تحول در علوم انسانی راهی جز رجوع به قرآن ندارد

به گزارش خبرگزاری بین‌المللی قرآن(ایکنا) مهدی ناظمی اردکانی امروز 21 اردیبهشت ماه در کنفرانس ملی قرآن‌پژوهی پیشرفت در مرکز تحقیقات استراتژیک توسعه(رشد) با بیان اینکه تحول در همه جوامع مطرح و موضوعی جدی است گفت: ما عمده مباحث تحول را حول رهبری متمرکز می‌کنیم لذا انتظار داریم که بحث تحول و انقلاب و توسعه را باید در حوزه رهبری و نه مدیریت عنوان کنیم.

ناظمی اردکانی با بیان اینکه پارادایم حاکم بر دنیا بحث تحول است ادامه داد: در این ایام که نیمه شعبان است می‌توانیم روی این نظر تامل جدی کنیم که بناست تحولی جهانی رخ بدهد.

استاد دانشگاه امام حسین(ع) با بیان اینکه انقلاب اسلامی زمینه این تحول را ایجاد کرده است اظهار کرد: تحول زمانی است که افراد به وضع موجود راضی نباشند و این خلاف اعتقاد مدرنیته است که می‌خواهد مدرنیته را انتهای آمال بشر بداند به همین دلیل امروز در جوامع مدرن نیز تحول‌خواهی سکه رایج است.

وی با اشاره به بحث رهبری تحول ادامه داد: از دید کاتر، رهبر تحول باید هشت مرحله را طی کند؛ اولین مرحله خلق چشم‌انداز است؛ مرحله دوم اینکه رهبر باید مجموعه رهبری برای تدوین چشم‌انداز درست کند، مرحله سوم خود انقلاب و تحول است.

ناظمی اردکانی عنوان کرد: مرحله چهارم جایگزینی ساختار و نظام نو را ارایه می‌دهد، مرحله پنجم مرحله ارزیابی نظام جدید است و مرحله ششم تحول جدید بعد از ارزیابی برای رفع نواقص است از این رو انقلاب همواره است و کار رهبر انقلاب نیز این است که مرتب انقلاب کند، مرحله هفتم ارزیابی مجدد و تثبیت مبانی انقلاب و تحول است و مرحله هشتم نیز حاکم کردن فرهنگ انقلاب است.

استاد دانشگاه امام حسین(ع) با تاکید بر وارد کردن ادبیات مدیریت در مباحث قرآنی تصریح کرد: مدیریت، بالفعل‌سازی توانایی بالقوه است بنابراین مدیریت پیشرفت بالفعل سازی توانایی‌های بالقوه در این زمینه است.

ناظمی با بیان اینکه خداوند در هر پدیده‌ای، توانایی بالقوه پیشرفت گذاشته است اظهار کرد: 11 مفهوم بر توسعه بار است و آنچه امروز غرب از توسعه به کار می‌برد با مفهومی که در ذهن ما هست بسیار تفاوت دارد.

وی با بیان اینکه در درجه اول باید پدیده را بشناسیم تا بتوانیم مدیریت کنیم افزود: اگر جامعه را نشناسیم نخواهیم توانست آن را مدیریت کنیم لذا اگر ما به سراغ فرآن نرویم نمی‌توانیم به یک الگو برسیم و جامعه را مدیریت کنیم.

این محقق و استاد حوزه عنوان کرد: علوم انسانی موجود چون دارای سوگیری در شناخت انسان است علمی نیست و ادعا است لذا برای رهاشدن از این سوگیری در شناخت انسان برای تولید علوم انسانی الا و لابد چارچوب این شناخت را باید از خالق انسان بگیریم؛ یعنی اگر بخواهیم علوم انسانی را که گویای شناخت درست و کامل است به دست آوریم ناچار باید به قرآن مراجعه کنیم و مدیریت پیشرفت انسان نیز در بستر شدنِ انسانی قابل تحقق است.

وی با اشاره به الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت گفت: ما در محیطی می‌‌خواهیم این کار را بکنیم که الگوهای متضاد و معارض توسط بازیگران دیگر ارایه می شود و نظام ما در چنین محیطی به دنبال تلاش برای ارایه الگوی جدید است و هزینه‌های زیادی هم دارد.

ناظمی گفت: الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت هم می‌تواند نقشه راه و هم هدف ما در پیشرفت باشد و امکان حیات انقلاب اسلامی با همین الگو امکان‌پذیر است در این صورت دولت‌ها خوش استقبال و بد بدرقه خواهند شد.

وی با بیان اینکه ترسیم الگوی اسلامی ایرانی باید برگرفته از آموزه‌های قرآنی باشد تصریح کرد: علم و فرهنگ غرب تراریخته است و محصولات تراریخته نیز ریشه‌دار نیست و اگر بخواهد دوام یابد باید ارگانیک شود.

ناظمی اردکانی بیان کرد: نکته مهم در این الگو آن است که در نظام اهداف و کارکرد و ساختارها باید نظام‌محوری را مشخص کنیم و هدف‌محوری در نظام اهدف و ساختارمحوری در نظام ساختاری نیز روشن و البته این عناصر باید از قرآن گرفته شود.

وی تاکید کرد: وجه تمایز ما با الگوهای دیگر این است که در نظام اهداف و ساختارها و روش‌ها می‌خواهیم بر چه هدف و ساختار و روشی تاکید کنیم که نقطه کانونی آن قرآن است.

وی ادامه داد: نظام ما ولایی است یعنی هدف‌محوری، کارکردمحوری و ساختار را روشن کرده‌ایم و همین مسئله وجه تمایز ما هست از این رو همان طور که مقام معظم رهبری هم فرمودند الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت و توسعه باید در دستگاه ولایت ترسیم شود وگرنه دیگران تمایل زیادی دارند که این الگو را روی میز ما بگذارند.

این محقق بیان کرد: ایشان همچنین ولایت فقیه را تعریف کرده و فرموده‌اند که ولایت فقیه جایگاه مهندسی نظام و حفظ نظام از افتادن به چپ و راست است و این تعریف باید در ترسیم الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت مورد توجه ما قرار بگیرد.