رضاعلی نوروزی در گفت‌و‌گو با خبرنگار ایکنا شعبه اصفهان اظهار کرد: زندگی انسان به سه قسمت کار کردن و درس خواندن، استراحت و آماده شدن برای کار و اوقات فراغت تقسیم می‌شود که در قسمت سوم، انسان نه استراحت می‌کند و نه فعالیتی انجام می‌دهد.
وی افزود: در جامعه مدرن غربی مفهومی با عنوان اوقات فراغت مطرح شده است که اگر عقبه تاریخی آن را مورد کاوش قرار دهیم، مفهومی به این معنا وجود ندارد؛ برای مثال ارسطو زندگی انسان را به سه قسمت کار، استراحت و فراغت تقسیم کرده و معتقد است در زمان فراغت باید انسانیت انسان رشد کند، یعنی همان چیزی که در ادبیات دینی ما به آن عبادت گفته می‌شود.
عضو هیئت علمی گروه علوم تربیتی دانشگاه اصفهان ادامه داد: آنچه که امروزه تحت عنوان اوقات فراغت مطرح است، محصول جامعه مدرن می‌باشد، یعنی انسان باید کار و استراحت کند و وقت آزاد نیز داشته باشد و به نحوی آن را بگذراند، مثلا کار جدیدی را شروع کند؛ اما اگر دانش‌آموز درسش را خوب خوانده است، چرا در اوقات فراغت خود باید به کلاس آموزشی برود و اگر درسش را خوب نخوانده است، پس چرا باید اوقات فراغت داشته باشد.
نوروزی خاطرنشان کرد: آنچه در کشور ما تحت عنوان پر کردن اوقات فراغت شایع شده، اعم از کلاس‌های آموزشی، مهارتی، اعتقادی، فرهنگی، هنری، ورزشی و ...، در واقع نقض غرض است؛ اگر افراد در این کلاس‌ها شرکت می‌کنند، دیگر اوقات فراغت معنا ندارد و اگر اوقات فراغت وجود دارد، به این معناست که افراد وظایفشان را به نحو احسن انجام داده‌اند و وقت آزادی دارند که باید آن را در مسیر رشد انسانیت یا همان عبادت در ادبیات دینی صرف کنند.
وی اضافه کرد: این سؤال مطرح می‌شود که چرا آموزش و پرورش تابستان را برای مدارس تعطیل اعلام می‌کند. در قدیم مکتب‌خانه‌ها هنگام تابستان تعطیل بودند، چون بچه‌ها باید به اقتصاد خانواده‌هایشان کمک می‌کردند و موضوع فراغت مطرح نبود؛ امروزه مدارس در تابستان تعطیل شده و اعلام می‌شود که زمان فراغت دانش‌آموزان است، ولی در عین حال برای آنها کلاس‌های آموزشی برگزار می‌شود.
این استاد دانشگاه درباره میزان موفقیت و تأثیرگذار بودن کلاس‌های تابستانه مراکز مختلف گفت: باید بررسی شود که کدام مراکز این کلاس‌ها را برگزار می‌کنند و هدفشان چیست. متأسفانه نهادهای متولی در این زمینه، اکثرا به دنبال کاسبی هستند، یعنی کلاس برگزار نمی‌کنند تا چیزی را آموزش دهند، بلکه این کار را انجام می‌دهند تا درآمدی را کسب کنند. آیا با برگزاری این کلاس‌ها در اوقات فراغت دانش‌آموزان، انسانیت آنها رشد می‌کند یا موضوع چیز دیگری است که در این صورت، نقض غرض می‌باشد.
وی بیان کرد: بعضا خانواده‌ها چون حوصله رسیدگی به فرزندان خود را ندارند، آنها را در کلاس‌های تابستانه ثبت‌نام می‌کنند و محتوای این کلاس‌ها را مورد بررسی قرار نمی‌دهند، در حالی که بسیاری از این کلاس‌ها نوعی کاسبی است. حتی اگر هدف از برگزاری کلاس‌ها سرگرم کردن دانش‌آموزان باشد، چنین نگاه و رویکردی در آموزه‌های دینی مردود شمرده می‌شود.
نوروزی تصریح کرد: برای پر کردن اوقات فراغت باید بررسی شود که هر دانش‌آموزی چه استعدادها و ویژگی‌هایی دارد که در صورت رشد و شکوفایی آنها، انسانیت و عقلانیت او نیز بیشتر می‌شود و در نگاه دینی، باید بن‌مایه‌های اعتقادی و عبادی‌اش اصلاح شود؛ در حالی که ظواهر نشان می‌دهد نه تنها در این زمینه پیشرفت نکرده‌ایم، بلکه عقبگرد هم داشته‌ایم و در برگزاری کلاس‌های تابستانه مؤسسات دولتی و خصوصی به این موضوع توجه نمی‌شود.
وی به نقش فضای مجازی در پر کردن اوقات فراغت افراد اشاره کرد و گفت: کسانی که فضای مجازی را طراحی کرده‌اند، هدفشان سرگرم کردن و بازی دادن افراد بوده است. هایدگر در مقاله‌ای با عنوان «در هم تنیدگی اسطوره و تکنولوژی» می‌گوید تکنولوزی انسان را مانند قفسی آهنین دربرگرفته و او را از انسانیت دور ساخته است، در واقع متفکران غربی نیز معتقدند این فضا مناسب نیست. در کشور ما به جای استفاده از تکنولوژی، از آن سوءاستفاده می‌شود و بیشتر به سمت آفت‌های آن گرایش پیدا کرده‌ایم، نه ارزش‌هایش. من فکر می‌کنم فضای مجازی بیشتر آشفتگی در میان دانش‌آموزان و نسل جوان ایجاد کرده است تا اینکه کمک‌کننده باشد؛ ولی اگر به گونه‌ای تنظیم و مدیریت شود که یک‌سری ویژگی‌های تربیتی و اعتقادی را در افراد نهادینه سازد، می‌تواند به غنی‌سازی اوقات فراغت کمک کند، البته در حال حاضر چنین بستری یا اصلا وجود ندارد و یا بسیار ناچیز است و عمدتا فضای سرگرمی و آسیب‌زا حکمفرماست.
انتهای پیام/ کد خبرنگار 1301