شبهه تعارض قوانین بهشت و جهنم با قواعد دنیا

به گزارش ایکنا، یکی از شبهاتی که در ذهن بسیاری افراد مطرح می‌شود،‌ تعارض توصیفات بهشت و جهنم با قوانین فیزیک و شیمی در دنیاست. برای مثال گفته می‌شود در بهشت عسل در جوی‌ها روان است، اما برای جاری شدن عسل در یک نهر یا باید درجه حرارتی آن‌جا ۷۰ درجه باشد، یا آن نهر شیبی معال ۸۰ درجه داشته باشد، و در چنین شرایطی انسان نمی‌تواند زندگی کند.

در پاسخ باید گفت که شبهه‌کننده تمام آیات قرآن و دیگر مبانی اسلامی را با فضای ذهنی خود و دنیای مادی با همین شرایط و همین قوانین می‌سنجد و بر اساس آن اشکال می‌کند، اما اگر مقداری تفکر کند، می‌یابد که اگر قرآن از موضوعی سخن می‌گوید تنها کلیات را بیان کرده و جزئیات امر و شرایط آن را بیان نکرده است؛ لذا در پاسخ می‌گوییم:

قرآن کریم در وصف بهشت می‌فرماید: «مَثَلُ الْجَنَّةِ الَّتِی وُعِدَ الْمُتَّقُونَ فِیهَا أَنْهَارٌ مِنْ مَاءٍ غَیْرِ آسِنٍ وَأَنْهَارٌ مِنْ لَبَنٍ لَمْ یَتَغَیَّرْ طَعْمُهُ وَأَنْهَارٌ مِنْ خَمْرٍ لَذَّةٍ لِلشَّارِبِینَ وَ أَنْهَارٌ مِنْ عَسَلٍ مُصَفًّى وَ لَهُمْ فِیهَا مِنْ کُلِّ الثَّمَرَاتِ وَ مَغْفِرَةٌ مِنْ رَبِّهِمْ؛ صفت بهشتی که به پرهیزکاران وعده داده شده [چنین است:]در آن نهر‌هایی است از آبی که مزه و رنگش برنگشته و نهر‌هایی از شیر که طعمش دگرگون نشده و نهر‌هایی از شراب که برای نوشندگان مایه لذت است و نهر‌هایی از عسل خالص است، و در آن از هر گونه میوه‌ای برای آنان فراهم است»[محمد/۱۵]؛ لذا بدون شک در بهشت برین چنین چیزی‌هایی بلکه بالاتر از این‌ها هم فراهم است.

اما نکته‌ای که شبهه کننده از آن غافل است اینکه قرآن کریم فرموده: «یَوْمَ تُبَدَّلُ الْأَرْضُ غَیْرَ الْأَرْضِ وَالسَّمَاوَاتُ وَبَرَزُوا لِلَّهِ الْوَاحِدِ الْقَهَّارِ؛ روزی که زمین به غیر این زمین، و آسمان‌ها [به غیر این آسمان‌ها]تبدیل شود، و [همه]در پیش‌گاه خدای یگانه قهّار حاضر شوند»[ابراهیم/۴۸]. این نکته یعنی زمین و تمام قوانین آن و آسمان‌ها تغییر کرده است و هیچ چیزی مانند الان نیست.

همچنین می‌فرماید: «إِذَا الشَّمْسُ کُوِّرَتْ وَإِذَا النُّجُومُ انْکَدَرَتْ وَإِذَا الْجِبَالُ سُیِّرَتْ ... وَإِذَا الْبِحَارُ سُجِّرَتْ؛ هنگامی که آفتاب تابان تاریک شود، و هنگامی که ستارگان تیره و بی‌نور شوند، و در آن هنگام که کوه‌ها به حرکت درآیند، ... و هنگامی که دریا‌ها مشتعل و برافروخته گردند»[تکویر ۱-۳ و ۶]. این آیات و مشابه آن‌ها بیان می‌کنند خورشید و ستارگان و کوه‌ها و دریا‌ها و ... همه و همه دگرگون می‌شود و تمام سیستم هستی به هم می‌خورد؛ بنابراین دنیا به این شکل و با این قوانین وجود ندارد که اشکال کنیم عسل ۷۰ درجه سانتیگراد لازم دارد تا روان شود و...، چون شرایط تغییر کرده است.

بهتر است برای روشن شدن بحث مثالی ذکر کنیم، همه می‌دانیم که گوشت در شرایط عادی و در محیط بیرون به سرعت خراب شده و گندیده می‌شود و تجزیه می‌گردد، اما اگر شرایط تغییر کند مثلاً آن را منجمد کنند تا ماه‌ها سالم می‌ماند و برای انسان نیز قابل استفاده است و حتی در آزمایشگاه می‌توان با منجمد کردن برخی چیز‌ها مانند خون و فرآورده‌های آن و ... تا سال‌ها بعد نیز از آن‌ها استفاده کرد. یا مثلاً روی زمین جاذبه هست، اما روی کره ماه دیگر جاذبه نیست، در حالی‌که فاصله خیلی زیادی بین زمین و ماه وجود ندارد، لذا هر جا شرایط تغییر کند سیستم و قانون و تمام خصوصیات هم تغییر خواهد کرد.

به همین خاطر است که زندگی در بهشت با زندگی در دنیا متفاوت است، چون شرایط و قوانین تغییر می‌کند، مثلاً در بهشت پیر شدن، درد و رنج، بیماری، چاق شدن، قضای حاجت و... وجود ندارد، چون بدنی که خدا در بهشت به انسان می‌دهد یک بدن خاص است با شرایط و ویژگی‌های خاص، با قوانین خاصی که مخصوص بهشت است.

البته این مختص به بهشت نیست و شرایط جهنم نیز تغییر خواهد کرد و در آنجا نیز قوانین خاصی حاکم خواهد بود و از همین رو است که انسان با یک بار سوختن و عذاب شدن از بین نخواهد رفت و به صورت کامل نابود نخواهد شد، لذا قرآن می‌فرماید: «کُلَّمَا نَضِجَتْ جُلُودُهُمْ بَدَّلْنَاهُمْ جُلُودًا غَیْرَهَا لِیَذُوقُوا الْعَذَابَ؛ هرگاه پوست‌شان بریان شود، پوست‌های دیگری جایگزین آن می‌کنیم تا عذاب را بچشند»[نساء/۵۶]؛ لذا بدنی که در جهنم وجود دارد به گونه‌ای است که نمی‌سوزد و از بین نمی‌رود، بلکه بعد از سوخته شدن دوباره ساخته می‌شود.

بنابراین با تغییر محیط، مکان، خورشید، ماه و ستارگان و...، تغییر شرایط و قوانین در بهشت نیز امری طبیعی است و با تغییر شرایط دیدن رودخانه‌ای از شیر یا عسل به هیچ وجه دور از انتظار نیست.

محمد فرضی‌پوریان