شکل‌گیری قیام گوهرشاد با هدف صیانت از باورهای دینی

به گزارش خبرگزاری بین‌المللی قرآن(ایکنا) از خراسان رضوی، موسی حقانی، معاون پژوهشی مؤسسه مطالعات تاریخ معاصر ایران، ۲۱ تیرماه در همایش قیام ملی گوهرشاد که در تالار شهر مشهد برگزار شد، با بیان اینکه رضاخان به عنوان یک فرد عامی و نظامی خشن، در رأس کودتای واقعه گوهرشاد قرار گرفت، ابراز کرد: افرادی که رضاخان را از نظر فرهنگی حمایت می‌کردند، روشنفکران دوره قبل و بعد مشروطه هستند كه نباید نادیده گرفته شوند.
حقانی با بیان اینکه تز دیکتاتوری رضاخان او را به قدرت رساند، ادامه داد: این دیکتاتوری سبب شد رضاخان دست به یک ساختارشکنی گسترده در ایران بزند.
تفکیک بین حجاب افراد در جامعه
وی اظهار کرد: باید تفکیکی میان کشف حجاب و منع حجاب قائل شد، فرقه ضاله بابیه در کشف حجاب کم نگذاشتند به گونه‌اي كه رفته رفته قبل از کودتای 1299 طومارهایی توسط مؤمنان برای اعتراض به حضور بانوان بی‌حجاب در معابر و فروش مسکرات در ایران نوشته شد.
معاون پژوهشی مؤسسه مطالعات تاریخ معاصر ایران با تأکید بر اینکه رضاشاه با کشف حجاب مخالف نبود، اظهار کرد: حتی رضاخان بخش‌نامه‌ای صادر کرد که در آن هر کسی که مزاحم بانوان بی‌حجاب شود، باید با آنان برخورد کرد، یعنی کشف حجاب مدافع حکومتی دارد.
وی ادامه داد: 11 سال قبل از منع حجاب، انواع اهانت‌ها به بانوان باحجاب انجام می‌گرفت که چهره‌های شاخص این جریان وابستگان به خانواده‌های فرق ضاله بودند، البته آشکارا تبلیغ نمی‌کردند و در قالب دفاع از بانوان و رشد بانوان سخن می‌گفتند.
حقانی با بیان اینکه جریان منورالفکر برای تغییر باورهای دینی از سال 1297 آغاز شد، ابراز کرد: این اقدام مبنایی برای ایجاد کودتا و روی کار آمدن یک فرد نظامی شد.
وی تصریح کرد: آن زمان در ایران چند جریان حامی مدرنیزاسیون وجود داشت، افرادی نظیر امیرکبیر و عباس میرزا که برای جبران عقب‌افتادگی‌ها به سمت روش‌های غربی رفتند و نمی‌خواستند غرب‌گرایی را در ایران حاکم کنند. از جمله افرادی بودند که نمی‌خواستند جریان روشنفکری و غرب در کشور شکل گیرد.
معاون پژوهشی مؤسسه مطالعات تاریخ معاصر ایران با اشاره به اینکه عده دیگر طرفدار جریان غرب‌زدگی شدند، عنوان کرد: آن افراد کسانی بودند که نفی فرهنگ ملی، اسلامی و غرب‌گرایی جزو سیاست‌هایشان قرار داشت.
غرب‌گرایی؛ رکن سیاست‌های فرهنگی رضاشاه
وی غرب‌گرایی، باستان‌گرایی و اسلام‌ستیزی را سه رکن سیاست‌های فرهنگی رضاشاه عنوان کرد و گفت: دسته سوم افرادی بودند که هم از نظر فرهنگی و اجتماعی دنبال ساختارشکنی بودند و هم فرهنگ غربی را ترویج می‌کردند.
حقانی گفت: اعمال تغییرات از سال 1300 با تغییر صورت از مسائل ابتدایی نظیر، تغییر لباس، کلاه و کشف حجاب آغاز شد و در 1314 به منع حجاب رسید،‌ غیر از جریان دینی که نقد اساسی به این موضوع و مسئله دارد، مابقی نقدها اساسی نیستند.
وی با اشاره به قیام مسجد گوهرشاد، اظهار کرد: قیام گوهرشاد برای صیانت از باورهای دینی و سبک زندگی ایرانی اسلامی از سوی مردم صورت گرفت.