به گزارش ایکنا از قم، نشست «مطالعات زنان و خانواده در حوزه‌های شیعی عرب زبان» با سخنرانی حجت‌الاسلام‌و‌المسلمین محمدتقی سبحانی روز گذشته، 26 آذرماه برگزار و در این نشست از کتاب «الأسرة والجنوسة فی النظام التربوی الرسمی» نگارش محمدرضا زیبایی‌نژاد و ترجمه حسین صافی و کتاب «المرأة فی لغة القرآن: دراسة جنوسية» نگارش مجید دهقان و ترجمه احمدحسین بکر رونمایی شد.
حجت‌الاسلام والمسلمین محمدتقی سبحانی، مدیر مرکز الحضارة لتنمیة الفکر الإسلام در این مراسم گفت: مطالعات زنان در دوره معاصر به‌صورت کلاسیک و علمی، از دهه 60 قرن گذشته آغاز شد؛ در این دهه مباحث مطالعات زنان از شکل مطالعات فرهنگی و پراکنده بیرون آمد و بعد حالت آکادمیک پیدا کرد و مراکز تحقیقات در این زمینه با رشته های مطالعات زنان سامان‌دهی شد.
وی افزود: ورود مطالعات زنان به علوم خاص در این دوره خاصی شکل گرفت، پیش از آن زن و خانواده در ادبیات جامعه‌شناسان و علمای تربیت و اقتصاد وجود دارد ولی به‌عنوان یک حوزه مستقل بروز و ظهوری حتی در غرب نداشت؛ این رشته، یک رشته جدید و جوان است؛ هنوز هم این رشته در دنیای غرب، حتی در آمریکای شمالی که یکی از آغازگاه‌های مطالعات زنان است، رشته چندان پرطرفداری نیست.
سبحانی اظهار کرد: حوزه مطالعات زنان در آمریکای شمالی به‌عنوان بدترین رشته معرفی شده است زیرا دانشجویان این عرصه کم‌تعدادترین و از نظر اشتغال نیز بدترین رشته علمی است.
مدیر بنیاد امامت بیان کرد: دلیل این امر نیز حضور جدی فمنیسم افراطی در این عرصه است؛ همین موضوع باعث شد که متن مطالعات زنان در غرب به اندازه چیزی که در رسانه‌های بیرونی مطرح می شود، نیست.
سبحانی اظهار کرد: این موضوع امروز به‌عنوان یک مبحث بین رشته‌ای محسوب می‌شود و مراکز مختلفی در این عرصه متمرکز شده‌اند؛ پس این حوزه، یک رشته تخصصی خاص نیستند بلکه بیشتر به‌عنوان یک مبحث بین رشته‌ای مطرح است که تخصص‌های مختلف، در آنجا حضور دارند و مباحث به صورت چند جانبه مطرح می‌شود.
مدیر مرکز الحضارة لتنمیة الفکر الإسلام یادآور شد: حوزه مطالعات زنان، در آغاز با عنوان مطالعات زنان نامیده می‌شود؛ اصطلاح فمینیولوژی به کار برده شد که این اصطلاح نیز افول پیدا کرد؛ در دو دهه گذشته، تلاش شده است که به جای مطالعات زنان از مطالعات جنسیت یاد کنند؛ جنوست یک مبحث اجتماعی است که به کارکرد نوع اجتماعی مردان یا زنان می پردازد.
وی افزود: این مبحث و نضج‌گیری این عرصه نیز مولود تلاش‌های فمنیسیتی بود؛ این گروه تلاش می‌کردند که با ما مرد و زن سروکار نداریم بلکه با مردانگی و زنانگی که مقولات اجتماعی و جامعه شناختی هستند، سروکار داریم.
سبحانی اظهار کرد: در حوزه جهان اسلام با یک پدیده رو به رشد در عرصه مطالعات زنان مواجه هستیم؛ هنوز نیز مطالعات زنان در جهان اسلام یک مسئله مطرح و در حال تداول است؛ مطالعات آکادمیک در جهان اسلام هنوز از تاثیرات فمنیسم به دور نیست و هنوز سلطه و هژمونی تفکرات فمنیسیتی در مطالعات جهان اسلام و عرب وجود دارد؛ هرچند شاخه‌هایی از اسلام‌گرایان در دو دهه تلاش کردند که از زیر بار این فشار معرفی و روانی خارج شوند ولی در عین حال نمی‌توان گفت که جریان اسلام‌گرا در جهان عرب یک نظم و چارچوب تازه در این عرصه ایجاد کند.
مدیر مرکز الحضارة لتنمیة الفکر الإسلام یادآور شد: مجموعه مطالعات زنان به چهار محور تقسیم می‌شوند؛ حوزه اول، مطالعات متن محور هستند که به ترتیب شامل قرآن، سنت نبوی و روایات ائمه اطهار(ع) است؛ به نظر می‌رسد که این عرصه از حوزه‌های رو به رشد است.
وی گفت: این مطالعات متن محور چند دسته هستند؛ اولین دسته، مطالعات لغوی متن هستند که به صورت آکادمیک و جزءگرا و موردی، مفاهیم و واژگان قرآنی در حوزه زنان را مطالعه می‌کنند؛ مباحث دیگر، در عرصه هرمونتیکی شکل گرفته است؛ به‌عنوان مثال مطالعاتی در خصوص شخصیت‌های زنان و صورت زنان در قرآن است که مطالعاتی در این عرصه صورت گرفته است.
در پایان مراسم رونمایی کتاب کتاب «المرأة في لغة القرآن: دراسة جنوسیه» و کتاب «الأسرة والجنوسة في النظام التربوي الرسمي» برگزار شد.
انتهای پیام