داستان یحیى(ع) در قرآن/ قرائت سوره مریم با صدای علامه طباطبایی + فیلم

سوره مریم نوزدهمین سوره قرآن کریم است که 98 آیه دارد. در فضیلت این سوره از پیامبر گرامی اسلام(ص) روایت شده: «هر کس سوره مریم را قرائت کند، به تعداد تصدیق‌کنندگان و تکذیب‌کنندگان حضرت زکریا و یحیی و مریم و عیسی و موسی و هارون و ابراهیم و اسحاق و یعقوب و اسماعیل ده حسنه به او عطا می‌شود و به تعداد کسانی که برای خداوند فرزند قایل شده و قایل نشده‌اند نیز ده حسنه به او داده می‌شود».(1)
در این سوره مبارکه به بخشی از زندگانی برخی پیامبران الهی اشاره شده است. زکریا(ع) یکی از این پیامبران است که کفالت مریم(ع) مادر عیسی(ع) را بر عهده داشت و خداوند در پیری به او فرزندی عطا کرد که خود او را «یحیی» خواند؛ نامی که برای نخستین بار بر یکی از آحاد بشر نهاده شد و این وجه ممتاز در میلاد معجزه‌آسا و نام جدید، آغازی بر زندگانی یکی از بندگان صالح الهی بود که از کودکی بر طریق هدایت گام پیمود و تا پایان عمر شریفش از لذایذ دنیوی کامی برنگرفت.
علامه طباطبایی در تفسیر المیزان به بیان نکاتی از زندگانی این پیامبر الهی می‌پردازد که قابل تأمل است:
خداى عزوجل آن جناب [یحیی(ع)] را در چند جاى قرآن یاد کرده و او را به ثناى جمیلى ستوده، از آن جمله او را تصدیق‌کننده کلمه‌اى از خدا (یعنى نبوت مسیح) خوانده و او را سید و مایه آبروى قومش و حصور (بى‌زن) خوانده و پیغمبرى از صالحین نامیده است (آل عمران/ 39).

یحیی؛ نامی که خداوند برگزید
خداوند یحیی را از مجتبین یعنى مخلصین و راه‌یافتگان خوانده (انعام/85 - 87) و نام او را خودش نهاده، و او را یحیى نامیده، که قبل از وى هیچ کس بدین نام مسمى نشده و او را مأمور به اخذ کتاب به قوت نموده و او را در کودکى حکم داده و بر او در سه روز زندگیش سلام فرستاده: «روزى که متولد شد، و روزى که از دنیا مى رود و روزى که دوباره زنده مى‌شود»(مریم/2 - 15) و به طور کلى دودمان زکریا را مدح کرده و فرموده «انّهم کانوا یسارعون فى الخیرات و یدعوننا رغبا و رهبا و کانوا لنا خاشعین؛ اینان مردمى بودند که در خیرات ساعى و کوشا بودند و ما را به رغبت و از رهبت و خشوع مى خواندند»( انبیاء/90) و مقصود از کلمه اینان یحیى و پدر و مادر او است.

تولد معجزه‌آسای یحیی(ع)
یحیى(ع) به طور معجزه‌آسا و خارق‌العاده براى پدر و مادرش متولد شد، چون پدرش پیرى فرتوت و مادرش زنى نازا بود، و هر دو از فرزنددار شدن مأیوس بودند، در چنین حالى خداى تعالى یحیى را به ایشان ارزانى داشت، و یحیى(ع) از همان کودکى مشغول عبادت شد. خداى تعالى از کودکى او را حکمت داده بود، او تمام عمر را به زهد و انقطاع گذرانید و هرگز با زنان نیامیخت و هیچ یک از لذائذ دنیا او را از خدا به خود مشغول نساخت.

تصدیق نبوت عیسی(ع)
یحیى‌(ع) معاصر عیسى بن مریم(ع) بود و نبوت او را تصدیق کرد و او در میان قوم خود سید و شریف بود؛ به طورى که دل‌ها همه به او توجه مى‌نمود و به سویش میل مى‌کرد، مردم پیرامونش جمع مى‌شدند، و او ایشان را موعظه مى کرد، و به توبه از گناهان دعوت مى‌نمود، و به تقوى دستور مى‌داد تا روزى که کشته شد.

اصرار بر گناه؛ انگیزه‌ای برای قتل پیامبر الهی
در روایات، احادیث بسیارى درباره زهد و عبادت و گریه یحیی(ع) از ترس خدا و درباره مواعظ و حکمت‌هاى او وارد شده.
در قرآن کریم درباره کشته شدنش چیزى نیامده، ولى در اخبار آمده که سبب شهادتش این بود که زنى زناکار در عهد او مى زیسته و پادشاه بنى اسرائیل مفتون او شد، و با او مراوده کرد. یحیى (ع) وى را از این کار نهى مى نمود و ملامتش مى‌کرد، و چون در قلب پادشاه عظیم و محترم بود، لذا پادشاه از اطاعتش ناگزیر بود، این معنا باعث شد که زن زانیه نسبت به آن جناب کینه‌توزى کند، از آن به بعد به پادشاه دست نمى‌داد، مگر بعد از آن‌که سر یحیى را از بدنش جدا نموده و برایش هدیه بفرستد؛ پادشاه نیز چنین کرد آن جناب را به قتل رسانده و سر مقدسش را براى زن زانیه هدیه فرستاد.(2)

پی‌نوشت‌ها
(1) مجمع‌البیان، ج6، ص 397.
(2) تفسیر المیزان، ذیل آیات 2-15 سوره مریم.

در ادامه قرائت سوره مریم را از زبان علامه طباطبایی بشنوید.