روز نیروی دریایی، بر اقتدار نیروهای مسلح، ضرورت وحدت ملی، مدیریت بهره‌وری و مقابله با آلودگی هوا و مصرف سوخت فسیلی تأکید کرد.
کد خبر: ۴۳۱۹۶۱۷   تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۹/۰۷

یادداشت اختصاصی

بازخوانی خلأ معرفت شناختی اورسل در فلسفه تطبیقی

روز جهانی فلسفه فرصتی است برای بازخوانی مسیر اندیشه بشر در جست‌وجوی حقیقت و بررسی فلسفه تطبیقی؛ شاخه‌ای که با پل ماسون - اورسل و نقدهای هانری کربن، گفت‌وگویی عمیق میان سنت‌های فکری شرق و غرب برقرار می‌کند و نقش حکمت اسلامی در تکمیل این مسیر را آشکار می‌سازد. زهرا حاجی شاه‌کرم پژوهشگر فلسفه و نویسنده کتاب «فلسفه تطبیقی»، در یادداشتی تحلیلی، به تکوین فلسفه تطبیقی در اندیشه پل ماسون - اورسل و نقدهای بنیادین هانری کربن بر آن، پرداخته تا خلأ معرفت‌شناختی و روش‌شناسی این جریان را در نسبت با حکمت اسلامی و فلسفه ایرانی آشکار سازد.
کد خبر: ۴۳۱۶۸۸۶   تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۹/۰۶

حجت‌الاسلام شاکرین بیان کرد

ایرانیت و اسلامیت؛ همزیستی دیانت، عقلانیت و سیاست

عضو هیئت علمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، در هم‌اندیشی بررسی نسبت ایرانیت و اسلامیت، دیانت، عقلانیت و سیاست را سه رکن هویت ایرانی دانست و تأکید کرد اسلام با خردورزی، عدالت اجتماعی و سماحت خود، با روحیه ایرانیان همسو شده و زمینه رشد تمدن ایرانی و اسلامی را فراهم کرده است.
کد خبر: ۴۳۱۹۳۴۴   تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۹/۰۵

یادداشت اختصاصی

انسانِ بدون نقطه پرگار؛ بحران اصالت و معنویت در جهان مدرن

حکمت‌الله ملاصالحی، استاد دانشگاه تهران با تأکید بر اینکه «انسان روزگار ما دهرزده و دوران‌ گرفته‌ترین موجود همه تاریخ است»، می‌گوید: نظام دانایی جدید انسان بماهو «وجود» را فراموش کرده و او را به ابژه‌ شناخت تقلیل داده است؛ انسانی که «نقطه پرگار وجود» خود را از کف داده و محاط در دایره دوران شده است.
کد خبر: ۴۳۱۸۲۰۷   تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۹/۰۴

گزارش ایکنا از رونمایی کتاب «تاریخ فلسفه» و نشست «فهم در علوم انسانی»

علم انسانی از آنِ زندگی است

منوچهر صانعی دره‌بیدی در نشست «فهم در علوم انسانی» که به مناسبت روز جهانی فلسفه برگزار شد، گفت: در علوم طبیعی، ما پدیده‌ها را می‌دانیم اما نمی‌فهمیم؛ چون موضوع شناخت در آن‌ها ناآگاه و بی‌اراده است، اما در علوم انسانی، انسان خودِ موضوع معرفت است — با عاطفه، تصمیم و اراده‌ای که فهم را ممکن می‌سازد. از این رو، مرز میان دانستن در طبیعت و فهمیدن در فرهنگ، مرز میان قانون و زندگی است؛ فهم انسانی نه در آزمایشگاه، بلکه در تجربه زیسته و همدلی پدید می‌آید.
کد خبر: ۴۳۱۸۴۶۲   تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۹/۰۱

گفت‌و‌گو با زهرا مبلغ / ۳

فیلم | عقلانیت ؛ بزرگ‌ترین ارزش انسان

سیده‌ زهرا مبلغ، استاد و پژوهشگر فلسفه در گفت‌وگو با ایکنا به مناسبت هفته حکمت‌ و فلسفه می‌گوید: عقلانیت ، در طول تاریخ، به بزرگ‌ترین ارزش انسان تبدیل شد و براساس آن، انسان‌ها به «بیشتر عاقل» و «کمتر عاقل» تقسیم شدند. زنان و کودکان، معمولاً کسانی دانسته می‌شدند که بهره کمتری از عقل دارند و شهروندان درجه‌دو به‌شمار می‌آمدند. یا افرادی که در برخی جوامع برچسب «جنون» می‌گرفتند، از دایره انسانیت خارج تلقی می‌شدند. در بسیاری از کتاب‌های فلسفی، تاریخی و فقهی، این دسته‌بندی‌ها وجود داشته است.
کد خبر: ۴۳۱۷۶۷۲   تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۸/۲۹

آیت‌الله سیدمصطفی محقق داماد بیان کرد

بازخوانی فلسفه و اخلاق علامه طباطبایی در مواجهه با چالش‌های مدرن

رئیس گروه مطالعات اسلامی فرهنگستان علوم ایران در همایش «علامه طباطبایی و عالم معاصر»، با اشاره به نقش بی‌بدیل علامه طباطبایی در پیوند سنت دینداری با عقلانیت و نیازهای دنیای جدید، تأکید کرد تحول الهیات معاصر، احیای اخلاق دینی و گفت‌وگوی سازنده با جهان مدرن، همگی وامدار اندیشه‌های این استاد بزرگ است.
کد خبر: ۴۳۱۷۸۷۹   تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۸/۲۸

امتداد الهیات در چهره‌ای انسانی در کتاب «سایه خدا»

کتاب «سایه خدا؛ کانت، هگل و گذار از ملکوت به تاریخ» اثری از مایکل روزن و با ترجمه حسین نیکبخت از انتشارات ققنوس است. این کتاب اثری است میان تاریخ فلسفه، الهیات مدرن و فلسفه فرهنگ که نویسنده در آن تلاش کرده با زبانی روشن اما عمیق، نشان دهد که پروژه سکولاریزاسیون در اصل تلاشی بوده برای تداوم حضور خدا، نه نفی او.
کد خبر: ۴۳۱۷۶۴۹   تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۸/۲۷

سیده‌زهرا مبلغ در گفت‌وگو با ایکنا تبیین کرد

بسط معنای اخلاقی‌ از زندگی نیازمند پرورش «شفقت» است + فیلم

استاد مدعو دانشکده الهیات دانشگاه هاروارد بر این باور است؛ در جهانی که فناوری و فضای مجازی روابط انسانی را دگرگون کرده و تنهایی و گسست اجتماعی شدت یافته است، هنر، آموزش اخلاقی و بازاندیشی بنیادین در دین می‌توانند پلی میان انسان‌ها باشند و مسیر تحقق همدلی، شفقت و معنای زندگی را هموار کنند. بازسازی نظام آموزش و پرورش، پرورش تفکر اخلاقی و مواجهه با آثار هنری، همراه با تفسیرهای تازه از متون دینی، امکان زندگی انسانی‌تر و پاسخگویی به پرسش‌های بنیادین معنای زندگی را فراهم می‌آورد.
کد خبر: ۴۳۱۲۶۸۷   تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۸/۲۷

رئيس بنياد بين‌المللی علوم وحيانی اسراء تبیین کرد

نقش علامه طباطبایی در گسترش عقلانیت دینی و تحول حوزه علمیه قم

حجت‌الاسلام والمسلمین جوادی آملی گفت: شرح صدر علمی از ویژگی علامه طباطبایی بود؛ وسعتی که سبب می‌شد هیچ اندیشه‌ای را بدون بررسی نپذیرد یا رد نکند. این خصلت موجب شد حوزه علمیه قم از فضای محدود مباحث نقلی صرف، وارد عرصه‌های فلسفه، تفسیر، معارف و عقلانیت وحیانی شود.
کد خبر: ۴۳۱۷۱۷۳   تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۸/۲۵

یادداشت

معتزله؛ عقل‌گرایان نخستین در برابر حدیث‌گرایان افراطی

مکتب معتزله، یکی از نخستین و مهم‌ترین جریان‌های فکری در تاریخ اسلام، به‌عنوان واکنشی به حدیث‌گرایی افراطی و مسائل سیاسی قرن دوم هجری شکل گرفت. این مکتب با تأکید بر عقل‌گرایی، تلاش کرد تا میان ایمان و عقل پیوندی منطقی برقرار کند و مفاهیم پیچیده‌ای چون عدل الهی و توحید را از منظر فلسفی و کلامی تبیین نماید. بررسی پیدایش و تکامل این مکتب، گام مهمی در درک تحولات فکری در جهان اسلام و چالش‌های عقل و دین در دنیای معاصر است.
کد خبر: ۴۳۱۵۲۵۷   تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۸/۲۳

آیت‌الله رمضانی:

نهج‌البلاغه می‌تواند ایران را به الگوی جهانی تبدیل کند

دبیرکل مجمع جهانی اهل بیت(ع) با بیان اینکه راه نجات در نهج‌البلاغه یافت می‌شود، گفت: اگر این کتاب الهی در نظام فکری و اجرایی ما جایگاه واقعی خود را بیابد، جمهوری اسلامی می‌تواند الگوی عملی عدالت، عقلانیت و کرامت برای بشریت باشد.
کد خبر: ۴۳۱۶۵۰۲   تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۸/۲۱

تأکید وزیر علوم بر گفتمان عقلانیت ؛ از علم نافع تا مسئولیت اجتماعی دانشگاه‌ها

وزیر علوم در پیامی به مناسبت روز جهانی علم در خدمت صلح و توسعه، بر نقش دانشگاه‌ها و مروجان علم در گسترش عقلانیت ، مقابله با شبه‌علم و پیوند دادن علم با زندگی مردم تأکید کرد.
کد خبر: ۴۳۱۵۹۴۵   تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۸/۱۹

گزارش ایکنا از رونمایی کتاب جامع تاریخ فلسفه

تاریخ فلسفه اسلامی؛ بازگشت به خاستگاه‌های اصیل عقلانیت شرقی

نشست علمی رونمایی از کتاب «تاریخ جامع فلسفه» با حضور جمعی از استادان فلسفه و اندیشه در بنیاد حکمت صدرا برگزار شد؛ نشستی که محور آن نه صرف معرفی یک اثر، بلکه طرح مسئله‌ای بنیادی در قلمرو تاریخ‌نگاری فلسفه بود؛ آیا روایت موجود از فلسفه اسلامی روایت خود اندیشه است یا بازتولیدِ دیدگاهی غربی درباره آن؟
کد خبر: ۴۳۱۵۵۵۶   تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۸/۱۸