شورای انقلاب فرهنگی اجازه ندهد مطالبات سیاسی بر فرهنگ تحمیل شود

حجت‌الاسلام رضا غلامی، رئیس مرکز پژوهش‌های علوم انسانی اسلامی صدرا در گفت‌وگو با خبرگزاری بین‌المللی قرآن (ایکنا)، در خصوص ارتباط انقلاب اسلامی و مقوله فرهنگ، گفت: انقلاب اسلامی را باید در زمره یک انقلاب فرهنگی به حساب آورد. انقلاب اسلامی پیروز شد تا فرهنگ و سبک زندگی مردم را تغییر بدهد و به سبب این تغییر سایر شئونات زندگی را نیز به نفع مقاصد اسلامی دچار تحول کند. برای این ایجاد تغییرات و تحولات طبیعی است که باید مجمعی به وجود بیاید تا با یک فکر پخته و یک طراحی کلان، این هدف بسیار بزرگ و حیاتی را که مردم برایش مبارزه کردند، محقق کند.

وی ادامه داد: شورای انقلاب فرهنگی به عنوان یکی از قدیمی‌ترین مجامع انقلابی است که برای تحقق یک هدف بسیار بزرگ که برای ایجاد تحولات بنیادین فرهنگی تأسیس شده‌است و شورا تا الان نیز سعی کرده تا در جهت پیشبرد این اهداف تلاش کند.

وی با اشاره به این‌که شورای عالی انقلاب فرهنگی با نقطه مطلوب بسیار فاصله دارد، افزود: این شورا در حال حاضر می‌تواند یکی از بهترین مکانیزم‌هایی باشد که در زمینه تحولات فرهنگی از آن بهره برده‌ می‌شود. این شورا هم از جهت ترکیب حقیقی و حقوقی جایگاه بسیار خوبی دارد؛ یعنی بهترین نخبگان کشور در این مجمع عضو هستند و می‌توانند در ارتباط با مهم‌ترین مسائل فرهنگی کشور تصمیم‌گیری کنند و هم اکثر مسئولان اجرایی فرهنگ کشور، از مسئولان رده بالا تا مسئولان میانی در آن حضور دارند و می‌توانند ضمانت اجرایی تصمیمات را تضمین و زمینه‌ای را برای تحقق آن‌ها فراهم کنند.

نقد و پیشنهاد برای شورای عالی انقلاب فرهنگی

وی در جهت بهبود شرایط شورای عالی انقلاب فرهنگی خاطرنشان کرد: مهم‌ترین کاری که شورای عالی انقلاب فرهنگی مخصوصا در شرایط فعلی باید انجام شود، این است که از سیاست‌زده شدن فرهنگ و تحمیل مطالبات جناح‌های مختلف سیاسی بر فرهنگ و مدیریت آن به جد جلوگیری کند و اجازه ندهد که فرهنگ و بالاخص علم که بخش بزرگی از فرهنگ هست، دچار کش و قوس‌های سیاسی- جناحی شود.

وی در پایان گفت: عده‌ای می‌خواهند فرهنگ را در جهت منافع خود قبضه کنند و با یک پوشش عامه‌پسند، مردم را مجبور کنند در مسیری مطلوب آن‌ها، مسائل فرهنگی را تفسیر کنند. شورا باید به نمایندگی از مردم ایران و آرمان‌هایی که ملت در شکل‌گیری و پیروزی انقلاب داشته‌اند، فرهنگ را از اسارت جناح‌های سیاسی نجات بدهد. راه نجات فرهنگ از سیاست‌زدگی این است که رودربایستی‌ها و مسامحات را کنار بگذارد و بر محکمات فرهنگی به عنوان مبانی فرهنگی انقلاب اسلامی پافشاری کند.

فعالیت‌های شورای عالی انقلاب فرهنگی در ابتدای تشکیل

غلامی با اشاره به فعالیت‌های شورای عالی انقلاب فرهنگی در ابتدای تشکیل، خاطرنشان کرد: در بدو انقلاب اسلامی، شورای عالی انقلاب فرهنگی‌ای که به دستور امام تشکیل شد، توانست بخشی از مطالبات را جواب‌گو باشد. شورا توانست خیلی از نظامات حاکم بر دانشگاه‌ها را تغییر بدهد و بسیاری از تفکراتی را که مبتنی بر تفکر غربی و تفکر طاغوتی بودند، عوض کند. این شورا همچنین بخش قابل توجهی از متون درسی را که تعارض آشکار با موازین اسلامی داشتند یا این‌که اطلاعات ناصحیحی را به دانشجویان می‌دادند، با تغییر رئوس درسی و سرفصل‌ها پالایش کردند.

علت تحولات در شورای عالی انقلاب فرهنگی

وی اظهار کرد: شورای عالی انقلاب فرهنگی در چند مقطع عمده تأثیرات قابل توجهی گذاشته است، ولی نمی‌شود گفت که شورا به مقصد رسیده و و اهدافی که در پی آن بوده است، محقق شده است، بلکه باید توجه داشت که راه هم‌چنان ادامه دارد. شورای عالی انقلاب فرهنگی همیشه در یک شرایط نبوده. چون سیاست‌گذاری‌های این شورا به عهده رؤسای جمهوری بوده و بالاترین مقام قوه مجریه کشور مسئولیت آن را داشته‌اند، طبعا با رفت و آمد رؤسای جمهور، وضعیت شورا هم دچار تغییر و تحول می‌شود.

وی گفت: فعالیت این شورا در برخی از برهه‌های زمانی در طول این 35 سال جهت تحول بنیادین در دانشگاه‌ها اوج گرفته و در برخی از دوره‌ها دچار افول شده‌است. شورا هیچ‌گاه از تلاش برای ایجاد تحول در محیط‌های دانشگاهی باز نایستاده است و باید دانست که قرار نیست ظواهر عوض شوند و بنای کار بر این این است که محتوا و جوهر دانشگاه‌ها اصلاح شود و این فعلی بسیار پیچیده است که باید زمینه و بستر آن فراهم شود تا خود دانشجویان و استادان در یک فرایند طبیعی تغییرات را ایجاد کنند.

رئیس مرکز پژوهش‌های فرهنگی اجتماعی صدرا با اشاره به این‌که حتما دست‌آوردهای جشنواره بین‌المللی علوم انسانی اسلامی به تصمیمات و سیاست‌گذاری‌های شورا کمک می‌کند، اما این دو ارتباط رسمی‌ای با هم ندارند، اظهار کرد: قرار نیست تغییرات دانشگاهی از بیرون محیط دانشگاه صورت بگیرد و تحول باید توسط خود دانشگاهیان با زمینه‌سازی و هدایت کلان شورای انقلاب فرهنگی که اعضای آن هم بزرگان دانشگاهی کشور هستند، انجام بگیرد.