نقش‌آفرینی حوزه علوم اسلامی دانشگاهیان به عنوان اتاق اندیشه تشکل‌های دانشجویی

حجت‌الاسلام والمسلمین حریزاوی، مدیر حوزه علوم اسلامی دانشگاهیان در گفت‌وگو با خبرگزاری بین‌المللی قرآن (ایکنا)، اظهار کرد: تاریخچه حوزه علوم اسلامی دانشگاهیان به سال 77 برمی‌گردد که در شهر تهران تأسیس شد و به تدریج در هر سال در نقاط مختلف کشور توسعه پیدا کرده است، تا الان که حدود 37 مرکز تحت پوشش ما هستند و چند مرکز جدید هم ان‌شاءالله از ترم آینده شروع به کار می‌کنند و حدود 40 مرکز می‌شود.

وی با اشاره به برنامه‌های اصلی حوزه علوم اسلامی دانشگاهیان، افزود: عمده برنامه‌ حوزه هم در روزهای چهارشنبه و پنجشنبه است که دانشجویان فراغت از تحصیل دارند و بعد از اینکه دروس خود را به اتمام می‌رساند، دروس اسلامی را طی می‌کنند و الان حدوه 10 هزار نفر دین‌پژوه فعال داریم و حدود 50 هزار نفر هم به شکل فارغ از تحصیل هستند که بعضی از آن‌ها کل دوره را طی کرده‌اند و بعضی‌هایشان هم سطح‌های از دوره را به اتمام رسانده‌اند و بهره خودشان را برده‌اند.

مدیر حوزه علوم اسلامی دانشگاهیان با اشاره به چگونگی پخش شدن مراکز در تهران و شهرستان‌ها عنوان کرد: در تهران، در دانشگاه تهران‌، دانشگاه علامه، دانشگاه الزهرا(ص)، دانشگاه علم و صنعت، دانشگاه شریف، دانشگاه شهید رجائی و دانشگاه فرهنگیان و دانشگاه صدا و سیما است که دوره تخصصی ویژه افرادی است که در رسانه کار می‌کنند و در همین محل اصلی حوزه برگزار می‌شود، حدود 8 مرکز در تهران و مابقی مراکز هم که حدود سی مرکز هستند در نقاط مختلف کشور هستند.

اهداف حوزه علوم اسلامی دانشگاهیان

وی با اشاره به اهداف حوزه عنوان کرد: ما سه دوره برای رشد و تعالی دوره داشتیم؛ در دوره اول که نام آن دوره تأسیس و تثبیت است، هدف اصلی ارائه علوم اسلامی به دانشجویان برای تأمین نیازهای علمی‌ آن‌ها فراتر از آنچه که در دروس معارف تدریس می‌شود، بود. در دوره دوم که دوره توسعه و انسجام نام داشت، علاوه بر هدف قبلی، هدف فعال‌سازی دانشجویان را در عرصه خدمت به دین داریم. در دوره سوم که الان در آن هستیم و دوره تعالی و مأموریت‌گرایی است، هدف ما علاوه بر آن دو هدف قبلی ایجاد یک شبکه منسجم برای تبلیغ دین به شکل جدید و توانمندسازی فعالان فرهنگی کشور در دانشگاه‌ها برای تحقق دانشگاه اسلامی و تمدن اسلامی است؛ اینها اهداف کلی ما است که به یک‌سری اهداف فردی منشعب می‌شوند.

حریزاوی با بیان اینکه هزینه‌هایی در حد خرج‌های روزانه و نه شهریه از دانشجویان اخذ می‌شود، گفت: در حد هزینه‌های عادی هر هفته پنج هزار تومان بابت غذا و پذیرایی و صبحانه دانشجویان پرداخت می‌کنند، هزینه‌ها صرف خودشان می‌شود نه اینکه هزینه تحصیل را کسی بخواهد پرداخت کند.

وی با اشاره به تفکرات حاکم بر حوزه علوم اسلامی دانشگاهیان، عنوان کرد: در گذشته و در همان دوره اول تأسیس حوزه عده‌ای معتقد بودند که بعضی از دانشجویانی را که به طلبگی علاقه‌مند هستند را باید از دانشگاه جذب کنیم و وارد حوزه علمیه کنیم؛ لکن الان به هیچ وجه این هدف را نداریم، حقیقتاً وظیفه خودمان می‌دانیم که علوم دینی را در متن دانشگاه عمیق‌تر ارائه کنیم و دوم اینکه دانشجویان را برای خدمت به دین گروه‌بندی کنیم و آموزش بدهیم تا مثل یک طلبه که دین را تبلیغ می‌کند این دانشجویان هم بتوانند برای تبلیغ دین قدمی را بردارند؛ ما هیچ وقت به این نیت کار نمی‌کنیم که در دانشگاه، حوزه علمیه تأسیس کنیم یا دانشگاهیان را به حوزه علمیه ببریم و از مسیر تحصیلی و خدمتشان و مسیر زندگی‌شان آن‌ها جدا کنیم و تغییر هویت بدهیم، این وظیفه ما نیست، ممکن است حوزه‌های علمیه برای خودشان برنامه‌های را در این زمینه داشته باشند ولی ما چنین هدفی را دنبال نمی‌کنیم.

حریزاوی در پاسخ به این سؤال که در طول 17 سالی که از تأسیس حوزه علوم اسلامی می‌گذرد چقدر مطابق با اهدافتان حرکت کرده‌اید؟ اظهار کرد: این سوال چند جواب می‌تواند داشته باشد. انسان یک موجود آرمان‌طلب و بی‌نهایت‌طلب است، دوست داریم همه اهدافمان در طول یک برنامه محقق شود ولی گاهی اوقات موانع ومشکلاتی وجود دارد، به همین دلیل از یک منظر اهدافی که محقق شده فوق رغبت ما و با نگاه حداقلی خیلی بیشتر از آن چیزی است که ما تصور می‌کرده‌ایم، چون اگر دانشجویی دو ترم هم در حوزه علوم اسلامی تحصیل کند و با اساتید اخلاق، کلام، تاریخ و تفسیر مواجه شود و با اختیار و انتخاب خود از محضر اساتید خوشه‌چینی کند، به نظر من به هدفمان رسیدیم همین که بیاید دو ترم ارتباط برقرار کند ولو اینکه هیچ امتحانی هم ندهد و از ما جدا شود.

اگر هدف حداکثری را مبنا بگذاریم هنوز تا نتیجه خیلی راه داریم

وی ادامه داد: در نگاه حداکثری سطح انتظار ما خیلی بالاتر می‌رود، ما دنبال عناصری می‌گردیم که توانمندی خوبی در عرصه خدمت به دین داشته باشند. دنبال تأثیرگذاران و جهادگران فرهنگی و علمی می‌گردیم، دنبال کسانی می‌گردیم که مرز دانش را بپیمایند و درنوردند. دنبال شهریاری‌ها، علم‌الهدی‌ها،شهید دیالمه‌‌ها و احمدی روشن‌ها می‌گردیم، کسانی مثل شهید علم‌الهدی و شهید دیالمه تحصیلات علوم دینی را در کنار تحصیلات خوبی دانشگاهی خودشان داشته‌اند و توانسته‌اند به‌عنوان یک عنصر متفکر و تأثیرگذار دینی در جامعه شناخته شوند. اگر هدف حداکثری را مبنا بگذاریم هنوز تا نتیجه خیلی راه داریم.

حریزاوی اظهار کرد: در کارهای انسانی، نفری حساب می‌کنند، آدم‌ها را تک به تک بررسی می‌کنند در کارهای مادی وزنه‌ها و ابزارهای اندازه‌گیری فرق می‌کند آنجا کیلویی و تنی و ... هست، وقتی از تربیت انسان صحبت می‌کنیم از یک گروه سی نفره وقتی یک نفر شاخص در بیاید که قدرت جریان‌سازی و گفتمان‌سازی در یک جمعی را داشته باشد برای ما کفایت می‌کند؛ کما در جنگ هم همین را می‌بینیم، خیلی‌ها به جنگ رفتند و جنگیدند ولی همه شهید باکری و باقری نبودند، نظریه‌پرداز و ایدئولوگی که توانست فرمادنده شود و جمع زیادی را هدایت کند تعداد محدودی و به اندازه انگشتان یک دست شاید در یک گردان افراد کلیدی و محوری داشتیم که معمولاً فرمانده می‌شدند.

فرماندهان فرهنگی جنگ نرم در حوزه دانشجویی

مدیر حوزه علوم اسلامی دانشگاهیان گفت:‌ در حال حاضر ما در حوزه دانشجویی فرماندهان فرهنگی جنگ نرم را داریم؛ بعضی از دانشگاه‌ها که می‌رویم وقتی از دانشجویان سؤال می‌کنیم که الان چه کاری انجام می‌دهید، هر کدام مسئولیت شاخصی را دارند و ما می‌بینیم مغزهای فکری و فرهنگی دانشگاه و حتی از بین اساتید و دانشجویان ارشد و دکتری در حوزه‌های اسلامی حضور دارند یعنی کسانی که برایشان معارف مهم است؛ به همین دلیل به واسطه سفرها و دیدارهای متعددی که با دانشجویان و اساتید داشته‌ام احساس می‌کنیم بهترین‌ها نزد ما هستند، بهترین دانشجویان، اساتید، دانشجویان ارشد و دکتری و بهترین دخترها و پسرهای دانشگاه در حوزه علوم اسلامی دانشگاهیان حضور دارند،‌ البته معنای آن این نیست که در سایر تشکل‌ها بهترین نیستند اتفاقاً خیلی از فعالان تشکل‌ها پیش ما هستند و در روزهای کاری در تشکلات خودشان حضور دارند، فی ‌الواقع دانشجویان حوزه را به‌عنوان اتفاق فکر و اتاق اندیشه خودشان می‌دانند. اگر حوزه دانشجوی اتاق اندیشه تشکل‌های دانشجویی فعال در دانشگاه شود ما می‌توانیم ادعا کنیم که حوزه در جایی خودش قرار گرفته است.