فهم مذهبی در سال‌های ابتدایی زندگی کتاب شد
کتاب «روانشناسی و آموزش مذهبی» نوشته الیورا پتروویچ به تازگی از نشر ترجمان روانه بازار کتاب شد. نویسنده در این کتاب می‌کوشد پیشنیازهای مفهومی لازم برای آموزش مذهبی به کودکان خردسال را شناسایی کند و چالش‌هایی را که کودکان و معلمان در فرایند آموزش مذهبی با آن مواجه‌اند را تبیین نمایـد.
به گزارش ایکنا، کتاب «روانشناسی و آموزش مذهبی: روانشناسی تحولی و آموزش مذهبی به کودکان خردسال» نوشته الیورا پتروویچ و با ترجمه بابک حافظی در ۱۹۲ صفحه از نشر ترجمان منتشر شد.
در مقدمه کتاب آمده است :
از دیرباز آموزش ارزش‌ها و مفاهیم دینی از دوران کودکی جایگاهی رفیع در سنت اسلامی داشته است. روایات اهل بیت(علیهم السلام) تأکید دارند که باید بذر بندگی و دینداری را از سنین خردسالی در وجود فرزندان کاشت، همچنین روایاتی وجود دارد که والدین را ترغیب می‌کند تا اطفال را در سنین پایین با آداب و شعائر دینی آشنا سازند. این تأکیدهای روایی بر آموزه‌های دینی در دوره کودکی با ادعای اصلی کتاب حاضر همسویی دارد؛ زیرا نویسنده نیز بر اهمیت ۵ تا ۷ سالگی در یادگیری مفاهیم دینی و شکل گیری بنیان‌های ذهنی و نگرشی تأکید می‌ورزد.
نویسنده در این اثر از زاویه کاملا روان شناختی و بر اساس روش‌های پژوهش‌های میدانی به موضوع می‌نگرد. او ضمن ارائه شواهد آماری از مصاحبه با کودکان ۵ تا ۷ ساله و معلمان آنها نشان می‌دهد که کودکان خردسال برخلاف آنچه برخی نظریات قدیمی‌تر همچون دیدگاه‌های ژان پیاژه و گلدمن مطرح کردند توانایی بالقوه برای فهم مفاهیم انتزاعی از جمله موضوعات الهیاتی را دارند.
این کتاب نقدهای روشنی را به برخی اصول و مفروضات رایج طرفداران پیاژه وارد می‌کند؛ از جمله اینکه کودکان تا قبل از دوره نوجوانی را نمی‌توان مستعد فهم مفاهیم دینی یا انتزاعی قلمداد کرد. نویسنده تحقیقات میدانی خود به ویژه در فصل‌های میانی کتاب نشان می‌دهد فرض ضعف شناختی کودکان در مواجهه با مفاهیم الهیاتی چندان دقیق نیست و کودکان می‌توانند به شکلی متفاوت اما مؤثر به این مفاهیم بیندیشند.
این بخش کتاب به پژوهشگرانی که دیدگاه‌های پیاژه را درباره مراحل تحولی خدشه‌ناپذیر می‌دانند یادآوری می‌کند که الگوهای پیاژه در باب تفکر عینی کودکان ممکن است در حوزه آموزش دین با استثناهای روبرو شود از این رو نقدهایی که این کتاب به دیدگاه و پیاژه وارد می‌کند فرصتی است تا آموزگاران، والدین و پژوهشگران ایرانی از دریچه جدیدی به ظرفیت شناختی کودکان بنگرند و بدون پیش داوری ظرفیت‌های دینی آنان را محک بزنند.
این کتاب، بر مبنای پژوهشی که بر روی کودکان ۵ تا ۷ساله از مدارس مختلف مذهبی و غیرمذهبی و معلمان همان مدارس صورت گرفته و دیدگاهی درباره آموزش مذهبی به کودکان خردسال مطرح کرده و با ارائه شواهد آماری این باور را زیر سؤال می‌برد که کودکان خردسال توانایی لازم را ندارند تا خدا را به صورت انتزاعی مفهوم پردازی کنند.
الیورا پتروویچ در کتاب حاضر می‌کوشد پیشنیازهای مفهومی لازم برای آموزش مذهبی به کودکان خردسال را شناسایی کند و چالش‌هایی را که کودکان و معلمان در فرایند آموزش مذهبی با آن مواجه‌اند تبیین نماید.
مبنای این اثر پژوهشی است که بر روی ۴۳۱ کودک پنج تا هفت ساله از مدارس مختلف مذهبی و غیرمذهبی و ۴۷ معلم از همان مدارس انجام شده است. نویسنده با ارائه شواهد آماری سعی دارد این باور را رد کند که کودکان خردسال نمی‌توانند خدا را به صورت انتزاعی مفهوم سازی کنند.
این کتاب برای دانشجویان و پژوهشگران رشته‌های روان شناسی تحولی، مطالعات آموزشی و انسان شناسی فرهنگی اثری سودبخش و خواندنی است.
انتهای پیام
