هیچ دعایی بی‌جواب نمی‌ماند

حجت‌الاسلام والمسلمین حسین ساجدی‌نسب، کارشناس علوم دینی و مدرس حوزه علمیه خراسان، در گفت‌وگو با ایکنا از خراسان رضوی، در خصوص دعا و شرایطی که موجب مستجاب شدن دعا می‌شود، اظهار کرد: همانطور که بزرگان دین به ما سفارش کرده‌اند هیچ دعایی بی‌جواب نمی‌ماند و ممکن است که با تأخیر و یا شیوه دیگری به اجابت برسد و یا حتی ذخیره‌ای شود برای قیامت ما، پس نمی‌توان گفت که هیچ یکی از دعاهای ما مستجاب نمی‌شود. در این جا مهم این است که ما توانسته‌ایم ارتباط قلبی را با خدای خود برقرار کنیم و خواسته خود را از او بخواهیم.

وی بیان کرد: دعا در زندگی انسان از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است و از این رو انسان نباید به این مقوله مهم بی‌توجه باشد؛ چراکه دعا می‌تواند تأثیرات بسزایی در ابعاد روحی و روانی افراد گذاشته و انسان از این طریق با خدای خود ارتباط برقرار می‌کند و به نوعی همین امر موجب می‌شود که به خداوند نیز نزدیک‌تر شود. در واقع اگر این ارتباط به خوبی برقرار شود و تداوم داشته باشد می‌تواند نتایج مثبتی را برای زندگی فرد به‌دنبال داشته باشد که البته گاه ممکن است این دعاها مستجاب شوند و یا نشوند و این باز می‌گردد به مصلحتی که خداوند برای فرد در نظر می‌گیرد.

مستجاب نشدن دعا

ساجدی‌نسب در خصوص استجابت نشدن دعا و رفتارهایی که افراد در این موقع از خود نشان می‌دهند نیز بیان کرد: یکی از شبهاتی که در میان مردم و به‌ویژه جوانان وجود دارد این است که می‌گویند که ما دعا کردیم اما دعای ما مستجاب نشد، در اینجا باید به این نکته توجه داشت که در حقیقت استجابت دعا گاهی به خوبی ترجمه نمی‌شود، دعا یعنی پهن کردن سفره بندگی و اینکه خدایا من بنده تو هستم و از تو می‌خواهم که به من کمک کنی که در حقیقت در اینجا مهم این است که این ارتباط قلبی بین بنده و خدای خود برقرار شود.

وی اضافه کرد: لذا قطعاً نباید این انتظار را داشت که تمام دعاهای ما مستجاب شوند؛ چرا که ما تمام کارهای خود را به خداوند واگذار می‎کنیم و از خودش می‌خواهیم که به ما کمک کند و مهم این است که این ارتباط برقرار شود و حال او می‌داند که چه کند، زیرا گاهی دعای ما نباید مستجاب شود، گاهی مستجاب می‌شود اما با تأخیر است که این تأخیر در دعا حتی برای پیامبران دینی ما نیز اتفاق افتاده است، گاهی نیز همان دعاهایی که مستجاب نشده‌اند ما را از بسیاری از بلاها دور می‌کنند و در نهایت نیز آن دسته از دعاهایی که اجابت نمی‌شوند، به نوعی برای قیامت ما ذخیره می‌شوند.

این مدرس حوزه علمیه خراسان با بیان اینکه همواره بزرگان دین به ما سفارش کرده‌اند که هیچ دعایی بی‌جواب نمی‌ماند، اظهار کرد: براساس آنچه در روایات ما آمده است، در روز قیامت افراد، کوه‌هایی از حسنات را می‌بینند و از آن‌ها متعجب می‌شوند و می‌گویند که ما چنین کارهای خوبی را انجام نداده‌ایم و پس این همه حسنات از کجا آمده‌اند، اما به او گفته می‌شود که این‌ها همان دعاهای تو هستند که در دنیا مستجاب نشده‌اند و در همانجا می‌گوید که ای کاش هیچ یک از دعاهای من مستجاب نمی‌شد تا در اینجا این برکات نصیب من می‌شد.

وی تصریح کرد: در واقع وظیفه مؤمن دعا کردن است و ما بنده خداوند هستیم و باید بدانیم که خدا، خداست و این‌ دو را با یکدیگر نباید اشتباه بگیریم، زیرا گاهی برخی از افراد احساس خدایی کرده و از خداوند گله می‌کنند که خدایا چرا دعای ما مستجاب نمی‌شود و برای استجابت دعای خود که شاید به صلاح آن‌ها نباشد اصرار می‌کنند. در حالی که این باور و اینگونه دعا کردن اشتباه است، زیرا افراد باید از خداوند آنچه را بخواهند که به مصلحت و خیر آن‌ها است و بدانند که اگر خداوند دعایی را استجابت نمی‌کند قطعاً به صلاحمان نبوده و شاید هم بهتر از آنچه را که از او خواسته‌ایم را در نظر دارد که به ما بدهد.

ساجدی‌نسب گفت: در واقع ما نباید بر روی ذات خداوند تفکر کنیم، بلکه باید بر روی چهار صفت خداوند همیشه فکر کنیم. همواره خداوند را مهربان بدانیم و این را باور کنیم که خداوند از مادر به ما مهربان‌تر است، بدانیم که خداوند قادر است، باور کنیم که خداوند بخشنده است و در نهایت نیز بر روی حکیم بودن خدا نیز باید بیشتر فکر کنیم. خداوند حکیم است و بدانیم که اعطا کردنش حکمت و ندادنش هم حکمت است. در واقع ما همه‌چیز را می‌توانیم از خداوند بخواهیم و در تمام کارها از خداوند طلب خیر کنیم.

این مدرس حوزه‌ علمیه خراسان اظهار کرد: در واقع ما هر چیزی را که می‌خواهیم می‌توانیم از خداوند بخواهیم چرا که خودش گفته که تو حتی می‌توانی بند کفش و... خود را از من بخواهی، از این رو نباید بر این باور باشیم که ما باید خواسته‌ها و دعاهای خود را متمرکز کنیم بر روی برخی از مسائل و نیازهای دنیوی خود از خداوند طلب نکنیم و این در حالی است که ما می‌توانیم هر آنچه را می‌خواهیم را از خداوند بخواهیم و حال او می‌داند که آیا دعای ما را اجابت نکند یا خیر. اما باید یک نکته را که به ما نیز سفارش شده را مورد توجه قرار دهیم و آن این است که در ابتدای هر کاری بگوییم: «استخیرالله» بدین معنی که «در کارهای خود از تو طلب خیر می‌کنم».

مهم‌ترین شرایط استجابت دعا

وی به مهم‌ترین شرایط استجابت دعا اشاره و تأکید کرد: اگر بخواهیم دعایمان مستجاب شود، باید برخی از مسائل را مورد توجه قرار دهیم، همواره در روایات ما سفارش شده که یکی از شرایط جدی استجابت دعا این است که شناخت و معرفت داشته باشیم. لذا ما باید معرفت و شناخت خود را نسبت به چهار مقوله مهم و ضروری از جمله خداوند، خود، دنیا و آخرت را بالا ببریم. این در حالی است که امام حسین(ع) می‌فرمایند که خداوند به انسان‌ها به میزان معرفت آن‌ها به آن‌ها می‌بخشد، زیرا که انسان نیز براساس معرفت‌ خود است که می‌تواند از دعا بهره‌‌مند شود.

این کارشناس علوم دینی اظهار کرد: دومین شرط استجابت دعا این است که ما اهل عمل صالح باشیم، زیرا که شرط اینکه انسان به رشد و تعالی دست پیدا کند نیز ایمان و عمل صالح است و این دو بال باید همراه یکدیگر باشند. شرط سوم نیز این است که با دل پاک از خداوند چیزی را بخواهیم، لذا افرادی که شاید ظاهر چندان مناسبی ندارند اما دل پاکی دارند و همین پاکی دلشان باعث می‌شود که دعای آن‌ها زودتر مستجاب ‌شود.

ساجدی‌نسب گفت: از این رو نمی‌توان استجابت دعا را تنها برای افراد خاصی در نظر گرفت و گفت که افرادی که شاید به عقیده برخی‌ها ظاهر مناسبی ندارند، پس دعای آن‌ها مستجاب نخواهد شد و خداوند به دل آن‌ها گوش نخواهد کرد. همچنین علاوه بر این شروط گفته شد، یکی از مهمترین شرایط دعا این است که افراد باید به درآمدهای خود نیز توجه داشته باشند چرا که شاید گاهی به این موضوع توجه نمی‌شود و برخی از افراد درآمدهای خود را مملو از مال حرام می‌کنند و به این کار خود بی‌توجهی نشان می‌دهند که این امر منجر به این خواهد شد که دعای او اجابت نشود.