سیامین سوره قرآن کریم «روم» نام دارد. این سوره با 60 آیه در جزء 21 قرار گرفته است. سوره روم از سورههای مکی است و هشتاد و چهارمین سورهای است که بر پیامبر(ص) نازل شده است.
«روم» اشاره به سرزمین و تمدنی باستانی دارد که در اروپا و آسیای صغیر (ترکیه و آناتولی) قرار داشت و در دست جمهوری روم، امپراتوری روم و امپراتوری روم شرقی (بیزانس) بود.
علت نامگذاری این سوره به نام «روم»، اشاره به شکست رومیان از ایرانیان و پیشگویی شکست ایرانیان از رومیان در آیندهای نزدیک بود که مخالفان و موافقان اسلام را شگفتزده کرد.
«هراکلیوس» (575–۶41 میلادی) تنها پادشاه روم در تمام مدت نبوت پیامبر اکرم(ص) بود و نبردهایی که در قرآن یاد شده، در دوره فرمانروایی او رخ داد.
در آن دوره، ایرانیان قدرت برتر بودند و پیروزیهای زیادی به دست آورده بودند. در قرآن به شکستهای روم اشاره شده اما این پیشگویی را نیز مطرح میکند که به زودی روم پیروز خواهد شد.
مدتی بعد رومیان به برتریهایی دست یافتند و نهایتاً در سال 627 میلادی (ششم هجری) سپاه روم در «نبرد نینوا» ایران را شکست داد و پیشگویی قرآن کریم به حقیقت پیوست.
این پیشگویی از آن جهت بود که روم، یک حکومت دینی بود، اما در برابر ایرانیان که در آن دوره جامعه متدینی نبودند، شکست خورده بود و مشرکان، مسلمانان را که به دنبال ایجاد جامعه و حکومتی دینی بودند، مسخره میکردند، اما قرآن این وعده را داد که به زودی مشرکان سرافکنده خواهند شد.
خداوند با بیان این مثال و پیشگویی، به وعده قطعی خدا و یاری رساندن به مؤمنان اشاره کرده است. رستاخیز و جدایی گروهها و سرنوشتها، دعوت به توحید، فطرت انسان، رابطه مستقیم میان اعمال مردم و حوادث عالم، تأثیر رفتار آدمی بر ظهور فتنه و فساد و مسئله اختلاف، تفرقه زیانها و آثار منفی آن در دین و جامعه از دیگر موضوعات این سوره است.
از آیات مشهور این سوره آیه فطرت است که به سرشت الهی و نوع آفرینش انسانها پرداخته و گرایش انسان به خدا و دین را فطری و برخاسته از درون آن میداند.
پرداختن به بخشی از قوانین خلقت و سُنن الهی مانند مسئله زوجیت، مودت و رحمت فطری میان انسانها، اختلاف شب و روز، زبانها و رنگها، نزول باران و احیای زمین مرده و قوام آسمان و زمین در فضا نیز مورد شرح و تبیین قرار گرفته و بر بعضی از احکام مانند نهی از رباخواری و لزوم دستگیری از مستمندان و خویشان تأکید شده است.
مقطعی ماندگار از تلاوت آیات 40 و 46 سوره مبارکه روم با صدای استاد محمد صدیق منشاوی
انتهای پیام