لزوم توجه به اهداف کوتاه‌مدت، میان‌مدت و بلندمدت دانشکده‌های الهیات

به گزارش خبرنگار ایکنا، نشست رؤسای دانشگاه‌های الهیات، امروز ۱۱ اردیبهشت‌ماه در دانشکده الهیات دانشگاه تهران برگزار شد.

محمود واعظی، رئیس دانشکده الهیات دانشگاه تهران در ابتدای این نشست گفت: پیش‌نویس اساسنامه دبیرخانه دائمی دانشکده‌های الهیات را آماده کرده‌ایم تا صحبت‌ها و گفت‌وگوی ما در قالب آن اعلام شود. سامانه ایتا را هم ایجاد کرده‌ایم و خودم مدیر آن هستم و با دوستان و همکاران در ارتباط هستم تا بتوانیم در این سامانه به گفت‌وگو و تبادل نظر با همکاران بپردازیم.

وی افزود: باید اهداف کوتاه‌مدت، میان‌مدت و درازمدت برای همکاری در عرصه‌های آموزشی، پژوهشی، جامعه و صنعت و بین‌المللی داشته باشیم تا در نهایت یک فایل منسجم الهیاتی‌های کشور در اختیار دوستان باشد. ما نیازمند ارائه راهکار برای حل مشکلات هستیم لذا دانشکده‌های الهیات باید در موضوعات مختلف به تفاهم برسند و در این راستا با هم همکاری داشته باشند تا کار جلو برود.

لزوم معرفی توانایی دانشکده‌های الهیات

احد فرامرز قراملکی، عضو هیئت علمی دانشگاه تهران نیز در این نشست گفت: هویت دانشکده‌های الهیاتی باید مانند NGO مورد توجه باشد تا تبدیل به یک ساختار سنگین دولتی نشود که در نهایت روی زمین بماند. نکته دیگر اینکه بسیاری از مؤسسات پژوهشی الهیاتی هم هستند و خوب است که با آن‌ها هم تفاهم و همکاری داشته باشیم. پیشنهاد دیگر بنده این است که به معرفی توانایی‌های هر دانشکده و تجارب دانشکده‌ها بپردازیم.

محمود شیخ، معاون پژوهش دانشکده الهیات دانشگاه تهران در این نشست گفت: چهار محور آموزش، پژوهش ارتباطات اجتماعی و ارتباطات بی‌المللی، برای همکاری ما وجود دارد که ما این محورها را در گروه ایتا گذاشتیم و دوستان پیشنهاد دادند که برای همکاری دانشکده‌های الهیات، به اهداف کوتاه‌مدت، میان‌مدت و بلندمدت توجه شود لذا همین امر از اهداف دبیرخانه است.

سیدمحمد کاظم علوی، رئیس دانشکده الهیات و معارف اسلامی دانشگاه حکیم سبزواری، در ادامه این نشست گفت: این دانشگاه سابقاً با عنوان تربیت معلم سبزوار بود و از سال ۱۳۹۰ به عنوان حکیم سبزواری تغییر نام پیدا کرد. در دانشکده ما رشته‌های الهیات شامل فقه و مبانی حقوق، قرآن و حدیث، فلسفه و ‌حکمت، تاریخ تمدن و ملل اسلامی و رشته حقوق و ادبیات عرب تدریس می‌شود. ما هفت گروه داریم و اعضای هیئت علمی ما ۳۶ نفر هستند. هفت رشته کارشناسی و هفت ارشد و یک رشته دکترا داریم و خیلی خوشحالم در جمع همکاران هستم و از دانشکده الهیات دانشگاه تهران بابت برگزاری این نشست تشکر می‌کنم.

حبیب‌الله حلیمی، رئیس دانشکده الهیات دانشگاه مازندران، در ادامه بیان کرد: دانشکده الهیات با نام علامه حسن‌زاده آملی نامگذاری شده است. این دانشکده ابتدا در دانشکده علوم انسانی قرار داشت و در سال ۱۳۸۸ مستقل شد و الان در رشته قرآن و حدیث و فقه و حقوق در سه مقطع کارشناسی، ارشد و دکترا و در رشته فلسفه و کلام اسلامی در مقطع کارشناسی ارشد پذیرش دانشجو داریم. ما نزدیک به 700 دانشجو و ۲۷ عضو هیئت علمی داریم و قرار است تعدادی استاد جدید هم جذب شوند.

فعالیت‌های الهیاتی دانشگاه علامه طباطبایی

حسام الدین خلعتبری، رئیس دانشکده الهیات و معارف اسلامی دانشگاه علامه طباطبایی، سخنران بعدی این نشست بود که گفت: دانشکده الهیات دانشگاه علامه طباطبایی، قبلاً با دانشکده ادبیات و زبان‌های خارجه، یکجا بودند اما از سال ۱۳۹۸ مستقل شدند. ما هم گروه معارف اسلامی داریم و در این گروه، دو رشته دکتری و دو رشته ارشد را دارا هستیم. رشته‌های مبانی نظری انقلاب اسلامی و قرآن و حدیث در مقطع ارشد و دکترا را دارا هستیم. در رشته فقه و مبانی حقوق، دوره کارشناسی نداریم بلکه فقط مقطع ارشد وجود دارد اما ان‌شاءالله مقطع دکتری هم تأسیس خواهد شد.

وی ادامه داد: فلسفه و کلام اسلامی هم در مقطع ارشد است و ان‌شاء الله از ترم آینده مقطع دکترا را خواهیم داشت. گروه قرآن و حدیث در سه مقطع کارشناسی، ارشد و دکترا به عنوان قدیمی‌ترین گروه در دانشکده الهیات فعالیت می‌کند. در عین‌ حال دانشکده الهیات دانشگاه علامه در طرح جدید خود دارای برنامه راهبری است تا ان‌شاء الله اهداف خود را به خوبی محقق کند.

احسان سامانی، رئیس دانشکده الهیات دانشگاه سیستان و بلوچستان، در ادامه بیان کرد: ما رشته‌های ادیان و عرفان و فلسفه و کلام را در مقاطع ارشد و کارشناسی دارا هستیم. رشته فقه و مبانی حقوق در سه مقطع کارشناسی، ارشد و دکترا تدریس می‌شود و رشته حقوق هم تازه تأسیس شده که فعلاً دانشجوی کارشناسی داریم و ان‌شاء‌الله بنا داریم مقطع ارشد را هم تأسیس کنیم. جمعاً 32 عضو هیئت علمی داریم. این دانشکده در سال ۸۶ تأسیس شده و جمعاً ۵۲۶ دانشجو در سه مقطع داریم اما در مقطع دکترا فقط رشته فقه و مبانی حقوق اسلامی فعال است.

عباس مصلایی‌پور یزدی، رئیس دانشکده الهیات دانشگاه امام صادق(ع)، درباره فعالیت‌های این دانشکده بیان کرد: سال تأسیس دانشکده الهیات دانشگاه امام صادق(ع) سال ۱۳۶۱ شمسی است و سه رشته فقه و مبانی حقوق، علوم و قرآن و حدیث و فلسفه و کلام اسلامی در این دانشکده فعال است.

تأسیس رشته فقه سیاسی در دانشگاه شهید بهشتی

محمدمهدی باباپور، رئیس دانشکده الهیات و ادیان دانشگاه شهید بهشتی اظهار کرد: دانشکده الهیات و ادیان شهید بهشتی در سال ۱۳۸۶ تأسیس شده و ۲۸ عضو هیئت علمی دارد و رشته‌های تاریخ و تمدن اسلامی، کلام اسلامی، کلام تطبیقی، عرفان اسلامی‌ و ‌عرفات تطبیقی و‌ مدرسی معارف اسلامی در آن تدریس می‌شود. فعلا ۲۷۹ دانشجوی ارشد و ‌۵۳ دانشجوی دکترا داریم. گروهی جدیدالتأسیس هم با عنوان فقه سیاسی داریم که در هیچکدام از دانشکده‌های دیگر وجود ندارد چون خود بنده فارغ‌التحصیل رشته علوم سیاسی دانشگاه تهران هستم لذا تأسیس چنین رشته‌ای برای بنده اهمیت زیادی داشت.

زهره توازیانی، رئیس دانشکده الهیات دانشگاه الزهرا(س)، در ادامه بیان کرد: دانشکده الهیات دانشگاه الزهرا، از سال ۱۳۸۰ تفکیک شده و جمعا‌ً ۳۴ عضو هیئت علمی رسمی و ‌شش گروه آموزشی شامل فلسفه و‌ کلام، فقه و مبانی حقوق اسلامی، علوم قرآن و‌ حدیث، تاریخ فرهنگ و تمدن ملل اسلامی، ادیان و عرفان و گروه معارف و حدود ۷۵۰ دانشجو داریم. گروه علوم قرآن و حدیث ما در هر سه مقطع کارشناسی، ارشد و دکتری دانشجو دارد. گروه فلسفه نیز ان‌شاءالله از ترم آینده دانشجوی دکترا می‌پذیرد اما بقیه گروه‌ها در مقطع کارشناسی و ارشد دانشجو دارند.

عباس جوارشکیان، رئیس دانشکده الهیات دانشگاه فردوسی مشهد در ادامه گفت: دانشگاه فردوسی مشهد یکی از دانشگاه‌های بسیار قدیمی کشور است و دانشکده الهیات آن حدود ۶۵ سال قدمت دارد و بعد از دانشگاه تهران در رده دوم قرار دارد. بزرگانی هم در آنجا از اساتید به نام کشور بوده‌اند. این دانشکده هر پنج گرایش الهیات را علاوه بر حقوق‌ و‌ معارف اسلامی دارد و در همه رشته‌ها در هر سه مقطع کارشناسی، ارشد و دکترا دانشجو می‌پذیرد. ‌در برخی از گروه‌های ما همانند فلسفه در مقطع ارشد، سه رشته شامل کلام اسلامی، فلسفه اسلامی و‌ فلسفه محض را دارا هستیم.

وی ادامه داد: حدود ۶۰ عضو هیئت علمی و هزار و سیصد نفر دانشجو داریم که سیصد نفر آنها خارجی هستند و به همین دلیل تعاملات بین‌المللی دانشکده ما بسیار زیاد بوده و با بسیاری از دانشگاه‌های اروپایی تفاهم‌نامه همکاری داریم. چهار مجله علمی و پژوهشی در این دانشکده دایر است و کتابخانه آنجا یکی از کتابخانه‌های فاخر‌ و‌ غنی است به گونه‌ای که مراجعان از مطالب الهیاتی بی‌نیاز می‌شوند.

مجید صادقی، رئیس دانشکده الهیات دانشگاه اصفهان سخنران بعدی این نشست بود که بیان کرد: دانشگاه اصفهان از سال ۱۳۷۰ گروهی به نام الهیات در ذیل دانشکده ادبیات ایجاد کرد و در ظرف مدت کوتاهی چهار رشته فلسفه، علوم قرآن و حدیث، ادیان و عرفان و کلام را ایجاد کرد. در سال ۱۳۹۷ دانشکده الهیات و معارف اهل بیت(ع) در این دانشگاه تأسیس شد که دانشکده مستقلی بود اما تصمیم بر این شد اینها ادغام شوند. حدود ۴۵۰ دانشجوی کارشناسی، ۳۲۵ دانشجوی ارشد، ۸۳ دانشجوی دکترا و ۴۷ عضو هیئت علمی داریم.

وی ادامه داد: در مقطع کارشناسی فقه و حقوق اسلامی، فلسفه و کلام اسلامی و ادیان و قرآن و حدیث، در مقطع ارشد، رشته‌های منطق فهم دین، فلسفه و کلام اسلامی، علوم قرآن و حدیث و‌ مدرسی معارف اسلام و در دوره دکتری نیز رشته حکمت متعالیه و‌ علوم قرآن و حدیث را دارا هستیم و ان‌شاءلله در پی توسعه آن‌ها و آوردن رشته‌های میان رشته‌ای هستیم.

حجت‌الاسلام والمسلمین شمس الله سراج، رئیس دانشکده الهیات دانشگاه ایلام در ادامه بیان کرد: این دانشکده سال ۱۳۹۲ تأسیس شده و قبلا گروه الهیات در ذیل دانشکده ادبیات فعال بود. الان در سه رشته علوم قرآن و حدیث، فلسفه و فقه، در مقاطع مختلف دانشجو داریم. خصوصیت دیگر ما ارتباط با دانشگاه‌ کوت در کشور عراق است و الان 500 دانشجوی عراقی در آنجا تحصیل می‌کنند. ان‌شاءالله تصویب شده سال آینده رشته کلام تطبیقی نیز در دو مقطع به ما داده شود. 20 عضو هیئت علمی و یک مجله تخصصی علوم قرآن و حدیث نیز داریم.

محمدعلی حیدری مزرعه آخوند، رئیس دانشکده الهیات دانشگاه یزد در ادامه گفت: ما در سه مقطع کارشناسی، ارشد و دکترا دانشجو داریم. در دوره لیسانس رشته فقه و مبانی حقوق اسلامی، در مقطع ارشد، شیعه‌شناسی گرایش کلام، شیعه‌شناسی گرایش جامعه‌شناسی و علوم قرآنی گرایش اعجاز را تدریس می‌کنیم و در دوره دکتری نیز علوم قرآن تطبیقی داریم.

داوود افقی، رئیس دانشکده الهیات دانشگاه شهید مدنی آذربایجان در ادامه بیان کرد: این دانشکده در سال ۱۳۶۹ تأسیس شده و اساساً این دانشگاه با رشته تربیت معلم قرآن تأسیس شد. هفت گروه علمی داریم در گروه فلسفه و کلام اسلامی هر سه مقطع، کارشناسی، ارشد و دکترای کلام اسلامی را دارا هستیم. رشته‌های ادیان و عرفان تا مقطع ارشد، علوم قرآن نیز تا ارشد تدریس می‌شوند. گروه تاریخ فرهنگ و تمدن اسلامی فقط در رشته کارشناسی و فقه و حقوق تا ارشد دانشجو می‌پذیرد. گروه معارف اسلامی گروه دیگر ماست و مجموعاً ۱۰۴۸ دانشجو در مقاطع سه‌گانه داریم.

ظرفیت‌های دانشگاه پیام نور

حجت‌الاسلام والمسلمین سیدرضا مودب، رئیس دانشکده الهیات دانشگاه قم سخنران بعدی بود که تصریح کرد: دانشگاه قم در سال ۱۳۵۸‌ به عنوان مدرسه عالی تربیتی قضایی با همت شهید بهشتی و شهید باهنر و زیر نظر جامعه مدرسین قم تأسیس شد و سال ۱۳۷۶ تبدیل به دانشگاه شد. از اولین دانشکده‌های آن علوم انسانی بود . در سال ۱۳۸۰ دانشکده الهیات و معارف اسلامی مستقل شد و در گروه‌های فلسفه و کلام اسلامی، فقه و مبانی حقوق، علوم قرآن و حدیث و شیعه‌شناسی، حدود دو هزار دانشجو داریم و بخش تحصیلات تکمیلی در دانشکده فعال‌تر است. الان دانشکده در حال آوردن رشته‌های جدید همانند فلسفه و‌ حکمت، فلسفه‌های معاصر و قرآن و ‌مستشرقان است تا دانشجویان بیشتری جذب شوند.

مهدی عبادی، رئیس دانشکده الهیات دانشگاه پیام نور، گفت: اساساً دانشگاه پیام نور دانشگاهی به وسعت ایران است و در هر استان و شهری در کنار مردم و دانشگاهیان هستیم. ‌در سال ۱۳۶۷ دانشگاه پیام نور تأسیس شد و در همان سال گروه الهیات در کنار گروه‌های علمی دیگر شروع به کار کرد در سال ۱۳۸۶ به دانشکده ارتقا پیدا کرد، حدود ۲۵۰ عضو هیئت علمی داریم و ۵۵۸۱ دانشجو در مقطع کارشناسی، ۲۶۱۳ نفر ارشد در 10 رشته و همچنین ۱۱۸ دانشجو در مقطع دکتری در پنج رشته داریم.‌ دانشگاه ظرفیت‌های زیادی برای توسعه معارف الهیاتی دارد و چون یک دانشگاه شبکه‌محور هستیم لذا می‌توانیم در کنار دانشگاه‌های مختلف کشور باشیم و در زمینه هم‌افزایی به خوبی ایفای نقش کنیم.