Əraf surəsi insanın Allah qarşısında əhdinə sadiq qalmamasını vəsf edir
Qurani-Kərimin yeddinci surəsi "Əraf" adlanır ki, 206 ayəsi var. O, Quranın səkkizinci və doqquzuncu cüzlərində qərar tutub. "Əraf" surəsi Məkkədə nazil olan surələrdən biridir. Bu, Peyğəmbərə (s) nazil olan otuz doqquzuncu surədir. "Əraf" surəsi müsəlmanların ən çətin şəraitində, yəni Məkkədə iqtisadi mühasirə dövründə nazil olmuşdur.
"Əraf" surəsi Məkkədə nazil olmuş digər surələr kimi yaradılış mövzularından, tövhidin isbatından, şirklə mübarizədən, insanın yaradılış aləmindəki məqamından bəhs edir. Yaradılışın başlanğıcı təsvir edildiyi üçün insana yaradılışın əvvəlindən Allahla bağladığı əhdləri xatırladılır. Həmçinin tövhid yolundan sapmanın nəticəsini göstərmək üçün əvvəlki qövmlərin və Nuh (ə), Lut (ə) və Şüeyb (ə) kimi peyğəmbərlərin tarixindən bəhs edir.
Əraf surəsinin əsas mövzularını aşağıdakı kimi sıralamaq olar:
İnsanın yaradılması
Bu surədə ilk iki insan olan Adəm və Həvvanın yaradılışı, onların şeytana aldanması və cənnətdən çıxmaları, yer üzündə həyatlarına necə başlamaları barədə ətraflı danışılır.
Quranla ünsiyyət qurmaq
Allahın aləmlərə xüsusi hidayət və rəhməti istiqamətində Qurani-Kərimdən ilahi bir kitab kimi yad edir. O, qiyamət gününü Quranın təfsirinin zühuru günü adlandırır.
Yerin və göyün yaradılmasının başlanğıcı
Yenə də göyün və yerin yaradılışının başlanğıcını bəyan edir. İnsanların Rəbbi ilə bağlı hidayət və azğınlığını müəyyən edir.
Həzrət Musanın (ə) hekayəti
Həzrət Musanın (ə) əhvalatı da bu surədə geniş şəkildə təsvir edilmişdir. Əvvəlcə onlarla Firon arasında baş verən hadisələrdən bəhs edir, sonra isə Musa (ə) ilə "İsrail oğullarının rəftarından" bəhs edilir.
İlahi əhdlər
Həmçinin insanla Allah arasında bağlanan əhdləri xatırladır və insanı öz şirk və imandan məsul hesab edir. Bu baxımdan peyğəmbərlərin insanları doğru yola yönəltmək üçün göstərdikləri səylərdən bəhs edilir.
Axirət
Qiyamət mövzusu bu surədə qeyd olunan başqa bir məsələdir; Allahdan başqa heç kimin bilmədiyi bir məsələ.
