موزه توس؛ گنجینه آثار فردوسی در حوالی ملکوت هشتم

ساختمان این موزه همزمان با بنیان آرامگاه فردوسی در بخشی از محوطه باغ برای چایخانه سنتی طراحی و سپس اجرا شد، بنای موزه توس در سال ۱۳۴۷ و با مساحتی حدود ۶۰۰ متر مربع در ضلع غربی آرامگاه فردوسی توسط مهندس هوشنگ سیحون طراحی و به همت انجمن آثار ملی ساخته شده است.
این بنا در ابتدا با هدف ایجاد چایخانه سنتی و اجرای نقالی توسط نقالان شاهنامه در نظر گرفته شده بود که به دلیل معرفی بهتر ارزش‌های فرهنگی و تاریخی توس و شخصیت حکیم ابوالقاسم فردوسی و اثر جاوید و ماندگار او شاهنامه، در سال ۱۳۶۱ به موزه تغییر کاربری یافت.

در این موزه اشیا مرتبط و آثار به دست آمده از توس و روزگار فردوسی از جمله پوشش‌های فنون جنگاوری قدیم، شاهنامه‌های کهن، نقاشی‌های قهوه‌خانه‌ای، ظروف سفالی، سکه، تیر و کمان  و اشیایی با مضامینی چون آثارسنگی دوران پیش از تاریخ مکشوفه از دشت توس و اطراف کشف رود، انواع شاهنامه، نظیر شاهنامه چاپ فلورانس و شاهنامه ۷۳ کیلوگرمی اهدا شده از سوی موسسه امیرکبیر، آثار کشف شده از حفاری‌های باستان شناسی شهر توس همچون تنگها، پیه سوزها، عطردان‌ها و …، نسخه‌های خطی منحصر به فرد، تابلوهای نقاشی با مضمون داستان‎های شاهنامه فردوسی و پرتره حکیم توس و … به نمایش در آمده است.