نقش کاهش نفوذ اقطاب صوفی در شکل‌گیری گروه‌های تکفیری نظیر داعش
گروه حوزه‌های علمیه: عضو هیئت علمی دانشگاه ادیان و مذاهب اسلامی در نشست «مبانی و زمینه‌های دیدگاه‌های تکفیری داعش» به بیان عوامل فرهنگی و سیاسی شکل‌گیری گروه‌های تکفیری و سلفی پرداخت.
به گزارش خبرگزاری بینالمللی قرآن (ایکنا) حجت‌الاسلام والمسلمین مهدی فرمانیان، عضو هیئت علمی دانشگاه ادیان و مذاهب اسلامی شب گذشته 26 مهر در این نشست به شکل‌گیری شاخه عراق القاعده با عنوان داعش پرداخت و گفت: این شاخه در عراق به ریاست زرقاوی شکل گرفت و وی تفکراتی به شدت ضد شیعه داشت و بر خلاف بن لادن معتقد بود که شیعیان اولین دشمنان ما هستند و ابتدا باید از خون آنها عبور کرد.
وی افزود: پس از کشته شدن زرقاوی، ابوعمرالبغدادی جای او را گرفت و پس از کشته شدن ابوعمر، ابوبکرالبغدادی جایگزین وی در سال 2010 شد و وی راه زرقاوی را در شکل جدیدی ادامه داد.
مدیر موسسه دارالاعلام شیعی بیان کرد: ابوعمر پیش از ابوبکر با اعلام حکومت اسلامی عراق راه خود را از القاعده جدا کرد و با بیانیه 19بندی خود در سال 2007 رسما به ابراز عقایدش پرداخت.
وی در زمینه سادات و قریشی بودن ابوبکر البغدادی با اسم اصلی سید ابراهیم بن عود حسنی گفت: وی از سادات بوبدری است که در یک خانواده سلفی رشد و دکترای قانون را نیز از بغداد گرفت و پس از حضور در گروه‌های جهادی و سلفی به ریاست داعش رسید.
فرمانیان تصریح کرد: پس از بروز ناآرامیها در سوریه و صدور حمله وهابیون به این کشور از سوی ایمن الظواهری، وی محمدالجولانی را به عنوان نماینده این شعبه در عراق به سوریه فرستاد و وی نیز جبهه النصره را شکل داد ولی اعلام کرد که ابوبکر باید از او فرمانبری کند و او نپذیرفت و در این دعوا بود که رای الظواهری به سوی الجولانی بود و این عمل باعث تکفیر آنها از سوی ابوبکر شد و همین مسئله بود که باعث جدایی و جنگ ابتدایی این دو با هم و ایجاد داعش شد.
وی گفت: زمینه‌های مختلف سیاسی، اجتماعی، فکری و فرهنگی باعث ایجاد شرایط فعلی در منطقه شد و به همین جهت داعش و گروه‌های تکفیری جانی دوباره گرفتند.
این مدرس حوزه عنوان کرد: از جمله عوامل سیاسی که در بروز داعش در عراق و سوریه نقش‌آفرین بود میتوان به پس از پیروزی نوری المالکی و مخالفت اهل سنت و کردها و گروهی از شیعیان با دولت وی اشاره کرد.
وی گفت: پس از آن سوء استفاده، بعثیها و داعش از همراهی اهل سنت و سکوت کردها و خیانت درونی در ارتش و دولت استفاده کردند و موصل در اندک زمانی با 200 هزار نیروی نظامی تسلیم داعش شده و داعش توانست دست به غارتهای عظیمی در این حوزه بزند.
فرمانیان تصریح کرد: اعلام خلافت ابوبکر البغدادی در ماه رمضان و سیدبودن و قریشی بودن او باعث شد که اعلام کند که او وارث خلافت از عباسیان است و به همین دلیل بسیاری را نیز با خود همراه کرد البته این اقدام او برخی مشوقان او از جمله مفتی عربستان، عدنان عرعور، یوسف قرضاوی و.. را به واکنش منفی واداشت.
برخی عوامل شکل‌گیری داعش
وی گفت: فروپاشی امپراتوری عثمانی و بارقه امید به بازگشت خلافت اسلامی، از جمله مسایل ریشهای در شکل‌گیری داعش و گروه‌های سلفی شده است؛ از طرفی تاسیس اسرائیل در قلب اسلام یعنی منطقه شام که مقدسترین مکان پس از مکه برای اهل سنت است، حضور انگلیس و آمریکا در منطقه، حاکمان سکولار، پان عربیسم و چپگرا در مناطق اسلامی و سخت‌گیری شدید حاکمان به طرفداران اسلام سیاسی از جمله دلایل شکل‌گیری این گروهها به شمار میرود.
وی عنوان کرد: در این میان نفوذ فرهنگ غرب و نفوذ فرهنگ اومانیسم و سکولاریسم، گسترش جریان روشنفکری و حمایت از مبانی مدرنیته، قدرتیابی شیعه و گسترش تفکر آن به عنوان فکررقیب، نظریه کسب و خلق افعال عباد و تاثیر آن در گسترش تفکر سلفیان، بیسوادی اقطاب صوفی و کاهش نفوذ آنان و گسترش بدعتها و خرافات در میان عوام را نیز میتوان به عنوان عوامل فرهنگی در شکل‌گیری این گروهها نام برد.
این کارشناس مسایل سیاسی جهان اسلام یادآور شد: از ابتدای انقلاب اسلامی امام راحل قدرت بالای خود در جذب وحدت جهانی اسلامی را به رخ جهانیان کشید و عملکرد ما پس از ایشان در سطوح مختلف فرهنگی و تبلیغی و ترویجی به شکلی نبود که وحدت شیعه و سنی افزایش یابد بلکه باعث شد که وهابیت بتواند این وحدت را از بین ببرد که یکی از مهمترین راهبردهایش نیز برخی سخنان نسنجیده در خصوص اهل سنت و... است.
مبانی فکری داعش
وی با اشاره به مبانی فکری داعش گفت: مبانی فکری داعش شامل پذیرش مبانی معناشناختی ابن تیمیه در باب توحید و شرک، ایمان و کفر، سنت و بدعت، بخصوص شرک بنا و قبور و ... است.
