جرعه‌ای از کلام امیر/ 25
هفت ویژگی اخلاقی پارسایان در کلام امیرمؤمنان(ع) + فیلم
پژوهشگر نهج‌البلاغه در توصیف اوصاف اخلاقی پارسایان در خطبه متقین گفت: پارسایان در سختی‌ها صبر پیشه می‌کنند و هیچ چیز صبر او را از وی نمی‌گیرد. سخن زشت و ناسزا از زبان او بیرون نمی‌آید بلکه خوش زبان و نیکوکلام است. به زیبایی و لطافت سخن می‌گوید، کسی از او کار زشت نمی‌بیند، اما در همه جای زندگی او ردپایی از کار خیر و فعل معروف دیده می‌شود.
به گزارش ایکنا، سیدحمید خویی از نوادگان آیتالله خویی و محقق و پژوهشگر نهج‌البلاغه و عضو هیئت علمی دانشکده داروسازی دانشگاه علوم پزشکی تهران است. وی در سلسله درسگفتارهای «جرعه‌ای از کلام امیر(ع)» در خبرگزاری به بیان نکاتی درباره خصوصیات متقین از منظر حضرت علی(ع) پرداخته که قسمت بیست و پنجم آن از نظر می‌گذرد؛
در فرازی از خطبه متقین امیرالمؤمنین به برخی از ویژگی‌های اخلاقی شاخص و بارز پارسایان اشاراتی دارند و می‌فرمایند: «يَعْفُو عَمَّنْ ظَلَمَهُ وَ يُعْطِي مَنْ حَرَمَهُ وَ يَصِلُ مَنْ قَطَعَه» از خصوصیات متقین این است که اگر کسی به او ظلم کرده می‌گذرد و او را مورد عفو قرار می‌دهد و به کسی که او را مورد محرومیت قرار داد و از بخشش به او امساک کرد او را مورد بخشش قرار می‌دهد. یکی از خصوصیات شخصیت مسلمان حقیقی این است که بدی‌ها را با خوبی پاسخ می دهد.
بدی را با بدی پاسخ دادن که هنر نیست و خوبی را خوبی پاسخ دادن هم که فضلی نیست، خوبی را با خوبی پاسخ ندادن جور است و اگر بدی را با بدی پاسخ بدهیم هم چنین کاری در شأن انسان نیست بلکه کاری در مقیاس سلوک حیوانی انجام داده‌ایم اما وقتی بدی را با خوبی پاسخ می‌دهیم حق داریم خودمان را انسان مسلمان پیرو مکتب اهل بیت(ع) بشناسیم. اگر کسی من را مورد ستم قرار داد و من در حالی که توان پاسخگویی و انتقام دارم از او بگذرم ارزش دارد.
حضرت امیرالمؤمنین(ع) فرمود وقتی بر دشمنت چیره می‌شوی او را ببخش، و بخشش او را شکرانه این قدرت و توانمندی و چیرگی خودت قرار بده. اگر کسی می‌توانست روزی به تو کمک کند و کمک نکرد و اکنون نیاز به کمک تو دارد اقتضای پارساپیشگی تو این است که از کمک به او دریغ نکنی. وی همچنین می‌گوید با کسی وصلت می‌کند که با او قطع رابطه کرده است؛ مخصوصاً در زمینه صله رحم با کسی که با آدم قطع رحم کرده است این موضوع اهمیت بالایی دارد.
چهارمین خصوصیت این است که سخن زشت و ناسزا از زبان او بیرون نمی‌آید بلکه خوش زبان و نیکوکلام است. قرآن ما را به قول معروف و سخن نیک و زیبا فرمان داده است. در گرماگرم جنگ صفین برخی از سپاهیان معاویه به تعدادی از سپاهیان امیرالمؤمنین(ع) فحش دادند و برخی از سپاهیان امیرالمؤمنین(ع) فحش را با فحش دیگری پاسخ دادند امام تا شنیدند وسط میدان جنگ که ما در ادبیات فارسی می‌گوییم وسط دعوا حلوا پخش نمی‌کنند، اما او وسط میدان جنگ به آموزش اخلاقی یاران خود پرداختند و فرمودند به خدا دوست ندارم که یاران علی آدم‌های بد زبان و دشنام گویی باشند بلکه به جای آنکه آنها را فحش دهید برای آنها دعا کنید که خدایا خون اینها و ما را از ریخته شدن بر زمین در امان دارد. سخن زشت و قبیح و ناسزا از زبان انسان پارسا و متقی بیرون نمی‌آید.
ویژگی دیگر این است که نرم زبان است و به زیبایی و لطافت سخن می‌گوید همچنین کسی از او کار زشت نمی‌بیند و اصولاً جای کار زشت و کار حرام و ناپسند در زندگی او جایی است. ویژگی دیگر این است که در همه جای زندگی او ردپایی از کار خیر و فعل معروف دیده می‌شود. خیر او، روبه‌روی اوست یعنی دیگران در تعامل با او غیر از خیر دریافت نمی‌کنند و مردم از شر او در امان هستند. متقین در مقابل مصیبت‌های زندگی وقار و استواری و استقامت خود را از دست نمی‌دهند. امیرالمؤمنین(ع) فرمود مؤمن مثل کوه استوار است که هیچ زلزله و طوفانی او را تکان نمی‌دهد و سست نمی‌کند. وی در جای دیگری فرمودند مؤمن از سنگ خارا هم محکم‌تر است چون ممکن است با تیشه بتوان گوشه‌ای از سنگ خارا را شکست، اما هیچ مصیبتی و زلزله‌ای در زندگی، اراده و استقامت و صبر مؤمن را دچار تزلزل نمی‌کند.
همچنین پارسایان در سختی‌ها صبر پیشه می‌کنند و هیچ چیز صبر او را از وی نمی‌گیرد، در راحتی‌ها شکرگزار است. یکی از جفاهایی که در حق خدا می‌کنیم این است که هر وقت گرفتار می‌شویم یادمان می‌افتد خدایی هم هست و باید به درگاهش تضرع کنیم اما پارسایان راستی‌پیشه همانقدر که در سختی‌ها شاکر هستند در خوشی‌ها هم شکرگزار هستند و همان قدر که در خوشی‌ها حمد و ستایش خدا را به جا می‌آورند در سختی‌ها هم شاکر پروردگار هستند چنانچه در دعای امام سجاد(ع) می‌خوانیم «خدایا تو را در خوشی‌ها و ناخوشی‌ها به یک اندازه شکرگزاریم»
انتهای پیام مطالب مرتبط
