رواج لاکچری‌ها؛ آفت زندگی اسلامی ـ ایرانی

به گزارش خبرگزاری بین‌المللی قرآن(ایکنا) از آذربایجان‌شرقی، طی سال‌های اخیر یکی از واژه‌هایی که هم ردیف عبارت‌های تجمل گرایی، لوکس گرایی و مصرف گرایی مطرح می‌شود عبارت لاکچری است.

اینکه چه عواملی باعث می‌شود لوکس گرایی در جوامع به لاکچری تبدیل شود و یک ارزش در جامعه تلقی شود عوامل مهمی در آن دخیل هستند.
برخی از کارشناسان و جامعه شناسان معتقدند از آن جایی که پدیده لاکچری و مصرف اقلام لوکس یک ویژگی عمده دوران گذر و ورود به دوره تجدد است پس نمی‌توان درباره تجمل گرایی، مصرف گرایی و روی آوردن به انواع و اقسام مدهای روز و زندگی‌های آنچنانی  دیدگاه منفی داشت و از آن جایی که ایران نیز یک کشور در حال گذر از سنت به مدرنیته است پس این نوع زندگی و رفتارها در کشور طبیعی است.
ولی باید گفت جامعه ایرانی پیرو یک انقلاب بزرگ مبتنی بر ارزش‌های ایرانی و اسلامی است و رواج پدیده لاکچری و اشرافی گرایی که به مصرف کالاهای تجملاتی و لوکس از جمله خودروهایی با قیمت‌های سرسام آور، دکوراسیون‌های فانتزی اغراق آمیز، خانه‌های مجلل، فست فودهای گران قیمت و ...می انجامد با اهداف و ارزش‌های این انقلاب منافات دارد.
بروز چنین پدیده‌ای در کلانشهر های کشور باعث شکاف طبقاتی عمده در لایه‌های زیرین جامعه می‌شود. با افزایش چنین پدیده‌ای هر روز شاهد هستیم که ثروتمندان هر روز ثروتمند تر و فقرا هر روز فقیرتر می شوند.
از سویی دیگر نمی‌توان واقعیت‌های جامعه را انکار کرد، آنچه که در ظاهر مشهود است را نمی‌توان کتمان کرد، رواج این نوع رفتارهای غیرمتعارف در جامعه چنان گسترش یافته است که بسیاری از مردم نیز آرزوی داشتن چنین زندگی را در ذهن می‌پرورانند و جامعه به سمتی رفته است که دیگر استفاده و به کاربردن واژه مستضعف و محروم در ادبیات گفتاری کنار رفته و به حاشیه رانده شده است.
بسیاری از مردم دیگر خجالت می‌کشند که خود را جزو قشر محروم به حساب آورند.
سیده محبوبه موسوی، جامعه شناس فرهنگی در گفت‌وگو با ایکنا، در مورد رواج پدیده لوکس گرایی و لاکچری در جامعه معتقد است: در مرحله اول گسترش ارتباطات باعث شده است شهروندان به جوامع و کشورهای دیگر رفت و آمد داشته و با نوع سبک زندگی آنها آشنا شوند و از سوی دیگر رسانه‌ها در این زمینه نقش عمده‌ای ایفا می‌کنند.
وی افزود: شبکه‌های ماهواره ای و شبکه‌های داخلی رسانه ملی در قالب برنامه‌های متنوع و عمدتاً فیلم و سریال‌های مختلف این نوع سبک زندگی را به طور آشکارا و رسمی تبلیغ می‌کنند.
موسوی خاطرنشان کرد: ازسوی دیگر فضای مجازی نیز در ترویج این پدیده رقیبی برای رسانه تلویزیون و شبکه‌های ماهواره ای است.
این جامعه شناس اظهار کرد: باید اذعان کرد ارزش‌های عدالت طلبانه‌ای که ملت ایران به خاطر آن قیام کردند بعد از چهار دهه به ارزش های دیگری تبدیل شده است و سبک زندگی با دگرگونی‌های عمده‌ای مواجه گردیده است و کشوری که متکی به انقلاب مستضعفان  است در کمال ناباوری به یکی از بزرگ‌‌ترین واردکنندگان خودروهای لوکس از جمله پورشه، مازراتی و سایر اقلام در این حوزه تبدیل شده است.
وی ادامه داد: در این میان برخی از شهروندان برای اینکه از دیگران متمایز بوده و به نوعی جلب توجه کنند به سمت خرید و مصرف کالاهایی می روند که همگان قدرت خرید آنها را ندارند.
موسوی با ذکر مثال‌هایی در مورد خانه‌های مجلل و لوکس که به «پنت هاووس» مشهور هستند خاطرنشان کرد: زندگی یک زوج مرفه با یک فرزند در خانه مجلل که دارای استخر مجزا، پارکینگ بزرگ، سالن ورزشی و پر از کالاهای لوکس و مصرفی است منزلت اجتماعی محسوب می شود.
وی ادامه داد: در پدیده لاکچری قیمت گزاف کالاها حرف اول را می‌زند ، افرادی که به رواج این نوع سبک زندگی دامن می‌زنند در واقع کیفیت یا کاربرد اشیاء برایشان مهم نیست بلکه مصرف گرایی و توان اقتصادی به عنوان منزلت اجتماعی معنا می‌شود.
جامعه شناس فرهنگی در ادامه رواج پدیده رانت خواری را یکی از عوامل مهم ترویج لاکچری ذکر کرد و افزود: گاهی اوقات در ساختار سیاسی و اقتصادی جامعه شاهد به وجود آمدن شبکه‌های رانتی هستیم که این شبکه‌ها روزبه روز فربه‌تر و چاق‌تر می‌شوند که به شبکه های قدرت متصل هستند و این موضوع به ارتباطات خاص آنها وابسته است.
وی ادامه داد: از آن جایی که رواج بی رویه پول و نقدینگی در جامعه باعث انباشت ثروت می‌شود در نتیجه چنین رفتارهایی بر شدت یافتن پدیده لاکچری در جامعه تاکید می‌کند.
موسوی، معتقد است: وقتی در جامعه‌ای سبک زندگی مردمان آن جامعه تحت تاثیر عوامل مختلف دستخوش تغییرات عمده‌ای گردید و منزلت اجتماعی و فرهنگی آن جامعه در مصرف گرایی خلاصه شده بنابراین اهداف و ارزش‌هایی که به خاطر آن قیام نمودند به بوته فراموشی سپرده می‌شود.
وی افزود: از سوی دیگر وقتی قاچاق کالا نیز به شدت در جامعه گسترش می‌یابد کنترل مصرف گرایی امکان پذیر نیست و رفته رفته تمامی شهروندان به افزایش مصرف و لوکس گرایی ترغبب می‌شوند.
موسوی ادامه داد: امن بودن مرزها برای قاچاقچیان و هجوم کالاهای قاچاق به کشور حکایت از آن دارد که بازار ایران مستعد افزایش قابل توجه فروش کالاهای مصرفی لوکس در سال های پیش رواست.
البته باید گفت پدیده لاکچری تنها در حوزه خودور یا خانه‌های مجلل، لباس و ساعت خلاصه نمی‌شود بلکه دامنه پدیده لاکچری به مواد غذایی، رستوران، کافی شاپ و فست فودهایی که غذاهایی به قیمت گزاف عرضه می‌کنند نیز بخش دیگری از این پدیده است که در جای خود نیاز به تحلیل و آسیب شناسی دارد.
‌وی با اشاره به پیامدهای زیان بار حاصل از رواج این پدیده در جامعه اظهار کرد: مصرف گرایی بیش از اندازه در جامعه یعنی به تعطیلی کشیدن صنایع خرد و کلان ملی که در این صورت  فرهنگ کار و کوشش کمرنگ می شود و کم کم صنعت و تولید در جامعه با کسادی و بی رونقی مواجه گردیده و فرهنگ تنبلی در جامعه گسترش می یابد
با وجودی که رهبر معظم انقلاب دلسوزانه همیشه به سبک زندگی ایرانی و اسلامی تاکید کرده و در درجه اول مسئولان و سپس مردم را به ترویج و ترغیب سبک زندگی ایرانی و اسلامی تشویق می‌کنند ولی متاسفانه فاصله طبقاتی و شکاف ایجاد شده در جامعه به گونه ای است که توصیه‌های دلسوزانه رهبر فرزانه انقلاب به حاشیه رانده شده است.
علیرغم توصیه‌های ایشان وقتی با روش‌های مختلف لوکس گرایی و اشرافی گری در طرح‌های مختلف و برای تمامی سنین در جامعه تبلیغ و ترویج می‌شود دیگر نمی‌توان پدیده‌ای جز این را انتظار داشت.
گزارش از معصومه درخشان