حجاب چون روزه واجب و فاقد قابلیت اجتهاد است

به گزارش خبرنگار ایکنا، کتاب «حجاب در قرآن» اثر آیت‌الله محمدجواد فاضل لنکرانی ساعاتی پایانی سوم اردیبهشت‌ماه در بیست و نهمین نمایشگاه بین‌المللی قرآن رونمایی شد.

در ابتدای نشست، سخنرانی آیت‌الله فاضل لنکرانی پخش شد و وی در آن به توضیح درباره وجوب حجاب در قرآن پرداخت که متن آن را در ادامه می‌خوانید.

خداوند در قرآن کریم خطاب می‌کنند: «يَا أَيُّهَا النَّبِيُّ قُلْ لِأَزْوَاجِكَ وَبَنَاتِكَ وَنِسَاءِ الْمُؤْمِنِينَ يُدْنِينَ عَلَيْهِنَّ مِنْ جَلَابِيبِهِنَّ». «نساء‌المومنین» یعنی زن‌های مومن آن زمان تا روز قیامت، نه زنان مومن در زمان نزول آیه شریفه. «جلباب» هم لباسی است که از سر تا پا را فرامی‌گیرد. آیه می‌فرماید به زنان مومن بگو این جلباب‌ها را به عنوان پوشش سراسری خود قرار دهند. البته در آیات دیگر وجه و کفین را استثنا می‌کند ولی این آیه تصریح دارد که زنان باید از جلباب استفاده کنند. جلباب چادر امروزی است که بانوان جامعه از آن استفاده می‌کنند. هم در لغت عرب و هم در لغت فارسی، جلباب لباس سراسری است که همه بدن را می‌پوشاند. اهل فکر باید این دست از آیات قرآن را مورد توجه قرار دهند تا به وجوب حکم حجاب پی ببرند. بنده درحدود سال 85 موفق شدم تمام آیات حجاب در قرآن را مورد بحث دقیق قرار دهم.

حجاب از ضروریات دین است

خدا یک چنین دستور صریحی را در مورد حجاب دارد. شاید برخی فکر کنند حجاب از زمان صفویه به وجود آمده است. این تفکر باطلی است. شاید برخی فکر کنند حجاب بر اثر اجتهادهای پیچیده فقهی به وجود آمده است و در زمان ما قابلیت اجتهاد جدید دارد ولی هرگز اینگونه نیست. یکی از امور مسلم در اجتهاد این است که اجتهاد در ضروریات دین راه ندارد. هیچ فقیهی در هیچ زمانی نمی‌تواند بگوید روزه یک زمانی واجب بوده است حالا من اجتهاد کنم که روزه واجب است یا نه. روزه تا روز قیامت در ماه مبارک رضمان به عنوان واجب مسلم است. روایتی از امام صادق(ع) داریم که مرحوم صدوق در من لایحضره الفقیه آورده است که اگر کسی یک روز ماه رمضان را بدون عذر و عمدا افطار کند روح ایمان از درون او خارج می‌شود. من خواهشم این است رسانه ملی این روایت را در شبکه‌های مختلف برای مردم پخش کند. چطور در مسئله وجوب روزه اجتهاد راه ندارد و اگر انسان مسافر و مریض نباشد روزه بر او واجب است، حجاب هم همینطور است.

هیچ کسی حتی رسول اکرم و ائمه اطهار(ع) نمی‌توانند در ضروریات دین کمترین تغییری را ایجاد کنند. حجاب از ضروریات اسلام است و قابلیت اجتهاد ندارد. باید بدن زن پوشیده باشد. البته در جزئیات آن که آیا می‌شود به جای چادر لباس دیگری مثل چادر پوشید می‌توان بحث کرد ولی اصل مسئله حجاب از ضروریات دین است. گاهی برخی افراد به جهت استخفاف این حکم ضروری می‌گویند مگر می‌شود خدا انسانی را به خاطر اینکه چند تار مویش بیرون بود به جهنم ببرد؟! دستور خدا وجوب اطاعت دارد. فرق ندارد در عبادات باشد یا در معاملات باشد ما موظفیم دستور خدا را اطاعت کنیم. خوشبختانه امروز مباحث مربوط به احکام و روایات حجاب منتشر شده و جایی برای ابهام وجود ندارد.

نمی‌شود بخشی از دین را قبول کرد و بخشی را کنار گذاشت

در ادامه نشست آیت‌الله جعفر طبسی، استاد حوزه علمیه سخنرانی کرد که متن سخنان وی را در ادامه می‌خوانید؛

دو چیز یادگار پیامبر اکرم(ص) است که ما این دو چیز را در حدیث متواتر ثقلین پیدا می‌کنیم؛ یکی قرآن است، دومی عترت است. پیامبر اکرم(ص) فرمودند این دو چیز را در میان شما می‌گذارم و می‌روم. قرآن کریم یک وحی الهی است، فرمانی خدا است که به وسیله امین وحی حضرت جبرئیل بر قلب پیامبر اکرم(ص) در لیله قدر نازل شد. در حدیث ثقلین که حدیثی صحیح و متواتر است یعنی همه این حدیث را قبول کردند، پیامبر(ص) در کنار قرآن عترت را قرار داد. وقتی حضرت می‌فرمایند «انی تارک فیکم الثقلین کتاب الله و عترتی» یعنی عترت همسنگ قرآن است و در ردیف قرآن قرار دارد. حالا من می‌خواهم از طریق این حدیث عصمت اهل بیت(ع) را استفاده کنم به این بیان که همانگونه که قرآن مصون از تحریف است، اهل بیت(ع) هم مصون از خطا و اشتباه خواهند بود. این یک نکته درباره اصل قرآن و عترت بود.

نکته دوم؛ آیا ما می‌توانیم میان دستورات قرآن تبعیض قائل بشویم به این بیان که بگوییم ما بعضی از آیات قرآن را قبول داریم و بعضی از آیات دیگر را نمی‌پذیریم. آیا این ایده و این طرز تفکر درست است یا باطل است؟ بدون تردید اطاعت‌های خدا لازم‌الاتباع است یعنی هرچیزی که به عنوان امر خدا برای ما رسیده است بر همه ما لازم است و واجب است که به آن جامه عمل بپوشانیم. مثلا نماز، روزه، حج، خمس، زکات همه از واجبات قرآن است. آیا دستورات اسلام در نماز و حج و خمس خلاصه می‌شود؟ نه، ما در کنار این چند واجبی که اسم بردم، یک واجبی داریم به نام حجاب. این طرز تفکر را به ما القا نکنند که به بعضی از قرآن ایمان بیاوریم و به بعضی از آن کفر بورزیم. اگر قرار است انسان اوامر خدا را قبول کند، اگر نماز امر خدا است حجاب هم امر خدا است. لذا جدایی انداختن میان اوامر الهی به هیچ عنوان برای ما قابل قبول نیست.

نکته سوم اینکه در رابطه با حجاب بعضی این طرز تفکر را در میان جامعه مسلمان و در میان بانوان محترمه ما القا می‌کنند که حجاب امری است که در سال‌های اخیر به وجود آمده است یا تاریخ حجاب را به یک وقت معین می‌زنند مثلا می‌گویند از دوره صفوی‌ها به وجود آمده است. اینها اشتباه است. اینها دارند به شما آدرس غلط می‌دهند. حجاب ریشه در وحی الهی دارد، حجاب ریشه در اوامر الهی دارد. یک زن حق ندارد بگوید من نماز می‌خوانم، روزه می‌گیرم، حج هم انجام می‌دهم ولی وقتی پای حجاب در میان بیاید بگوید به این اصل ایمان ندارم. اصلا تفکیک میان اوامر الهی یک نقشه شیطانی دشمن است.

این کتاب را بنده، هم قبل از چاپ و هم بعد از چاپ دیدم. در رابطه با حجاب، کمابیش کتاب زیاد نوشته شده است، مثلا شهید مطهری مسئله حجاب را نوشتند و انصافا کتاب ایشان یک کتاب عمیق و علمی و اجتهادی است ولی کتابی که اخیرا به قلم فقیه عزیز، حضرت آیت‌الله شیخ محمدجواد فاضل لنکرانی نوشته شده است چند خصوصیت دارد از جمله اینکه یکی از امتیازهایش علمی بودنش است یعنی نویسنده محترم، انصافا عالمانه به مسئله ورود پیدا کرده است.