ICJ Yalaani Uwepo wa utawala katili wa Israel katika Maeneo ya Wapalestina
Nawaf Salam, rais wa ICJ huko The Hague, alitoa maoni ya ushauri usiofunga siku ya Ijumaa.
Salam alisema kuwa utawala huo unakiuka aya ya sita ya Ibara ya 49 ya Mkataba wa Nne wa Geneva, ambayo inakataza mamlaka inayokalia kuwafukuza au kuhamisha baadhi ya raia wake katika eneo inalokalia.
"Makazi ya Waisraeli katika Ukingo wa Magharibi na Quds Tukufu Mashariki [al-Quds, na utawala unaohusishwa nao, yameanzishwa na yanadumishwa kinyume na sheria za kimataifa," Salam alisema, akitoa muhtasari wa matokeo ya jopo la majaji 15.
Aidha amebainisha kuwa, siasa na mienendo ya utawala huo katika ardhi za Palestina ni sawa na kutwaa sehemu kubwa ya ardhi hizo na kwamba mahakama hiyo inaiona Israel "inawabagua kimfumo" Wapalestina katika ardhi zinazokaliwa kwa mabavu.
Kesi hiyo ilitokana na ombi la 2022, la Baraza Kuu la Umoja wa Mataifa.
Mahakama ya Dunia Yaamuru Utawala wa Israel Kukomesha Kukera Rafah
Kuhusu uvamizi wa Israel katika maeneo ya Wapalestina, mahakama hiyo ilionyesha kwamba "unyonyaji wa maliasili" wa Israel katika maeneo haya "hauendani na wajibu wake" wa kuheshimu haki ya kujitawala ya Wapalestina.
Ikizungumzia hasa suala la kufukuzwa kwa nguvu huko Mashariki ya al-Quds na Ukingo wa Magharibi wa Mto Jordan, mahakama hiyo ilisisitiza kuwa sera na mazoea ya Israel yanakiuka katazo la Mkataba wa Nne wa Geneva juu ya uhamisho wa nguvu wa watu wanaolindwa.
"Sera ya makazi ya Israeli inakiuka Mkataba wa Nne wa Geneva," mahakama ilisisitiza.
Zaidi ya hayo, mahakama ilibainisha kuwa Israel imeendelea kutumia mamlaka kuu juu ya Ukanda wa Gaza licha ya kujiondoa kijeshi mwaka 2005.
ICJ, pia inajulikana kama Mahakama ya Dunia, ni chombo cha juu zaidi cha Umoja wa Mataifa cha kuhukumu migogoro kati ya mataifa.
Katika kesi tofauti iliyoletwa na Afrika Kusini, ICJ inachunguza madai kwamba Israel inafanya mauaji ya halaiki katika vita vyake dhidi ya Ukanda wa Gaza.
Siku za Mauaji ya Kimbari ya Israeli bila Kutokujali: Mjumbe wa Afrika Kusini
Uamuzi wa awali katika kesi hiyo tayari umetolewa, na kuamuru serikali kuzuia na kuadhibu uchochezi wa mauaji ya halaiki na kuongeza vipengee vya misaada ya kibinadamu.
ICJ pia iliiamuru Israel kusitisha mashambulizi yake dhidi ya Rafah, ikitaja "hatari kubwa" kwa mamia ya maelfu ya Wapalestina wanaohifadhi huko. Hata hivyo Israel imeendeleza mashambulizi yake dhidi ya Gaza ikiwemo Rafah kinyume na mahakama ya Umoja wa Mataifa.
Zaidi ya Wapalestina 38,800 wengi wao wakiwa wanawake na watoto wameuawa katika Ukanda wa Gaza kutokana na mashambulizi ya Israel katika kipindi cha miezi tisa iliyopita. Mashambulizi ya Israel pia yamesawazisha maeneo makubwa ya eneo lililozingirwa, na kusababisha baadhi ya asilimia 90 ya wakazi wake milioni 2.3 kuyahama makazi yao.
