آیت‌الله‌العظمی مکارم شیرازی تاکید کرد:
استفاده از روان‌شناسی قرآنی در تبلیغ دین
گروه حوزه‌های علمیه: مفسر قرآن کریم و مرجع تقلید شیعیان با بیان اینکه روان‌شناسی در همه موضوعات اجتماعی دخالت دارد تاکید کرد: قرآن کریم از روان‌شناسی برای تاثیر در مخاطب بهره برده است و به خصوص حوزویان نیز در تبلیغ دین و پیشبرد امور باید از این روش بهره ببرند.
به گزارش خبرگزاری بین‌المللی قرآن (ایکنا) آیت‌الله‌العظمی ناصر مکارم شیرازی 7 اسفند ماه در دیدار اعضای انجمن روان‌شناسی حوزه علمیه با بیان اینکه این انجمن در کاری کلیدی در حوزه فعالیت دارد گفت: مسئله روان‌شناسی در دنیای امروز زیربنا برای تمامی فعالیت‌های آموزشی، سیاسی و اقتصادی و ... در آمده است و برای حوزه نیز از جهات زیادی ضرورت دارد که البته اقدام دیرهنگامی داشته‌ایم ولی جلوی ضرر را در موقعی که بگیریم منفعت است.
وی افزود: یکی از برنامه‌های حوزه تدریس است و اگر تدریس با اصول روان‌شناسی همراه نباشد تاثیر آن کم است و اگر استاد روان‌شناسانه وارد آموزش شود بسیار تاثیر بیشتری دارد.
آیت‌الله مکارم شیرازی گفت: یکی از کارهای حوزه تبلیغ دین به خصوص در این ایام فاطمیه و ایام محرم و صفر است؛ من معتقدم 50 درصد تبلیغ، روان‌شناسی و 50 درصد آن علمیت است تا بتواند در مخاطب اثر بگذارد همچنین یکی دیگر از وظایف روحانیت، امر به معروف و نهی از منکر است که روان‌شناسی نقش بسیار زیادی در موفقیت آن دارد.
این مرجع تقلید با ذکر داستان‌هایی از تاثیر برخورد روان‌شناسانه با دیگران بیان کرد: برخورد روان‌شناسانه به خصوص بر اساس متد اسلامی در حل اختلاف میان خانواده‌ها، افراد و گروه‌ها که از مشکلات روزافزون جامعه است بسیار مهم است همچنین مسئله وسواس که امروز تبدیل به معضلی شده و برای حل این معضل باید عمدتا از روان‌شناسی اسلامی استفاده کرد.
این مفسر قرآن ادامه داد: برخی افراد نزد ما آمده و از وسواس خویش گلایه دارند و درمان‌های زیادی نیز انجام داده ولی نتیجه نگرفته‌اند ولی با چند روش روان‌شناسی اسلامی و به خصوص با تغییر باور و اعتقادات آنان قابل درمان است.
وی اظهار کرد: بسیاری از مشکلاتی را که با دارو و درمان پزشکی حل نمی‌شود می‌توان از طریق روان‌شناسی اسلامی آن را برطرف کرد؛ ائمه (ع) نیز از این اصول بهره برده و بیماری‌های روحی مردم را درمان می‌کردند.
آیت‌الله مکارم شیرازی تصریح کرد: یکی از روش‌های روان‌شناسانه که برخی در تبیین جایگاه امامت به کار برده‌اند بسیار نتیجه بخش بوده که نمونه آن توسط یکی از علما در برخورد با فردی که منکر امامت بود بیان شده است؛ ایشان فرموده است همان طور که بدن انسان مرکز عاقله‌ای به نام قلب می‌خواهد جامعه اسلامی نیز یک عاقله‌ای به نام امام می‌خواهد.
وی افزود: آیت‌الله سیدنورالدین شیرازی که حوزه‌های علمیه را در دوره رضاشاه در شیراز احیا کرد با یک روش روان‌شناسانه وسواس فردی را درمان کرده بود یا ماجرای تعلیم وضو از سوی حسنین(ع) به پیرمردی که وضو بلد نبود از مصادیق دیگر در استفاده از روان‌شناسی و تاثیر آن در برخورد با دیگران است.
این مفسر قرآن اظهار کرد: مسئله روان‌شناسی در تمامی مسایل زندگی تاثیر دارد و به خصوص حوزه علمیه نیازش از همه اقشار بیشتر است و حتی در نوشتن مقالات و کتب و در تبلیغ و تدریس اگر این مسئله رعایت شود بیشتر اثر می‌گذارد.
این مفسر قرآن با بیان اینکه در قرآن نیز بر مسئله روان‌شناسی تاکید و از آن استفاده شده است عنوان کرد: یکی از این نمونه‌ها، مسئله شرب خمر در سه مرحله است؛ قرآن از همان ابتدا می‌توانست شرب خمر را حرام و شرابخوار را جهنمی معرفی کند ولی اول از کاربرد آن نام برده سپس فرموده گناه و ضرر آن از سودش بیشتر است و در نهایت آن را رجسی از عمل شیطان معرفی کرده است .
وی با بیان اینکه خداوند هم از روان‌شناسی استفاده کرده است گفت: ما هم باید در تبلیغات دینی از اصول روان‌شناسی قرآنی استفاده کنیم لذا کار شما انجمن‌های حوزه بسیار سنگین است؛ اول باید حوزویان را آموزش دهید تا بتوانند استفاده کامل از درس و بحث داشته باشند.
این مرجع تقلید با بیان اینکه اجانب و بیگانگان گاهی از این اصول برای پیشرفت زندگی خود خوب بهره می‌برند اظهار کرد: کار شما دیر شروع شده و باید بیشتر تلاش کنید؛ اصول و قواعد کار خود را بنویسید و اطلاع‌رسانی و خبر رسانی کافی در این زمینه داشته باشید تا مردم سراغ شما بیایند و برای خطبا، استادان، مداحان و زوج‌های جوان و ... کلاس و دوره بگذارید تا مشکلات از این طریق کمتر شود.
وی تاکید کرد: اگر اصول این علم خوب رعایت شود 50 درصد مشکلات حل می‌شود ولی متاسفانه برخی آن را جزء علم نمی‌دانند و همین کم توجهی‌ها سبب می‌شود تا استفاده ما از این مسئله کمتر و موفقیتمان هم کمتر باشد.
آیت‌الله مکارم شیرازی عنوان کرد: همان‌طور که اصل این کار جزء واجبات زندگی بشر است افراط در آن نیز مشکل‌آفرین و مشکل‌زا است و باید جلوی آسیب‌های آن نیز گرفته شود زیرا استفاده افراطی و نادرست از آن می‌تواند نتیجه معکوس داشته باشد.
این مرجع تقلید بر لزوم کار جمعی در این زمینه تاکید کرد و افزود: کارهای فردی نه اینکه بد باشد ولی کار جمعی موفق‌تر است.
وی افزود: یکی از برنامه‌های حوزه تدریس است و اگر تدریس با اصول روان‌شناسی همراه نباشد تاثیر آن کم است و اگر استاد روان‌شناسانه وارد آموزش شود بسیار تاثیر بیشتری دارد.
آیت‌الله مکارم شیرازی گفت: یکی از کارهای حوزه تبلیغ دین به خصوص در این ایام فاطمیه و ایام محرم و صفر است؛ من معتقدم 50 درصد تبلیغ، روان‌شناسی و 50 درصد آن علمیت است تا بتواند در مخاطب اثر بگذارد همچنین یکی دیگر از وظایف روحانیت، امر به معروف و نهی از منکر است که روان‌شناسی نقش بسیار زیادی در موفقیت آن دارد.
این مرجع تقلید با ذکر داستان‌هایی از تاثیر برخورد روان‌شناسانه با دیگران بیان کرد: برخورد روان‌شناسانه به خصوص بر اساس متد اسلامی در حل اختلاف میان خانواده‌ها، افراد و گروه‌ها که از مشکلات روزافزون جامعه است بسیار مهم است همچنین مسئله وسواس که امروز تبدیل به معضلی شده و برای حل این معضل باید عمدتا از روان‌شناسی اسلامی استفاده کرد.
این مفسر قرآن ادامه داد: برخی افراد نزد ما آمده و از وسواس خویش گلایه دارند و درمان‌های زیادی نیز انجام داده ولی نتیجه نگرفته‌اند ولی با چند روش روان‌شناسی اسلامی و به خصوص با تغییر باور و اعتقادات آنان قابل درمان است.
وی اظهار کرد: بسیاری از مشکلاتی را که با دارو و درمان پزشکی حل نمی‌شود می‌توان از طریق روان‌شناسی اسلامی آن را برطرف کرد؛ ائمه (ع) نیز از این اصول بهره برده و بیماری‌های روحی مردم را درمان می‌کردند.
آیت‌الله مکارم شیرازی تصریح کرد: یکی از روش‌های روان‌شناسانه که برخی در تبیین جایگاه امامت به کار برده‌اند بسیار نتیجه بخش بوده که نمونه آن توسط یکی از علما در برخورد با فردی که منکر امامت بود بیان شده است؛ ایشان فرموده است همان طور که بدن انسان مرکز عاقله‌ای به نام قلب می‌خواهد جامعه اسلامی نیز یک عاقله‌ای به نام امام می‌خواهد.
وی افزود: آیت‌الله سیدنورالدین شیرازی که حوزه‌های علمیه را در دوره رضاشاه در شیراز احیا کرد با یک روش روان‌شناسانه وسواس فردی را درمان کرده بود یا ماجرای تعلیم وضو از سوی حسنین(ع) به پیرمردی که وضو بلد نبود از مصادیق دیگر در استفاده از روان‌شناسی و تاثیر آن در برخورد با دیگران است.
این مفسر قرآن اظهار کرد: مسئله روان‌شناسی در تمامی مسایل زندگی تاثیر دارد و به خصوص حوزه علمیه نیازش از همه اقشار بیشتر است و حتی در نوشتن مقالات و کتب و در تبلیغ و تدریس اگر این مسئله رعایت شود بیشتر اثر می‌گذارد.
این مفسر قرآن با بیان اینکه در قرآن نیز بر مسئله روان‌شناسی تاکید و از آن استفاده شده است عنوان کرد: یکی از این نمونه‌ها، مسئله شرب خمر در سه مرحله است؛ قرآن از همان ابتدا می‌توانست شرب خمر را حرام و شرابخوار را جهنمی معرفی کند ولی اول از کاربرد آن نام برده سپس فرموده گناه و ضرر آن از سودش بیشتر است و در نهایت آن را رجسی از عمل شیطان معرفی کرده است .
وی با بیان اینکه خداوند هم از روان‌شناسی استفاده کرده است گفت: ما هم باید در تبلیغات دینی از اصول روان‌شناسی قرآنی استفاده کنیم لذا کار شما انجمن‌های حوزه بسیار سنگین است؛ اول باید حوزویان را آموزش دهید تا بتوانند استفاده کامل از درس و بحث داشته باشند.
این مرجع تقلید با بیان اینکه اجانب و بیگانگان گاهی از این اصول برای پیشرفت زندگی خود خوب بهره می‌برند اظهار کرد: کار شما دیر شروع شده و باید بیشتر تلاش کنید؛ اصول و قواعد کار خود را بنویسید و اطلاع‌رسانی و خبر رسانی کافی در این زمینه داشته باشید تا مردم سراغ شما بیایند و برای خطبا، استادان، مداحان و زوج‌های جوان و ... کلاس و دوره بگذارید تا مشکلات از این طریق کمتر شود.
وی تاکید کرد: اگر اصول این علم خوب رعایت شود 50 درصد مشکلات حل می‌شود ولی متاسفانه برخی آن را جزء علم نمی‌دانند و همین کم توجهی‌ها سبب می‌شود تا استفاده ما از این مسئله کمتر و موفقیتمان هم کمتر باشد.
آیت‌الله مکارم شیرازی عنوان کرد: همان‌طور که اصل این کار جزء واجبات زندگی بشر است افراط در آن نیز مشکل‌آفرین و مشکل‌زا است و باید جلوی آسیب‌های آن نیز گرفته شود زیرا استفاده افراطی و نادرست از آن می‌تواند نتیجه معکوس داشته باشد.
این مرجع تقلید بر لزوم کار جمعی در این زمینه تاکید کرد و افزود: کارهای فردی نه اینکه بد باشد ولی کار جمعی موفق‌تر است.
