Maneno katika Qur’ani Tukufu Yanayohusu Dhambi
Kila moja ya maneno haya yanaangazia sehemu ya matokeo ya kutisha ya dhambi.
Maneno yaliyotumika katika Qur’ani Tukufu kutaja dhambi ni haya: 1- Dhanb, 2- Ma'siyah, 3- Ithm, 4- Sayyi'ah, 5, Jurm, 6-Haram, 7- Khati'ah, 8- Fisq. , 9-Fisad, 10-Fujur, 11-Munkar, 12- Fahisha, 13- Khibth, 14-Shar, 15-Lamam, 16- Wizr na Thiql, 17-Hinth
Hapa kuna baadhi ya maelezo kuhusu kumi ya maneno haya:
1- Dhanb maana yake halisi ni kushika mkia (dhanab kwa Kiarabu) wa kitu. Inahusu dhambi kwa sababu kila kosa lina matokeo yake kama adhabu katika dunia hii au ijayo. Neno hili linakuja mara 35 katika Qur’ani Tukufu.
2- Ma’siyah maana yake ni uasi na kumuasi Mungu na inaonyesha kuwa mtu amevuka mipaka ya Mwenyezi Mungu ambayo amewaweka waja wake wame. Imetumika mara 33 kwenye Qur’ani Tukufu.
3- Ithm maana yake ni uvivu na matokeo yake ni kunyimwa thawabu. Neno hili limetumika mara 48 katika Quran.
4- Sayyi’ah maana yake ni kitendo kibaya na kichafu kinachosababisha huzuni na maafa. Ni kinyume cha Hasanah, ambayo ina maana ya wema na furaha. Neneo hili lmetumika katika Qur’ani Tukufu mara 44.
Neno Su’u, ambalo linatokana na mzizi mmoja, linakuja mara 44 katika Qur’ani Tukufu.
5-Jurm maana yake halisi ni kutenganisha tunda na mti. Pia ina maana ya chini na ya chini. Jurm ni kitendo kinachotenganisha mtu na ukweli, furaha na ukamilifu. Neno hilo limetumika mara 61 kwenye Qur’ani Tukufu.
6-Haramu maana yake ni kile kilichokatazwa au kupigwa marufuku. Mwezi wa Haram ni mwezi ambao kupigana ni haramu. Maana nyingine ya neno Haram ni eneo takatifu kama vile Masjid al-Haram (Msikiti wa Makka) ni msikiti wa kuingia ambao ni haramu kwa makafiri. Neno hilo limetumika katika Qur’ani Tukufu mara 75.
7- Khati’ah mara nyingi inahusu dhambi iliyofanywa bila kukusudia. Lakini wakati mwingine pia inahusu dhambi kubwa, ikiwa ni pamoja na katika Aya ya 81 ya Surah Al-Baqarah na Aya ya 37 ya Surah Al-Haqqa. Khati’ah kwa hakika inahusu hali iliyosababishwa na dhambi ambapo mtu ametenganishwa na njia ya wokovu na nuru ya uongofu imezuiliwa kutoka moyoni mwake. Neno hili limetumika mara 22 katika Qur’ani Tukufu.
8- Fisq maana yake halisi ni ‘kujitenga’ (kama Waarabu wanavyosema: tarehe ilitenganishwa na msuli wake wa nje). Inahusu mwenye dhambi kutoka nje ya mipaka ya utii kwa Mwenyezi Mungu. Neno hilo limetumika mara 53 kwenye Qur’ani Tukufu.
9- Fisad maana yake ni kuvuka mipaka ya wastani ambayo inasababisha uharibifu na kupoteza uwezo wa mtu. Neno hilo limetumika mara 50 katika Qur’ani Tukufu.
10- Fujur maana yake ni kuvunja mipaka ya Kihaya na dini inayopelekea fedheha. Imetumika mara 6 kwenye Qur’ani Tukufu.
