هنرمندان حوزه علمیه مناسبات هنری عالم را تغییر دهند

به گزارش ایکنا، آیت‌الله علیرضا اعرافی، مدیر حوزه علمیه، 11 تیرماه در مراسم اختتامیه نهمین جشنواره هنر آسمانی طلاب حوزه‌های علمیه که در مدرسه امام کاظم(ع) قم برگزار شد، با اشاره به مقوله غدیر خم و هنر، گفت: غدیر خم به واسطه تدابیر اندیشیده شده توسط پیامبر(ص) از مجموعه‌ای از امتیازات و ممیزات برخوردار است که مهم‌ترین آن نصب امامت امام علی(ع) توسط پیامبر(ص) بود؛ غدیر صرفاً تبلیغ و بیان یک جایگاه نبود، نصبی رسمی از موضع رسالت بود و معماری‌ای انجام شد تا غدیر بتواند از کانال‌های سخت روزگار عبور کند.

وی افزود: رسول الله(ص) می‌دیدند که این قصه باید از دست‌انداز و مجاری سختی عبور کند و موانع بسیار زیادی هم در مسیر خود دارد و شیاطین و اهریمن‌ها و هواهای نفسانی و اعوجاجات اجتماعی وسیع در برابر آن مقاومت خواهند کرد و ابرهای فراوانی در برابر ای نور به وجود خواهد آمد لذا طوری این وظیفه را انجام دادند که غدیر تا قیامت باقی بماند.

اعرافی با اشاره به طراحی الهی غدیر، بیان کرد: غدیر در پایان عمر پیامبر(ص) پدید آمد؛ با حج و حجة‌الوداع گره خورد؛ این واقعه در درون مکه و مدینه انجام نشد بلکه پس از پایان حج و در منطقه‌ای بیرون از این شهرها و با زمینه‌سازی مناسب صورت گرفت؛ این معماری توسط پیامبر(ص) برای غدیر انجام گرفت تا بتواند بماند و این خورشید از پس ابرهای متراکم فراوان در طول تاریخ نورافشانی کرده و یخ‌ها را ذوب کند.

مدیر حوزه‌های علمیه بیان کرد: وقتی توان ذاتی داستان غدیر با هنر توأم شد و تاریخ‌نگاری‌های هنرمندانه، سخنرانی‌های دلربا و گویا و اشعار زیبای شاعران در کنار آن قرار گرفت، غدیر را ماندگار کرد و باید جانفشانی‌های بزرگان برای حفظ این واقعه را هم باید به آن افزود.

علت ماندگاری غدیر

عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی تأکید کرد: معماری و مهندسی ذاتی غدیر و آفرینش آن توسط رسول‌الله(ص) با رعایت ده‌ها نکته و قرار گرفتن طیفی از هنرها در کنار غدیر، مایه ماندگاری و استمرار و بقای آن شد.

اعرافی با بیان اینکه امام علی(ع) هنرمند بزرگ تاریخ اسلام است و هنر نهج‌البلاغه هنر ابدی و جاویدان و بی‌نظیر است، اظهار کرد: هر موضوعی را در این کتاب بزرگ دنبال کنید خواهید دید که موضوعات فلسفی و پیچیده درآمیخته با هنر است و ایشان پیچیده‌ترین مفاهیم کلامی، عقلی، فلسفی و اعتقادی را با زبان هنر بیان کرده است؛ توحید با آن همه زوایا و اوجی که دارد به صورت هنرمندانه در بسیاری از خطبه‌های امیرمؤمنان(ع) بیان شده است.

رسالت حوزه بیان معارف اسلامی در زیباترین قالب هنری است

عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی با بیان اینکه رسالت هنرمندان حوزه‌های علمیه این است که همه معارف اسلامی را در زیباترین قالب‌ها بیان کنند، تصریح کرد: امام علی(ع) بنیانگذار این هنر بوده است و این خط به صورت مستمر در تمدن اسلامی باقی ماند و علما و فقهای گرانقدر این مسیر را ادامه دادند؛ غدیر و نهج‌البلاغه با هنر ماندگار و خلق شد که حوزه باید متناسب با شرایط امروز این مسیر را ادامه دهد.

وی با بیان اینکه هنر توسعه زیادی پیدا کرده است و رسالت هنر حوزوی و دینی و آسمانی این است که در خدمت معارف دینی و الهی باشد، افزود: یکی از مظاهر بزرگ هر تمدنی، هنر و انواع هنرها برای عمق‌بخشی و وسعت و پیشبرد است و هیچ تمدنی بی نیاز از هنر نیست؛ تمدن غرب که بعد از رنسانس پایه‌گذاری شد، جریان بزرگی در هنر پایه‌ریزی کرده است و امروز هم یک پای استوار آن همین هنر است؛ البته با تأسف و به رغم همه امتیازات تمدن غربی، هنر در تمدن غربی به انحراف رفت.

بخش‌هایی از هنر غربی در خدمت حیوانیت است

وی افزود: گوشه‌ای از هنر غربی، مبتذل و در اسارت شهوت و حیوانیت انسان است و بخش دیگری از آن هم اگر مستقیماً اشاعه‌دهنده فرهنگ شهوت نباشد، باز دورکننده از عالم غیب و قدس و حیات واقعی بشر است، همچنین با تأسف باید گفت که عمدتا هنر و معنویتی در غرب دنبال می‌شود که جایگزین دین است. از این رو، هنرمندان حوزوی باید معادلات هنر را در عالم معاصر تغییر دهند.

اعرافی تصریح کرد: هنر در دنیای معاصر، شهوانی و مروج دوری از عالم غیب و قدس است و جایگزین دین قرار می‌گیرد و انسان را به سمت معنویت انحرافی و هنر و ادبیات دنیوی سوق می‌دهند که این قانون حاکم بر هالیوود و هنر غربی است.

وی تأکید کرد: انقلاب اسلامی همانطور که باید معادلات معرفتی عالم را عوض کند، باید معادلات هنری عالم را هم تغییر دهد، انقلاب ذوابعاد و ذواضلاع است و این جایگزینی ریل جدید برای هنر و راهبری هنر به سوی عالم قدس و غیب و جزء رسالت اصلی حوزه علمیه است.

لزوم توجه بیشتر به هنر در برنامه هفتم

عضو شورای عالی حوزه‌های علمیه با بیان اینکه در برنامه هفتم کشور باید نگاه دقیق و عمیقی به هنر وجود داشته باشد، اظهار کرد: بنده دقیقاً اطلاع ندارم که چه جزئیاتی وجود دارد؛ البته در حوزه، بیش از 30 نفر از استادان حوزه مطالعات و تحقیق داشتند و جزوه‌ای هم آماده و به مجلس تقدیم شد؛ عرض بنده این است که تکان‌دادن جریان هنر در کشور نیازمند قوانین جدی‌تری است. 

وی با تأکید بر تدوین منشور هنر حوزه، تصریح کرد: درست است سند هنر تدوین شده است ولی نیازمند منشور هنر هستیم، همچنین ارتباط حوزه با هنرمندان حوزه و دانشگاه یک وظیفه بزرگ است. البته پیگیری آرمان‌های بزرگ هم روح حماسی و هم شور و نشاط نیاز دارد.

مدیر حوزه‌های علمیه در بخش پایانی سخنانش ضمن ابراز تأسف شدید نسبت به اهانت به ساحت مقدس قرآن کریم در کشور سوئد آن هم به نام آزادی بیان، افزود: به نام آزادی در غرب، به بزرگ‌ترین کتاب آسمانی که جلوه‌گاه هنر آسمانی است اهانت می‌شود؛ قرآن کتابی فراتر از هر مذهب و ادیان و کتابی هنری است که بزرگ‌ترین هنرمندان در برابر انواع هنرهای قرآنی تواضع کرده‌‎اند.

اهانت به قرآن قابل قبول نیست

عضو شورای عالی حوزه تصریح کرد: اینکه با حمایت کشورهای غربی به قرآن به عنوان نماد مجد و عظمت مسلمانان اهانت شود، قابل قبول نیست و جامعه هنرمندان حوزه در کنار اقشار مختلف مردم این اقدام را محکوم می‌کنند و انتظار دارند تا سازمان ملل، دانشگاه‌ها و مراکز علمی دنیا و دستگاه‎‌های دیپلماسی عالم اسلام اقدام جدی‌تری در این زمینه داشته باشند.

وی تأکید کرد: باید یک جریان هم‌بسته در دیپلماسی جهان اسلام ایجاد و اسنادی برای جلوگیری از جسارت به قرآن در غرب تولید شود.