به گزارش ایکنا، حجتالاسلام والمسلمین کاظم قاضیزاده، استاد درس خارج حوزه و رئیس مؤسسه فهیم شامگاه 26 اسفندماه در نشست علمی «تحلیل روایات منع قیام قبل از ظهور قائم(ع)»، گفت: آنچه در نصوص بیان شده این است که قیام آن حضرت علیه ظلم و جور است و ایشان پرچم مهدوی را در جامعه جهانی برافراشته میکنند و همه در پساظهور در زندگی ایمانی و با شادمانی و نشاط بیشتر خواهند بود. البته قیام آن حضرت، توام با اعجاز و وسائل غیرطبیعی نیست و اگر قرار بود به صورت معجزه جامعه بشری به سمت صلح و عدالت برود دلیل خاصی برای غیبت وجود نداشت و در همان زمانی که ایشان متولد شدند میشد با معجزه زمینه استمرار امامت فراهم شود.
وی افزود: بر این اساس با صرف آرزو کردن و امید داشتن نمیتوان انتظار داشت که آن حضرت در ده سال و 5 سال و حتی کمتر از آن تشریف بیاورند بلکه باید در سطح جامعه جهانی زمینهسازی شود تا بشریت پذیرای آن باشد.
قاضیزاده با طرح این پرسش که آیا قبل از ظهور حضرت، مؤمنان مجاز به قیام و شورش علیه حکومتهای ظالم هستند یا خیر، گفت: دو دیدگاه کلی در این زمینه وجود دارد، برخی روایات قائل است که هر نوع حکومتی به نام حمایت از امام مهدی(عج) در دوره غیبت جایز نیست و محکوم به شکست است؛ در مقابل روایاتی است که اسناد این روایات را مخدوش میکند یا دلالت آن را نمیپذیرد، در طول صد سال اخیر قیامهایی انجام شد که مهمترین آن انقلاب اسلامی ایران است؛ از قبل انقلاب برخی معتقد بودند با توجه به این روایات ما مجاز به انقلاب علیه شاه نیستیم زیرا براساس روایات به شکست میرسد.
رئیس مؤسسه فهیم بیان کرد: در دنیای جدید هم کلا با انقلاب مخالفت میشود زیرا نتیجه ندارد و باید به جای آن به اصلاح بیاندیشیم تا به تدریج حکومتهای استبدادی، مردمی شوند. در زمان امام سجاد(ع) متوکلنامی با یحیی بن زیدبن علی ملاقاتی کرد و یحیی از او نظر امام سجاد(ع) درباره او و پدرش را جویا شد و او گفت امام فرمودند تو هم مانند پدرت کشته میشوی، یحیی ناراحت شد ولی متوکل ادامه سخن امام را بیان کرد؛ امام فرموده بودند: هیچکدام ما اهل بیت قبل از قیام حضرت حجت، قیام نمیکند که بخواهد ظلمی را برطرف کند مگر اینکه قیام او سبب گرفتاری بیشتر شیعیان ما شود. گویا امام، قیام زید و یحیی را باعث گرفتاری بیشتر شیعه میدانستند.
قاضیزاده با بیان اینکه روایات مرتبط با قیام قبل از ظهور هشت مضمون در بر دارد، اظهار کرد: اول اینکه هر نوع قیامی ممنوع است و هر کسی این کار را بکند طاغوت است؛ دوم اینکه همه قیامهای قبل از ظهور با شکست مواجه است؛ سوم اینکه شیعیان در خانه بنشینند و با انتظار فرج زندگی کنند و منتظر وقوع علائم ظهور باشند. چهارم نهی از عجله در قیام است یعنی تا کسی دست به انقلاب و قیام زد حمایت نکنید و از رهبر آسمانی خود جلو نیفتید، در دوره امام صادق(ع) عده زیادی رجوع کردند که چرا قیام نمیکنید ولی ایشان منع فرمودند. دسته دیگر این است که با هر قیامی همراهی نکنید زیرا اینها به محض پیروزی مسیر باطلی را خواهند رفت.
استاد حوزه علمیه گفت: دسته دیگر روایات قیام را مشروط به اذن امام معصوم(ع) میدانند و برخی روایات گفتهاند برای حفظ جان مردم تقیه کنید، لذا در برخی روایات آمده اگر کسی قبل از ظهور تقیه نکند از ما نیست. دسته دیگر روایات محدودی است که همراهی با قیام مجاز شمرده شده است و در روایت مرسلی بیان شده ما تا وقتی کسانی از شیعه قیام کنند در مسیر خیر و صلاح هستیم. دو روایت از این روایات از حضرت سجاد، دو روایت از امام رضا و مابقی از امام صادق و امام باقر هستند. از توزیع این روایات میتوان فهمید صدور آنها در دورهای است که قیامهای زیاد رخ داده و مورد تایید ائمه(ع) نبوده است.
وی افزود: در این روایات این نکته به خوبی پیداست که هر قیامی مورد قبول نیست؛ قیامها دو دستهاند؛ قیامهایی که به نحوی اذن امام را داشتند و قیامهای که بدون اذن بودند. ائمه(ع) قیام زیدبن علی را تایید کردند و فرمودند او برای ما قیام کرد و دنبال خودخواهی و به دست گرفتن قدرت نبود، شیهد فخ را تایید کردند و قیامهایی مانند بنی عباس، ابومسلم، محمدبن عبدالله بن حسن معروف به نفس زکیه، قیام ابراهیم بن عبدالله علیه منصور دوانیقی و قیام زیدالنار را نفی فرمودند بنابراین نمیتوان برای مبارزه با هر ظلمی پشت سر هر فردی راه بیفتیم و از او حمایت کنیم.
استاد سطح خارج حوزه علمیه با بیان اینکه در طول تاریخ افراد زیادی ادعای مهدویت داشتند و امروز هم ادامه دارد، اضافه کرد: بهائیت ابتدا با ادعای نیابت مهدویت و بعد مهدویت شروع شد. کسانی که سادهانگارانه وقت خاصی را برای ظهور معین میکنند و برخی را نایب امام مهدی(عج) میدانند مورد نقد و نفی آموزههای شیعه هستند و ائمه(ع) هرگز چنین افرادی را تایید نمیکردند و ما نباید براساس اینکه کسی خوابی دیده و غیبگویی انجام میدهد سریعا او را نایب امام بدانیم.
استاد درس خارج حوزه قم در ادامه مباحث خود افزود: نکته دیگر در روایات این است زمانی قیام مجاز است که ما به موفقیت نسبی آن اطمینان داشته باشیم و شرایط سیاسی و اجتماعی را لحاظ کنیم، چه بسا قیامهایی بدون در نظر گرفتن این موضوع بوده و منجر به کشتار افراد زیادی از شیعه شده است. اینکه امام صادق(ع) با صراحت میفرمودند که بروید در خانه بنشینید تا ما شما را خبر دهیم برای این بوده که این افراد قدری تند بوده و عجله داشتند و امام(ع) منع فرمودند.
قاضیزاده گفت: قیامها دو دسته هستند، یکی نهایتا به برداشتن طاغوت از یک شهر و منطقه و کشور میانجامد و دیگری قیام جهانی است؛ براساس روایات قیام جهانی فقط از عهده امام(ع) بر میآید بنابراین اینکه ما احساس مسئولیت کنیم که باید بر همه دنیا تفوق داشته و آن را اصلاح کنیم، یا باید کاری کنیم همه دنیا به سمت عدل و صلح و زندگی مطلوب اسلامی بروند، جزء وظایف ما نیست و نفی شده است.
استاد حوزه علمیه با تاکید بر اینکه از ما رسالت جهانی خواسته نشده است و حتی در فقه، جهاد ابتدایی ماذون به اذن معصوم(ع) است، بیان کرد: نکته دیگر اینکه برخی روایات قیام، اخبار غیبی است یعنی میگوید تا چه زمانی بنی امیه و بنی عباس حضور دارند و اینکه قیامها عمدتا به نتیجه نمیرسد، پس نتیجه کلی این است که برای قیام علیه ظلم باید به اصول و شاخصههای متعدد توجه کنیم، در قیام علیه ظلم باید شرایط رهبری و حامیان آنها را مورد توجه قرار داد و حتما بستر مناسب اجتماعی و سیاسی فراهم باشد. مثلا الان جامعهشناسان معتقدند که انقلاب و قیام در دنیا جواب نمیدهد زیرا حاکمان به راحتی میتوانند قیامها را سرکوب کنند و اصلاحات بهتر جواب میدهد. همچنین قیام باید حرکتی خدایی و در راستای رضایت الهی و مردم خداجو باشد. پس در هر قیامی ابتدا باید ببینیم آیا آنها دنبال جلب رضایت خدا هستند یا خیر؟
قاضیزاده در پاسخ به این پرسش که برخی در صدا و سیما به صراحت وقت برای ظهور تعیین میکنند و برخوردی هم نمیشود، تصریح کرد: در روایتی صریح داریم که وقاتون را تکذیب کنید و اینها دروغگو هستند و کسانی که عجله دارند هلاک میشوند و افرادی که تسلیم اهل بیت(ع) هستند اهل نجات هستند. در روایت دیگری داریم که فرمودند ما اهل بیت(ع) هرگز وقتی را برای ظهور تعیین نمیکنیم. من نمیدانم آن خطیب در تلویزیون چه گفته است ولی وقت دو نوع است؛ گاهی فردی میگوید امام(ع) تا دو سه سال دیگر میآیند و پیرمردها هم ایشان را خواهند دید که این درست نیست و مورد نقد مراجع و علما بوده است که نمونه آن را در برخورد با سی دی «ظهور نزدیک است» دیدیم ولی گاهی گفته میشود؛ علائم ذکر شده برای ظهور احتمالا منطبق بر شرایط امروز است که اگر در این حد باشد تعیین وقت نیست و ایرادی ندارد و سیدبن طاووس در دوره خود انجام داد و مجلسی هم در دوره خود چنین انطباقاتی داشت. چون فکر میکردند دولت قبل از ظهور، همان صفویه است.
قاضیزاده بیان کرد: این درس خوبی است که به برخی دوستان بگوییم این توقیتها ولو به صورت احتمالی اگر انجام نشود بهتر است زیرا صفویه و حکومتهای دیگر آمدند و رفتند.
وی در پاسخ به پرسشی گفت: خوارج بعد از حکمیت به امام علی(ع) گفتند که تو باید از حکمیت توبه کنی و ما هم اشتباه کردیم ولی حضرت در برابر مخالفت آنان گفتند تا وقتی دست به اسلحه نبردید ما شما را از سه چیز محروم نمیکنیم، هم حقوق شما را از بیتالمال میدهیم، هم از مسجد بیرونتان نمیکنیم و تا زمانی که دست به اسلحه نبرید ما مواجهه نظامی نداریم. امام با معترضان غیرمسلح به عنوان شهروند برخورد داشند و حتی اعتراض و نقد را عاملی برای برخورد خصمانه نمیدیدند و امروز هم ما باید این مواجهه را داشته باشیم.
وی در پاسخ به این پرسش که گفته شده روایاتی هستند که معتقدند آخرین گروهی که با امام زمان(عج) خواهند جنگید شیعیان هستند، افزود: من چنین روایتی را ندیدهام ولی محتمل است در بین دشمنان ایشان کسانی از شیعه هم حضور داشته باشند.
انتهای پیام