به گزارش ایکنا، در این شماره از دوفصلنامه تخصصی تحقیقات قرآنی و حدیثی، مقالاتی با عناوین «مفهوم نص و نقش آن در تفسیر از منظر ابوزید»، «تحلیل انتقادی روایاتی از «کتاب الایمان» صحیح مسلم»، «بررسی مفهوم اهل ذکر در قرآن»، «معاد جسمانی در قرآن کریم»، «قواعد در تفسیر سورۀ عبس بر اساس تفسیر المیزان» و «منبعشناسی مباحث جدید دانش تفسیر» منتشر شده است
در چکیده مقاله «مفهوم نص و نقش آن در تفسیر از منظر ابوزید» میخوانیم یکی از مفاهیمی که در رویکردها و جریانهای نقد و نظریۀ ادبی بهطور گسترده و فراگیر حضور دارد؛ «متن» و مفاهیم، همبسته و وابسته به آن است. به عبارت دیگر هر اثری که برای مخاطب پیامی داشته باشد در قلمرو متن قرار میگیرد و باید به تفسیر آن پرداخت.نصر حامد ابوزید یکی از دانشمندان مصری است که دربارۀ معنای متن دیدگاهی دارد که برگرفته از مبانی نظریه ادبی و دیدگاههای هرمنوتیکی غربی است. از منظر ابوزید، مفهوم متن بر زبان به عنوان اصلی برای توضیح معنای متن است و بدین جهت، ارتباط میان متن و پدید آورندۀ آن را قطع میکند، بر خلاف دیدگاه سنتی و مرسوم که متن (قرآن) را با توجه به نازل کنندۀ آن مورد بررسی قرار میدهد. این پژوهش ضمن بیان محوریت مفهوم «نص» در تفسیر، دیدگاه نصر حامد ابو زید را دربارۀ نص و مفهوم آن، همچنین شاخصههایی که در ارتباط با فهم متن ارائه مینماید، تا بتوان چالشهای جدید وارد شده بر مفاهیم قرآنی را مورد ارزیابی و فهم درست قرار داد.
نویسنده مقاله «تحلیل انتقادی روایاتی از «کتاب الایمان» صحیح مسلم» در طلیعه نوشتار خود آورده است صحیح مسلم، دومین کتاب حدیثی معتبر اهل سنت، نگاه نقادانه دارای احادیثی است که با میزانهای مختلف دینی از جمله قرآن، روایات، عقل و حتی با تاریخ در تعارض است. بررسی دقیق این کتاب نشان میدهد که صحیحترین کتب اهل سنت نیز از گزند احادیث جعلی یا ضعیف مصون نمانده است. در این مقاله روایاتی از «کتاب الایمان» صحیح مسلم با موضوعات «شرک ابوطالب-علیه السلام-در هنگام وفات»، «مشرک بودن پدر پیامبر اسلام-صلی الله علیه و آله- »، «شکافتن سینه پیامبر-صلی الله علیه و آله- به منظور خروج پلیدی از وجود ایشان» و «رؤیت خداوند در روز قیامت توسط مردم» به بوتۀ نقد کشیده خواهد شد. با عرضه این دسته روایات به معیارهایی چون قرآن، روایات دیگر، عقل و تاریخ روشن میگردد که در پذیرش این روایات باید تردید کرد و در ورای آن در صحیح بودن تمام روایات صحیح مسلم. این تحقیق به روش تحلیلی ـ توصیفی و گردآوری اطلاعات به صورت کتابخانهای صورت گرفته است.
در چکیده مقاله «بررسی مفهوم اهل ذکر در قرآن» میخوانیم بررسی و تبیین مفهوم و مصداق اهل ذکر در قرآن، موضوع پژوهش حاضر است. آیات ( 43 سوره نحل و 7 انبیاء) به مخاطبان دستور داده است مطلبی را از اهل ذکر بپرسند. اینکه مفهوم سؤال از اهل ذکر چیست؟ مسأله تأمل برانگیزی است که دیدگاه های مختلفی را بهدنبال داشته است. برخی مفسران با استناد به ظاهر و سیاق آیات، مراد از اهل ذکر را اهل کتاب دانستند. در حالیکه روایات زیادی، اهل ذکر را، پیامبر و ائمه اطهار معرفی نمودند. توجه به مخاطب تنزیلی آیه، در نظر گرفتن مصادیق تأویلی و بطنی، راه حل جامعی است که پژوهش حاضر به آن پرداخته است.
انتهای پیام