اربعین نمادی از شیوه جدید تعامل بین فرهنگ‌ها است
حسین سلیمی با تأکید بر جایگاه مهم اربعین در تعامل بین انسا‌ن‌ها اظهار کرد: اربعین نمادی از شیوه جدید تعامل بین فرهنگ‌ها و شیوه جدید بزرگداشت ارزش‌های انسانی و گونه تازه‌ای از ظلم‌ستیزی است که هیچ تنافر و تضادی با مسالمت‌جویی ندارد.
به گزارش ایکنا؛ چهارمین همایش علمی بین‌المللی «اربعین» با رویکرد اربعین همگرایی و صلح، چهارشنبه، 16 مهرماه با سخنرانی جمعی از اندیشمندان به صورت مجازی برگزار شد.
حسین سلیمی، رئیس دانشگاه علامه طباطبایی در ابتدای این کنفرانس، طی سخنانی بیان کرد: نوع نگاه ما به اربعین صرفاً یک نگاه مناسکی نیست، البته نگاه مناسکی نیز ارزش‌های خود را دارد و درست است که اربعین یکی از مناسک ماندگار و تأثیرگذار در تاریخ اسلام و تاریخ مناسک بشری بوده است، اما صرفاً هدف ما از برگزاری این همایش، شرکت یا برگزاری مناسک نیست، بلکه توجه به این مقوله و این پدیده به عنوان یک پدیده اجتماعی و بین‌المللی تأثیرگذار است.
وی افزود: از نظر ما اربعین نمادی از شیوه جدید تعامل بین فرهنگ‌ها و شیوه جدید بزرگداشت ارزش‌های انسانی است. اربعین گونه تازه‌ای از ظلم‌ستیزی است که هیچ تنافر و تضادی با مسالمت‌جویی ندارد. وقتی که فرهنگ‌ها، زبان‌ها، گویش‌ها و حتی گرایش‌های مذهبی متفاوت در یک پدیده عظیم و بی‌سابقه مانند راهپیمایی اربعین کنار یکدیگر قرار می‌گیرند و نه‌تنها هیچ مشکلی رخ نمی‌دهد، بلکه صحنه‌های خاطره‌انگیزی از عشق، محبت و مبادله ارزش‌های انسانی در میان گروه‌های شرکت‌کننده شکل می‌گیرد، انسان به این فکر می‌افتد که اندیشه‌های مختلف و گویش‌ها و زبان‌های مختلف می‌توانند حول محور ارزش‌های بلند برآمده از قیام امام حسین(ع) گرد هم جمع شوند و باهم، همسازی داشته باشند و گام در مسیری بگذارند که هم مخالف ظالمان است و هم یک نمایش متفاوتی از توحید و وحدت و همسازی بین فرهنگ‌های مختلف است.
ظلم‌ستیزی تضادی با همنشینی مومنان ندارد
سلیمی تصریح کرد: اینجا است که نشان می‌دهد ظلم‌ستیزی و مخالفت با مستکبران، تضادی با همنشینی و همسازی بین مومنان ندارد و اتفاقاً مومنان، عدالت‌طلبان و انسان‌گرایان در فرایند همنشینی با یکدیگر است که می‌توانند به ستیز با ظلم بنشینند و تأثیرگذار باشند و پدیده غیرقابل توصیفی مانند راهپیمایی اربعین را به وجود آوردند که به عنوان یک اهل تاریخ و نگارنده تاریخ می‌گویم که اربعین رویدادی استثنایی، متفاوت و یک پدیده جدید در تاریخ روابط بین ملت‌ها است.
رئیس دانشگاه علامه طباطبایی بیان کرد: تا به حال سابقه نداشته که ده‌ها میلیون انسان برای بزرگداشت ارزش‌های ناشی از یک قیام، دور هم جمع شوند و مرزهای ملی و فرهنگی در نوردیده شود و همه‌چیز حول یک محور با‌ارزش به‌هم بپیوندد و این پدیده جدید گویای شیوه جدید کنشگری در عصر جدید است. در شرایطی که خیلی‌ها صحبت از پایان سخنان مبتنی بر ایدئولوژی می‌کردند، یک نوع جدید از ایدئولوژی و کنشگری بر مبنای ارزش‌هایی که از هزار و چهارصد سال قبل باقی مانده، گرد هم جمع می‌شوند و چشم جهان را به پدیده‌ای باز می‌کنند که شاید کمتر به آن توجه شده است. امیدوارم در خلال مباحثی که از سوی محققین حاضر در این کنفرانس مطرح می‌شود، بتوانیم ابعاد متفاوت جامعه‌شناختی، معرفت‌شناختی و همچنین ارزش‌های متفاوت در این پدیده جدید را بهتر بشناسیم و شرایطی فراهم کنیم که جهانیان نیز با این اندیشه‌ها بیشتر آشنا شوند.
تأکید همه ادیان بر مسئله عدالت
در ادامه این همایش، مولانا آقامجاهد حسین، پژوهشگر دینی از کشور هندوستان با موضوع «اربعین و همگرایی جهانی در جست‌وجوی عدالت در برابر استعمارگرایی جهانی» به ایراد سخن پرداخت و بیان کرد: وقتی تاریخ بشر را بررسی می‌کنیم، درمی‌یابیم که بشریت با ایده عدالت و به ویژه عدالت اجتماعی مشکل داشته و لذا همه ادیان به وضوح بر این مفهوم تأکید دارند که مردم با تزکیه نفس و پذیرش دستورات خدا، به عدالت برسند و همچنین ادیان نیز سعی دارند عدالت را در سطح فردی و جمعی برقرار کنند. قرآن آخرین کتاب فرستاده شده از سوی خداوند است که بر ایده اصلی دقیقی تعریف شده است.
وی با اشاره به آیه‌ای از قرآن کریم تصریح کرد: خداوند در سوره حدید می‌گوید: «لَقَدْ أَرْسَلْنَا رُسُلَنَا بِالْبَيِّنَاتِ وَأَنْزَلْنَا مَعَهُمُ الْكِتَابَ وَالْمِيزَانَ لِيَقُومَ النَّاسُ بِالْقِسْطِ»، یعنی ما پیامبر(ص) خود را با براهین روشن فرستادیم و همچنین کتاب را فرستادیم تا بشر بتواند عدالت را حفظ کند. در حقیقت، حفظ عدالت به عنوان اصلی‌ترین هدف برای فرستادن انبیاء(ع) است.
این پژوهشگر دینی بیان کرد: وقتی این ایده را با آنچه برای جامعه اسلامی آن هم پنجاه سال بعد از پیامبر(ص) رخ داده، مقایسه می‌کنیم که در دهم محرم ایثار امام حسین(ع) به آن صورت اتفاق افتاده است، یعنی اصل این ایده عدالت‌طلبی فراموش شده بود. همچنان که پیش از پیامبر(ص) اینطور بود و چنین دردی در دوره اسلامی نیز رخ داد و به جای اینکه عادلان رهبر شوند، افراد استعمارگر در جایگاه رهبری نشسته‌اند و با سوءاستفاده از جایگاه خود، به تضعیف مردم پرداختند و در این دوره، واقعه کربلا رخ داد.
وی افزود: هر رویداد تاریخی، سیری دارد که باید درست تفسیر شود و این شبیه قرآن است که در طی بیست و سه سال بر پیامبر(ص) نازل شده و نیازمند تفسیر درست است و این دلیل اصلی گفتار پیامبر(ص) بود که می‌گوید قرآن و اهل بیت(ع) را در میان شما به امانت می‌گذارم و دلیل این امانتگذاری این است که به مناسب‌ترین شکل، قرآن تفسیر شود و این مسئولیت اهل بیت(ع) بود که به تبیین آن بپردازند.
این پژوهشگر دینی تصریح کرد: اربعین این رابطه را با عاشورا برقرار کرد و این تفسیری از عاشورا است که در آن حضرت زینب(س) و امام سجاد(ع) را می‌بینیم که نقش شخصیت‌های اصلی را دارند و پاکی امام حسین(ع) را به همراه دیگر نزدیکان درک کردند و می‌دانستند این واقعه تا ابد قدرت الهام‌بخشی به مردم را دارد و واقعه کربلا به عنوان یک پدیده جهانی، به لحاظ تاریخی گسترش یافته و در زمان ظهور به اوج می‌رسد. این هدف اربعین و محور اصلی اربعین است که پاکی کربلا را به دیگران برساند. در دنیای امروز، انقلاب ارتباطات و هوش مصنوعی را شاهد هستیم که قدرت‌ها برای ترساندن ضعفا، روز به روز توان بیشتری یافته‌اند و اکنون جهان تبدیل به یک دهکده شده و لازم است کربلا همانطور که بلافاصله بعد از وقوعش به واسطه حضرت زینب(س) تفسیر شد، درک شود تا بتوانیم از آن عبرت بگیریم و به عنوان گروهی از عدالت‌خواهان علیه استعمار جهانی به قدرت تبدیل شویم و کربلا، ستون فقرات این جنبش خواهد بود.
انتهای پیام
