نسیم تسنیم/ 78
فرق بين طبيعت و فطرت در فلسفه حقوق بشر
كتاب «فلسفه حقوق بشر» در چهارده فصل مبدأ فاعلی و غايی حقوق بشر، فرق بين طبيعت و فطرت، مرجع تعيين حدود آزادی انسان، فرق طب و حقوق، تفكيک تقنين حقوق بشر از اجرا و قضا، فرق بين تساوی قانون و تساوی در برابر قانون، فرق بين قدرت و فطرت و... حسن و قبح عقلی و موضوعات مربوط به حقوق بشر را بررسی و تبيين می‌كند.
بنا به توصیف قرآن کریم از بهشت، بهشتیان در باغ‌های پر نعمت الهی بر کرسی‌های خود می‌نشینند و از شرابی سر به مُهر به نام رحیق سیراب می‌شوند. مُهری که بر این شراب نهاده شده از مُشک است و قرآن دسترسی به آن را سزاوار رقابت و مسابقه می‌داند. این شراب در آمیخته با تسنیم است و تسنیم چشمه‌ای است که مقربان خدا از آن می‌نوشند.
به نظر علامه طباطبایی بنابر توصیف قرآن کریم چشمه تسنیم از شراب رحیق برتر است، زیرا این شراب به سبب آمیختگی با تسنیم دلپذیر می‌شود و از طرف دیگر، چون مقربان از تسنیم می‌نوشند، مرتبه آنان از نیکانی که با شراب رحیق سرمست می‌شوند والاتر است. اما صرف آمیخته بودن محتوای رحیق با تسنیم و وصف قرآن کریم از این ترکیب، نمی‌تواند دلیل برتری یکی بر دیگری باشد، مگر آنکه این برتری از طریق بعضی روایات اثبات شود، یا از معنای کلمه مقربان برتری خاصی نسبت به معنای کلمه ابرار به دست آید.
تفسیر «تسنیم» از تفاسیر ارزشمند جهان اسلام است که طی بیش از ۴۰ سال کوشش و مجاهدت علمی - قرآنی آیت‌الله العظمی عبدالله جوادی آملی، فقیه، عارف، مفسر قرآن و از مراجع عظام تقلید برای فهم و تدبر بیش از پیش اهل اندیشه و قرآن نگاشته شده است. این تفسیر در شمار «تفاسیر قرآن به قرآن» جای دارد. روش مؤلف، ذکر آیه یا آیات مورد نظر و بررسی آنها طی چهار مرحله است: «گزیده تفسیر»، «تفسیر آیه»، «لطایف و اشارات» و «بحث روایی». عنوان «تسنیم» مأخوذ از آیه ۲۷ سوره مبارکه مطففین در قرآن و نام چشمه‌ای در بهشت است.
امروزه مسئله حقوق بشر، سخن ايام و گفتار مدام بوده و بازاری رائج و پر زرق و برق دارد. اين امر، اينک به صورت حربه‌ای در دست استعمار و طواغيت عصر درآمده و ناله مظلوميت و حق‌طلبی ملت‌ها با همين حربه در گودال استضعاف غرق می‌شود.
تدوين حقوق جهانی بشر، به بررسی فلسفه حقوقی آن و تبيين جهان‌بينی و پيوند انسان با جهان نياز دارد.
انسان مؤلَّف از بدن طبيعي و روح فراطبيعی است، ليكن اصالت از آنِ روح مجرد است كه تدبير و اداره بدن نيز بر عهده روح خواهد بود. از اين روی تدوين و تنظيم حقوق بشر مسبوق به شناخت اين حقيقت تأليفی است.
كتاب «فلسفه حقوق بشر» در چهارده فصل مبدأ فاعلی و غايی حقوق بشر، فرق بين طبيعت و فطرت، مرجع تعيين حدود آزادی انسان، فرق طب و حقوق، تفكيک تقنين حقوق بشر از اجرا و قضا، فرق بين تساوی قانون و تساوی در برابر قانون، فرق بين قدرت و فطرت، منشأ پذيرش حقوق مشترک، اثبات استحقاق مشترک، محور اشتراک حقيقی انسان‌ها، راه‌های استنباط حقوق از منبع مشترک، حسن و قبح عقلی و موضوعات مربوط به حقوق بشر را بررسی و تبيين می‌كند.
تدوين حقوق جهانی بشر، به بررسی فلسفه حقوقی آن و تبيين جهان‌بينی و پيوند انسان با جهان نياز دارد.
انسان مؤلَّف از بدن طبيعي و روح فراطبيعی است، ليكن اصالت از آنِ روح مجرد است كه تدبير و اداره بدن نيز بر عهده روح خواهد بود. از اين روی تدوين و تنظيم حقوق بشر مسبوق به شناخت اين حقيقت تأليفی است.
كتاب «فلسفه حقوق بشر» در چهارده فصل مبدأ فاعلی و غايی حقوق بشر، فرق بين طبيعت و فطرت، مرجع تعيين حدود آزادی انسان، فرق طب و حقوق، تفكيک تقنين حقوق بشر از اجرا و قضا، فرق بين تساوی قانون و تساوی در برابر قانون، فرق بين قدرت و فطرت، منشأ پذيرش حقوق مشترک، اثبات استحقاق مشترک، محور اشتراک حقيقی انسان‌ها، راه‌های استنباط حقوق از منبع مشترک، حسن و قبح عقلی و موضوعات مربوط به حقوق بشر را بررسی و تبيين می‌كند.
تفسير «تسنيم» در تفسير هر آيه چهار مرحله را در نظر دارد: گزيده تفسير، تفسير آيه (مفردات)، اشارات و لطايف و بحث روايی كه شاخصه ممتاز اين تفسير است.
سرانجام و پس از انجام نگارش ۸۰ جلد از تفسیر «تسنیم» هفته گذشته در همایش بین‌المللی «تفسیر تسنیم» این گنجینه نورانی به روی اهل معرفت و قرآن گشوده شد.
ایکنا طی سه ماهه گذشته و به انگیزه آشنایی بیشتر اهالی قرآن و حدیث با این تفسیر وزین، هر روز یک چشمه نورانی از این تفسیر را در «نسیم تسنیم» به روی مخاطبان گرامی خود گشوده است.
مطالب مرتبط
