همایش «واقع‌گروی معرفتی» به مهمترین تفاوت تفکر اسلامی و غربی می‌پردازد
دبیر همایش علمی «واقع‌گروی معرفتی در فلسفه اسلامی و چالش‌های پیش روی آن» ضمن اشاره به اهمیت همایش توضیح داد: اصولا وجه تفاوت بنیادین ما با تفکر غربی مسئله رئالیسم و نقطه مقابل رئالیسم است.
همایش ملی «واقع‌گروی معرفتی در فلسفه اسلامی و چالش‌های پیش روی آن» روز دوشنبه و سه‌شنبه 24 و 25 اردیبهشت در موسسه پژوهشی حکمت و فلسفه ایران برگزار خواهد شد.
حجت‌الاسلام و المسلمین سیداحمد غفاری؛ معاون پژوهشی موسسه حکمت و فلسفه و دبیر علمی همایش در گفت‌وگو با خبرنگار ایکنا، درباره اهمیت موضوع واقع‌گروی معرفتی توضیح داد: اصولا وجه فارق بنیادین ما با تفکر غربی مسئله رئالیسم و نقطه مقابل رئالیسم است؛ یعنی تمامی سنگینی افتراقات ما با اندیشه‌های غیر اسلامی اینجا نهفته است که آیا برای اندیشه‌ها معیاری برای ارزشمندی یا ناارزشمندی قائل هستیم یا نه.
رئالیسم؛ وجه تفاوت فلسفه اسلامی و غربی
وی افزود: اندیشه‌های غربی در دوره کانتی و پساکانتی مبتنی بر رویکرد سوبژکتیو هستند و نهاد فاعل شناسا تنها معیار ارزشمندی ادراکات محسوب می‌شود. عملا با این معیار ادراک غیر ارزشمند نداریم و ارزشمندی وابسته به خاستگاه فاعل شناسا است لذا نسبیت، لازمه ناگزیر رویکرد سوبژکتیو است. اگر زمانی ایده‌آلیسم بارکلی نقطه مقابل رئالیسم بود، در دوره مدرن سوبژکتیویسم در نقطه مقابل رئالیسم قرار دارد و تمامی پیامدها در همه حوزه‌های زندگی و علوم برخاسته از همین فارق میان رئالیسم و سوبژکتیویسم است. در واقع دست گذاشتن روی موضوع رئالیسم دست گذاشتن به یک فرانظریه است که بنیاد همه افتراقات میان اندیشه اسلامی با اندیشه‌های غربی محسوب می‌شود.
وی در ادامه تصریح کرد: پیامدهایی مثل فردگرایی افراطی یا سکولاریسم همه برخاسته از بنیاد فکری فرانظریه رئالیسم و سوبژکتیویسم است که بر همه نظریه‌های اسلامی یا غربی سایه می‌اندازد. این همایش درصدد این است که خوانش دقیقی از واقع‌گروی را ارائه دهد و خوانش‌های رقیب را مورد بررسی انتقادی قرار دهد و پیامدهای پذیرش رئالیسم را در حوزه‌های مختلف علوم انسانی نشان دهد از جمله اینکه امتداد رئالیسم را در علوم تربیتی و در علوم اجتماعی نشان دهد تا مشخص شود رئالیسم چگونه در این حوزه‌ها امتداد پیدا می‌کند و امتدادش چه پیامدهایی را به دنبال دارد.
برگزاری همایش بین‌المللی در سال 1404
وی در پاسخ به این پرسش که چگونه قرار است یافته‌های این فرانظریه در سطح بین‌المللی عرضه شود، توضیح داد: ما این همیاش را در دو سطح ملی و بین‌المللی پیگیری می‌کنیم. امسال شاهد همایش ملی این مسئله هستیم. به دلیل اینکه این موضوع دقیقا یک موضوع بنیادین است و فارق اندیشه‌های اسلامی و اندیشه‌های غیر اسلامی محسوب می‌شود، لذا طبیعی است مخاطبان خودش را در جهان اسلام دارد، طبیعی است که مخالفانی در خارج از حوزه اندیشه اسلامی دارد. لذا ان‌شاالله در سال 1404 شاهد شکل‌گیری همایش بین‌المللی واقع‌گروی خواهیم بود.
عضو هیئت علمی موسسه پژوهشی حکمت و فلسفه درباره کلیت برنامه همایش توضیح داد: ما روز دوشنبه افتتاحیه همایش را با سخنرانی رئیس محترم موسسه حکمت و فلسفه ایران خواهیم داشت. سپس بنده به عنوان دبیر علمی همایش توضیحاتی درباره ساختار همایش تقدیم خواهم کرد. ما در چهار بخش این همایش را در دو نوبت صبح و عصر روز دوشنبه و سه‌شنبه برگزار خواهیم کرد. سخنرانان همایش افراد متمرکز در حوزه معرفت‌شناسی هستند؛ بزرگانی مثل جناب استاد حسین‌زاده یزدی، استاد عبدی و استاد لگنهاوزن. اینها را به عنوان نمونه عرض کردم و همه اساتیدی که در این همایش ارائه بحث دارند از اساتیدی هستند که در حوزه معرفت‌شناسی یا صاحب قلم هستند یا حوزه تدریس‌شان مرتبط با معرفت‌شناسی است. ما به گونه‌ای تدبیر کردیم که از ساعت 8:30 تا 12 نوبت صبحگاهی همایش باشد و از 13:30 تا 17:30 نیز نوبت عصرگاه همایش باشد.
غفاری در پایان یادآور شد: بنده از همه اندیشمندان حوزه های مختلف علوم انسانی برای شرکت در این همایش دعوت می‌کنم چراکه این همایش امتداد روشنی در حوزه‌های علوم تربیتی، حقوق، علوم اجتماعی و ... دارد و مباحث خوبی در زمینه تاثیرگذاری این مسئله در مسائل اجتماعی مثل مسئله زنده امر به معروف و نهی از منکر ارائه خواهد شد و اتفاقا یکی از سخنرانان ما در همین حوزه ارائه بحث خواهند کرد و مطمئن هستم مباحث مفیدی در این همایش عرضه خواهد شد.
