تبلیغات صدا و سیما منجر به هماهنگی میان تولید و مصرف نمی‌شود
گروه اقتصاد: مدیر گروه اقتصاد پژوهشگاه حوزه و دانشگاه، با انتقاد از شیوه عمل صداو سیما در دامن زدن به تبلیغات اظهار کرد: صداوسیما به جای پخش تصویرهای آن‌چنانی و تبلیغات هیجان‌انگیز، باید به گونه‌ای تبلیغ کند که سطح تولید و مصرف هماهنگ شود.
حجت‌الاسلام والمسلمین حسن‌‌آقا نظری، مدیر گروه اقتصاد پژوهشگاه حوزه و دانشگاه، در گفت‌وگو با خبرگزاری بین‌المللی قرآن (ایکنا)، به بحث درباره مصرف‌گرایی و جایگاه اصلاح الگوی مصرف در سیاست‌های اقتصاد مقاومتی پرداخت و اظهار کرد: متاسفانه ما به اندازه ظرفیت تولیدی خود و میزان کاری که انجام می‌دهیم، مصرف نمی‌کنیم و مصرف ما خیلی بیشتر میزان تولیدی است که در اقتصاد خود داریم؛ به گونه‌ای که بین سطح تولید و سطح عمومی مصرف در اقتصاد کشور، ناهماهنگی وجود دارد و این موضوع مشکلات بسیار زیادی را به همراه خود به بار آورده است.
شیوه مصرف بخش دولتی ناقص است
وی افزود: اگر بخواهیم در این باره صحبت کنیم، اولا مصرف خود بخش دولتی ناقص است. این کسری بودجه‌ای که هرساله بر مردم و بر خود دولت تحمیل می‌شود و در نتیجه افزایش تورم را به دنبال دارد، همگی ناشی از این است که تولید ما بیش از مصرف است و حتی در خود دولت هم به شیوه مناسب، مصرف صورت نمی‌گیرد و در نتیجه حتما باید بر اساس اصول اقتصاد مقاومتی ابلاغی از جانب مقام معظم رهبری برای حل این مشکلات اقدامات لازم انجام شود.
برنامه‌های تلویزیونی به مصرف‌گرایی دامن می‌زند
مدیر گروه اقتصاد پژوهشگاه حوزه و دانشگاه، با انتقاد از شیوه عمل تلویزیون کشور اظهار کرد: متاسفانه در برنامه‌‌هایی هم که از تلویزیون ما پخش می‌شود، به گونه‌ای رفتار می‌شود که بر گسترش مصرف‌گرایی در جامعه دامن می‌زند. برنامه تلویزیون، به جای اینکه با پخش فیلم، تصویرهای آن‌چنانی وتبلیغات هیجان‌انگیز، مصرف را دامن بزنند، باید به گونه‌ای تبلیغ کنند که مردم بدانند که باید سطح تولید و مصرف هماهنگ شود.
تبلیغات تلویزیونی با واقعیت منطبق نیست
حجت‌الاسلام نظری درباره اثرات منفی تبلیغات تلویزیونی بر گسترش فرهنگ مصرف‌گرایی در اقتصاد کشور، عنوان کرد: شرکت‌های اقتصادی فقط به دنبال فروش محصولات خود هستند و هدف اصلی این تبلیغات تلویزیونی این است که مردم به مصرف روی بیاورند که در نتیجه تولیدکننده این کالای خاص بتواند بیشتر بفروشد و اصلا نظر به این ندارد که آیا توان تولید داخلی ما این ظرفیت را دارد که ما مصرف را هیجانی کنیم. باید از مسئولین پرسید که آیا این تبلیغاتی که مثلا در مورد مواد غذایی در تلویزیون صورت می‌گیرد و اکثرا هم با واقعیت منطبق نیست، با تولید اقتصادی ما هماهنگی و همخوانی دارد؟
تلویزیون توجهی به معضلات مصرف‌گرایی ندارد
وی افزود: امروزه ظرفیت تولید ما 30 درصد است. ما به صورت کلی در رکود هستیم و در سال 92 این رکود ادامه داشته و دارد و رشد اقتصادی ما هم با اختلاف آماری که وجود دارد، منفی 3 یا 5 درصد است. ما حداقل می‌توانیم بگوییم که منهای 3 درصد بوده است. وقتی ما رشد منفی داریم، نشان می‌دهد که تولید ملی منفی است؛ آنگاه آیا ما توانسته‌ا‌یم به همین اندازه هم تولید و تبلیغات برای این کالاهای تولیدی را معقول کنیم.
مدیر گروه اقتصاد پژوهشگاه حوزه و دانشگاه تاکید کرد: چون قراراست مرحله دوم هدفمندی یارانه‌ها اجراء شود، آن‌چه را که کارشناسان در تلویزیون مطرح می‌کنند، همه سخنان آنان معطوف به این است که هزینه انرژی، آب، گاز و... زیاد است و باید تغییراتی در این حوزه ایجاد شود، اما دراین برنامه‌های تلویزیونی هیچ اشاره‌ای به معضلات مصرف‌گرایی که در کشور پدید آمده است نمی‌شود و برای مقابله با آن هم هیچ تبلیغات یا ارائه راهکاری صورت نمی‌گیرد.
تحقق اقتصاد مقاومتی نیازمند دوری از مصرف کالاهای غیرضروری است
نظری تاکید کرد: متاسفانه امروزه مصرف هیچ کالایی در ایران معقول نیست. امروزه در جزایر پراکنده‌ای هستیم که هر جزیره به دنبال پشتیبانی اهداف خودش است. اقتصاد مقاومتی نیازمند توجه به ویژگی‌ها و توانایی‌های داخلی کشور و دوری از مصرف کالاهای غیر ضروری است و با چنین رویه‌ای که در مصرف کالا در کشور پدید آمده است تحقق این اصول بسیار دشوار است.
عضو کمیته فقهی سازمان بورس و اوراق بهادار ادامه داد: اگر سیاست‌های اقتصاد مقاومتی به عنوان یک بسته و مجموعه هماهنگ و منسجم مورد توجه قرار گیرد و در تلویزیون و برنامه‌های آموزشی و... با تولید، توزیع و مصرف به صورت منطقی برخورد شود، می‌توان به حل مشکلات اقتصادی که از ناحیه مصرف‌گرایی بر کشور تحمیل می‌شود، امیدوار بود.
باید تولید، توزیع و مصرف، منطقی شود
به گفته مدیر گروه اقتصاد پژوهشگاه حوزه و دانشگاه، باید با اصول اقتصاد مقاومتی که از جانب مقام معظم رهبری ابلاغ شده است، به عنوان یک نظام نگاه کرد و با تولید، توزیع و مصرف به صورت منطقی برخورد شده و تبلیغاتی هم که در زمینه‌های مختلف برای بسیاری از کالاها صورت می‌گیرد هماهنگ و منطقی شود.
حجت‌الاسلام نظری، در پاسخ به این پرسش که در مسیر اصلاح الگوی مصرف در راستای تحقق سیاست‌های اقتصاد مقاومتی، چه باید کرد؟ گفت: اگر صداوسیما با کمبود بودجه مواجه است و به همین دلیل به انجام تبلیغات تلویزیونی برای انواع کالاها اقدام می‌کند، می‌تواند در برخی از کانال‌های تلویزیونی که به پخش فیلم و انواع تبلیغات اقدام می‌شود، به مباحث علمی و مخصوصا بحث‌های اقتصادی درباره عواقب مصرف‌گرایی بی‌رویه بپردازد تا علاوه بر کسب در آمد از جانب تبلیغات مردم را نیز نسبت به عواقب و مشکلات اقتصادی که مصرف‌گرایی به بار می‌آورد، آگاه کند.
حل معضل مصرف‌گرایی، نیازمند برنامه‌‌ای کلی است
عضو کمیته فقهی سازمان بورس و اوراق بهادار ادامه داد: باید همه مسئولان به صورت همه‌جانبه و هماهنگ عمل کنند و دولت فقط به فکر کاهش سوبسید و هدفمندی یارانه نباشد. تلویزیونی که دائما به دنبال جذب درآمد از طریق تبلیغات است، همان تلویزیونی نیست که مورد نظر حضرت امام(ره) بود. شرکت‌های اقتصادی خصوصی و دولتی صرفاً به دنبال جذب درآمد هستند و دراین وسط اهمیتی برای منافع ملی قائل نمی‌شوند، بنابراین باید مسئولین رسانه‌ای نسبت به عواقب این امر آگاه شوند.
نظری تاکید کرد: همه مسئولین و دلسوزان، اعم از روحانیون، خطبا، روزنامه‌ها، تلویزیون، رادیو، ائمه جمعه، سیاستمداران و ... باید متوجه شوند که منافع ملی ما ایجاب می‌کند که در اقتصاد باید به گونه‌ای دیگر رفتار کرد و سخن گفت. حل معضل مصرف‌گرایی، نیازمند برنامه‌‌ای کلی و اساسی است و باید مجلس، دولت و هنرمندان تلویزیونی همگی به این سیاست وفادار باشند که مردم متوجه شوند مصرف و تولید ما هماهنگ نیست و از عواقب مصرف‌گرایی آگاهی پیدا کنند تا زمینه فرهنگی عمومی فراهم شود و سیاستمداران به راحتی بتوانند برای حل این مشکل برنامه‌ریزی کنند.
