مرحله استانی به مسابقات دارالقرآن امام علی(ع) اضافه شود

الهام ماندگارمهر، دانشجوی مقطع دکتری در رشته علوم قرآن و حدیث است. او از سال 88 داوری مسابقات قرآن را آغاز کرد. او در سیزدهمین دوره مسابقات سراسری دارالقرآن امام علی(ع) داور رشته حفظ 10 جزء بود و به نظرش بانوان از این رشته استقبال خوبی کردند. در ادامه گفت‌وگوی ایکنا با این حافظ کل قرآن را می‌خوانید؛

ایکنا ـ درباره نوآوری این دوره از مسابقات در قیاس با ادوار گذشته توضیح دهید.

در ادواری که هیئت داوران فقط از میان بانوان انتخاب می‌شد به عنوان داور حضور داشتم و دو دوره نیز متسابق بودم و با روند این مسابقات آشنا هستم. اضافه شدن استاد راهنما و پیامک شدن ریز نمرات متسابقان در مدت زمان کوتاه از ویژگی‌های خوب این دوره بود و متسابقان حدود 10 دقیقه‌ پس از اجرا و نمره‌دهی مسئول فنی هر سالن از کارنامه خود مطلع می‌شدند، حتی از کارنامه نیز عکس گرفته می‌شد تا اگر کارنامه کاغذی به دست شرکت‌کننده نرسیده باشد، برای او ارسال شود.

ایکنا ـ وجه تمایز این مسابقات در قیاس با مسابقات دیگر دستگاه‌ها و نهادها چیست؟

مهمترین وجه آن مردمی‌ بودنش است و فردی خیّر بانی این رویداد شده و تفاوت این رقابت‌ها با مسابقات دولتی این است که خیلی از فیلترها را ندارد و همین امر سبب حضور افراد ضعیف می‌شود و در نتیجه آنان تجربه حضور در رقابت‌های کشوری را کسب می‌کنند. همچنین اهدای جایزه به افرادی که حد نصاب را کسب کرده‌اند وجه تمایز دیگر این مسابقات است.

ایکنا ـ آیا این موضوع و ازدحام متسابقان موجب خطای تیم داوری به ویژه در ساعات پایانی قضاوت نمی‌شود؟

داوران افراد باسابقه‌ای هستند که این شرایط را در دیگر مسابقات تجربه کرده‌اند و تلاش می‌شود که خطایی رخ ندهد یا به حداقل برسد.

ایکنا ـ پیشنهادتان برای برگزاری بهتر این مسابقات چیست؟

بهتر است این مسابقات در بخش بانوان تا قبل از غروب برگزار شود، زیرا هرچه به ساعات پایانی روز نزدیک شویم، خستگی مانع اجرای خوب می‌شود و باید توجه کرد که بانوان زودتر به منازل خود بازمی‌گردند. همچنین، نظم این دوره در قیاس با ادوار پیشین بهتر بود. سال گذشته پیشنهاد دادم با توجه به شعبی که دارالقرآن در شهرهای مختلف دارد، مرحله استانی نیز در نظر گرفته شود و تیم‌های داوری را گروه گروه به استان‌ها اعزام کنند و رقابت‌های استانی را با همین قانون فعلی پیش ببرند که اگر هر کسی امتیاز حد نصاب را کسب کند، هدیه نقدی را دریافت خواهد کرد. سپس برگزیدگان برای کسب رتبه طی روزهای معیّن در مرحله کشوری حضور یابند.

ایکنا ـ درباره نقش خیرین در پشتیبانی از فعالیت‌های قرآنی بگویید.

مشارکت نهادهای دولتی و بخش مردمی در امور قرآنی ضروری است و می‌توانند مکمل هم باشند. البته من فراگیری قرآن را از جلسات خانگی شروع کردم، جلساتی که به همت اعضای یک خانواده برگزار می‌شد. تأثیر این جلسات غیرقابل انکار است. همچنین، برای نمونه خانم جعفری، که در شهرک واوان زندگی می‌کند، با هزینه شخصی سه سال است که مسابقه‌ای را در همان‌جا برگزار می‌کند. او از قرآن‌آموزان دارالقرآن امام علی(ع) بود که به اذعان خودش با الگو گرفتن از این مؤسسه اقدام به این امر کرده است و حتی از لحاظ اجرای نوبت‌دهی، پذیرایی و دعوت از داوران و برپایی مراسم افتتاحیه و اختتامیه و ... سعی دارد که آن مسابقه را به دیگر مسابقات نزدیک کند.

ایکنا ـ برخی به اصل برگزاری مسابقات قرآن نقد دارند و مخالف آن هستند. این مسابقات چه آسیب‌هایی را در پی دارد؟

از جمله این آسیب‌ها می‌توان به اصرار برای کسب نمره حتی به صورت ناحق، اعتراض مکرر و نابجا به داوری‌ها و مسئولان مسابقات، که خیلی از مواقع مرزهای اخلاقی را رد می‌کنند، اشاره کرد. دلیل آن این است که پرداختن به صوت، لحن، وقف و ابتدا و صحت حفظ در ذهن متسابق از اصل کار، یعنی انس با قرآن و مفاهیم آن، پررنگ‌تر شده است.

در گذشته پیشنهاد دادم که در تمامی رشته‌ها، بیست نمره برای سؤالات مفهومی به صورت شفاهی در نظر گرفته شود و فقط به آزمون‌های کتبی کلیشه‌ای بسنده نشود. در واقع قائل به حذف مسابقات نیستم، بلکه معتقدم باید اصلاح انجام شود. اگر فردی که با زبان عربی آشنا نیست، قرآن را با ترجمه مطالعه کند؛ سبک زندگی او متحول می‌شود.

ایکنا ـ نظرتان درباره افزوده شدن رشته جدید به مسابقات امام علی(ع) چیست؟

این مسابقات بیشتر جنبه تشویقی دارد و می‌توان افرادی را که حافظ چند جزء هستند تشویق و در رشته‌های حفظ برای برگزاری اجزای کمتر حتی پنج جزء و یک جزء برنامه‌ریزی کرد. البته این رشته‌ها در ادوار اولیه مسابقات دارالقرآن امام علی(ع) بودند، اما به دلیل متقاضی زیاد حذف شدند. اگر درصدد افزودن بخش‌های پژوهشی و... باشیم، نیازمند شکل‌گیری کمیته‌های علمی و تخصصی هستیم.

ایکنا ـ نقش بانوان را در ترویج فعالیت‌های قرآنی بیان کنید.

قطعاً مؤثرند. اگر دختر، همسر و مادر هرکدام با توجه به جایگاهشان در خانواده اهل قرآن باشند، تأثیرگذار خواهند بود. البته در حال حاضر شاهد استقبال بانوان هستیم و باید قدردان اهتمام و حضور پرشور در مسابقات دارالقرآن امام علی(ع) بود، اما همیشه تعداد زیاد دلیل بر کیفیت خوب نیست، برای مثال در مسابقات بانوان تعداد زیادی شرکت می‌کنند و نیمی از آنها حذف می‌شوند، اما در بخش آقایان بیشتر افراد با تسلط حضور می‌یابند. دلیل آن این است که سیستم‌های آموزشی استاندارد در بسیاری از شهرها محدودند و آقایان می‌توانند در جلسات خوب دیگر شهرها حضور یابند، اما بانوان معذوریت دارند.

مسابقات دارالقرآن امام علی(ع) طی ۳ تا ۱۰ بهمن‌ ویژه بانوان و ۲۱ تا ۲۵ بهمن‌ ویژه آقایان در مجتمع یاوران مهدی(عج) برگزار شد.