بررسی مقام راست در هنر تلاوت قرآن + فیلم
در پنجمین قسمت از مجموعه آموزشی ارائه نکات درباره مقامات در هنر تلاوت قرآن با تدریس رضا روانبخش، کارشناس حوزه موسیقی و مدرس آواز اصیل ایرانی به بررسی موضوع جنس چهارتایی (تتراکورد) راست پرداخته می‌شود.
به گزارش ایکنا، این روزهای شیوع کروناویروس و ایجاد وضعیت خاص در کشور از جمله توصیه اکید به مردم برای حضور در خانه و تردد حداقلی در سطح معابر عمومی است. این شرایط و فرصت ایجاد شده می‌طلبد در فضای مجازی نیز مطالب و محتوای مناسب تهیه و منتشر شود.
فیلم‌های ارائه نکات آموزشی مقامات و الحان در هنر تلاوت قرآن نیز در همین راستا منتشر می‌شود که شاهد انتشار پنجمین قسمت هستیم.
علاقه‌مندان می‌توانند روزهای شنبه، دوشنبه و چهارشنبه، ساعت ۱۷ شاهد انتشار این فیلم همراه با متن آن در سایت ایکنا و در شبکه‌های اجتماعی iqnanews@ باشند.
این مجموعه آموزشی به درخواست خبرگزاری قرآن با تدریس رضا روانبخش، کارشناس حوزه موسیقی و مدرس آواز اصیل ایرانی، تهیه شده است.
قسمت پنجم: بررسی مقام راست در هنر تلات قرآن
تتراکورد یا جنس چهارتایی «راست» یکی از گام‌ها و مقامات بسیار پرکاربرد به ویژه در هنر تلاوت قرآن کریم است؛ چراکه مقام راست در موسیقی عربی نیز کاربرد فراوانی دارد.
فواصل چهارنتی که تحت عنوان تتراکورد راست از آن یاد می‌شود به این صورت است که فاصله درجه دوم این تتراکورد نسبت به درجه اول یک پرده کامل است. همچنین، درجه سوم نسبت به درجه دوم، سه چهارم پرده و فاصله درجه چهارم نسبت به درجه سوم نیز سه چهارم است.
در این گام اگر نت «دو بکار» را به عنوان نت پایه انتخاب کنیم، فاصله نت بعدی یعنی نت «ر بکار» با نت پایه یک پرده است. برای ایجاد فاصله سه چهارم بین نت سوم یعنی نت «می» با نت «ر بکار» باید نت «می» از حالت بکار، ربع پرده پایین بیاید که این نت به نت «می کرون» تبدیل می‌شود که این امر باعث می‌شود که خود به خود فاصله نت «می کرون» با نت بعدی یعنی نت «فا» نیز سه چهارم پرده شود؛ چراکه نت می و فا در حالت طبیعی نیم پرده با هم فاصله دارند.
در دیوان (اکتاو) اساسی موسیقی عرب، نت «دو» را به عنوان راست می‌شناسند، این امر به این دلیل است که در موسیقی قدیم، اغلب تئوری‌های موسیقی از ساز عود برداشته شده است؛ چراکه وقتی حالت دست باز عود، بر روی سیم اول نواخته می‌شد، اگر آن سیم و حالت را نت «دو» فرض کنیم، برای اینکه راست را اغلب بر روی این سیم اجرا می‌کردند، اغلب به نت «دو»، راست گفته می‌شود. البته این موضوع بیشتر بحث‌های سمبلیک است و علاقه‌مندان می‌توانند این گام و مقام را از هر نتی که بخواهند آغاز کرده و مقام‌ها و جنس‌های موسیقایی را از نت‌های مختلف شروع کنند.
اگرچه این امر ممکن است بر روی سازها محدودیت داشته باشد و نتوانیم مقام‌ها را از هر نتی آغاز کنیم، ولی در حنجره انسان که کامل‌ترین سازها است، می‌توان گام‌ها و مقامات موسیقایی را حتی از روی ریزپرده‌هایی که قبلا به آن اشاره شد، آغاز کرد.
انتهای پیام
