هفتمین شماره فصلنامه «مطالعات معنوی» منتشر شد
گروه اندیشه: هفتمین شماره از فصلنامه علمی ـ تخصصی مطالعات معنوی با هفت مقاله و با عنوان کلی «جامعه‌شناسی و جنبش‌های نوپدید معنوی» توسط پژوهشکده باقرالعلوم(ع) منتشر شد.
به گزارش خبرگزاری بین‌المللی قرآن (ایکنا)، هفتمین شماره از فصلنامه علمی ـ تخصصی مطالعات معنوی با مقالات «پدیدارشناسی دین و نقش آن در شناخت دین»، «بررسی عوامل اجتماعی مرتبط با میزان گرایش به عرفان های نوظهور در بین جوانان»، «خاستگاه جنبش‌های نوپدید دینی از نگاه جامعه‌شناختی»، «ارتباط بین هوش معنوی، آگاهی و گرایش‌های عرفانی»، «شبه جنبش‌های معنوی»، «مدرنیته، رسانه و جنبش‌های نوین دینی» و «زمینه‌های معرفتی ورود و گسترش عرفان‌های نوظهور (با تأکید بر آثار پائولو کوئلیو)» منتشر شده است.
بنا بر این گزارش، در مقاله نخست یعنی «پدیدارشناسی دین و نقش آن در شناخت دین» نوشته اسفندیار غفاری‌نسب و مجید موحد می‌خوانیم: پدیدارشناسی رهیافتی است که در حوزه دین‌پژوهی از اهمیت فراوانی برخوردار است. پدیدارشناسی دین، میان نگرش خشک و غیرهمدلانه پوزیتیویسم به دین و رهیافت الهیاتی ارتباط برقرار می‌کند و به شیوه‌ای غیرتحویل‌گرایانه به بررسی پدیده‌های دینی می‌پردازد.
در مقاله «بررسی عوامل اجتماعی مرتبط با میزان گرایش به عرفان های نوظهور در بین جوانان» اثر محمد اسماعیل ریاحی آمده است: پژوهش حاضر به دنبال کشف میزان گرایش جوانان به عضویت در عرفان‌های نوظهور بوده و درصدد است تا برخی از عوامل اجتماعی مرتبط با این گرایش را توضیح دهد. با استفاده از روش پیمایش و به کارگیری پرسش‌نامه‌های خود جهت ایفاء گردآوری داده‌ها، تعداد 400 نفر از جوانان دانشجو از طریق شیوه نمونه‌گیری تصادفی دو مرحله‌ای به عنوان پاسخگویان تحقیق انتخاب شدند.
مقاله «خاستگاه جنبش‌های نوپدید دینی از نگاه جامعه‌شناختی» از محمدحسین کیانی آمده است: جنبش‌های نوپدید دینی (NRMs) عنوانی برای هر گروه و حرکت اجتماعی است که بعد از دهه 1800 میلادی مبتنی بر پاره‌ای تعالیم و آموزه‌های معنوی، داعیه‌دار ایده معنوی جدید و آسانی در به سعادت رساندن انسان معاصر است. نگارنده در این مقاله کوشیده تا نشان دهد که چگونه تأملات جامعه‌شناسانه در باب دین، منجر به پیدایش و گسترش جنبش‌های معنوی معاصر شده است.
در مقاله «ارتباط بین هوش معنوی، آگاهی و گرایش‌های عرفانی» تألیف زهره لطیفی، عظیمه عبداللهی، حمیدرضا صادقی و نسیم استکی آزاد، هدف از این پژوهش، بررسی ارتباط بین هوش معنوی، سطح آگاهی و گرایش به عرفان اسلامی و عرفان‌های کاذب در دانشجویان بوده است. روش این پژوهش توصیفی و از نوع همبستگی است.
در مقاله «شبه جنبش‌های معنوی» تألیف حمیدرضا مظاهری‌سیف، می‌خوانیم: معنویت‌های نوظهور پیش از این به عنوان فرقه شناخته می‌شد و در سال‌های اخیر با عنوان جنبش مورد بررسی قرار می‌گیرد. اما جنبش نماینده جامعه مدنی و نیرویی در برابر حاکمیت است. آنچه در جامعه به شکل یک جنبش در می‌آید، اما فشاری بر حکومت ندارد و افکار و خواسته‌های عمومی یا بخش واقعی از مردم را نمایندگی نمی‌کند، نمی‌تواند یک جنبش واقعی باشد.
در مقاله «مدرنیته، رسانه و جنبش‌های نوین دینی» اثر علی کیادربندسری و نسرین خانی اوشانی آمده است: فهم درست پدیده جنبش‌های نوین دینی منوط به درک ارتباط دقیق آن با دیگر پدیده‌های فرهنگی نظیر رسانه و مدرنیته است. بررسی ارتباط سه مقوله معنویت‌های نوظهور، رسانه و مدرنیته ویژگی‌های مشترک بسیاری را در آنها آشکار کرده و بیشتر پیوندهای خانوادگی آنها را با یکدیگر روشن می‌کند. مقاله حاضر در نظر دارد تا با بررسی رسانه و جنبش‌های نوین دینی به مثابه دو مورد از محصولات و پیامدهای مدرنیته، رابطه آنها را با یکدیگر و با مدرنیته بررسی کند تا پیوند علّی و معلولی میان مدرنیته با رسانه و جنبش‌های نوین دینی از سویی و هم‌سنخی رسانه و جنبش‌های نوین دینی از سویی دیگر آشکار شود.
در آخرین مقاله تحت عنوان «زمینه‌های معرفتی ورود و گسترش عرفان های نوظهور (با تأکید بر آثار پائولو کوئلیو)» اثر محمد رضا انواری نیز آمده است: پدیده «عرفان‌های نوظهور» بیش از دو دهه است که وارد کشور شده و امروزه به عنوان یک مسئله اجتماعی دل‌مشغولی‌هایی را متوجه کارشناسان این عرصه کرده است. منظور از عرفان‌های نوظهور، دسته‌ای از آیین‌ها و جریان‌هایی است که با نام عرفان و با علامت معنویت به کشور ما وارد شده‌اند و ندای حقیقت‌طلبی سر می‌دهند.
علاقه‌مندان می‌توانند برای دریافت فصلنامه مطالعات معنوی به آدرس قم، بلوار نیایش، جنب مصلی قدس، پژوهشکده باقرالعلوم(ع)، دفتر فصلنامه «مطالعات معنوی» مراجعه کرده و یا با شماره تلفن 37831667-025 یا شماره همراه 09364119048 تماس حاصل کنند.
یادآور می‌شود، فصلنامه «مطالعات معنوی» به صاحب‌امتیازی پژوهشکده تبلیغ و مطالعات اسلامی باقرالعلوم(ع)، مدیرمسئولی حسین قشقایی و سردبیری محمدحسین کیانی منتشر می‌شود.
