به گزارش ایکنا از البرز، پنجمین دوره سمینارهای آموزشی مهارت‌های زندگی با عنوان «مهارت هدفمندی زندگی انسان» 27 آذرماه به همت معاونت فرهنگی جهاددانشگاهی البرز در دانشگاه خوارزمی کرج برگزار شد.
دکتر محمود برجعلی، استاد روانشناسی دانشگاه خوارزمی در این سمینار آموزشی اظهارکرد: در روانشناسی جدید مسئله‌ای نو به نام روانشناسی مثبت‌نگرانه وجود دارد که در آن به جای بررسی نقطه ضعف، نواقص و اختلالات و آسیب‌ها، تمرکز خود را بر ظرفیت‌ها و توانمندی‌های انسان‌ها می گذارد.
وی افزود: این نوع روانشناسی به آموزه‌های دینی ما نیز نزدیک است، چون ما مسلمان هستیم و به قرآن و اهل بیت اهمیت می‌دهیم، اما متاسفانه به اندازه کافی با قرآن انس نداریم.
برجعلی بیان کرد: یکی دیگر از مولفه‌هایی که به ما کمک می‌کند تا زندگی با کیفیتی داشته باشیم، هدفمندی است چون علاوه بر ایجاد احساس خوشبختی، راه زندگی را هم برای ما مشخص می‌کند.
این استاد دانشگاه خوارزمی در خصوص تاثیر فضای مجازی بر زندگی گفت: امروزه فضای مجازی رقیبی اصلی برای مراکز آموزشی و روانشناسی است که مرجعیت این مراکز را تا حدود زیادی کاهش داده، اساتید، معلمین و والدین در گذشته مرجع اصلی ما بودند و در روزگار امروز این مرجعیت تا حدودی از بین رفته و فضای مجازی جایگزین آن شده است.
برجعلی در خصوص فضای مجازی گفت: فضای مجازی اقیانوسی پهناور است که به اندازه یک وجب عمق دارد به معنی آن که سطح گسترده‌ای از اطلاعات را با حجم کم در اختیار ما می‌گذارد، امروز اکثر مردم بر دانایی و اطلاعات خود تاکید و ادعای فراوانی دارند. البته در فضای مجازی اطلاعات مهم و غیرمهم، مفید یا غیر مفید وجود دارد چگونگی استفاده از آن بستگی به کاربرد دارد.
وی در ادامه اظهار کرد: ما بحران‌های زیادی در زمینه‌های مختلف اقتصادی، سیاسی و اجتماعی تجربه می‌کنیم، بحران پس از بحران ظرفیت اجتماعی جامعه را دچار کاهش و دچار وقفه می‌کند.
استاد روانشناسی دانشگاه خوارزمی در خصوص اینکه چگونه می‌توانیم زندگی باکیفیت تری داشته باشیم گفت: باید تلاش کنیم تا از چیزی که هستیم بهتر باشیم و خود را ارتقا دهیم، در این زمینه امام کاظم(ع) می‌فرمایند: «کسی که دو روزش مساوی باشد مغبون و فردایش بدتر از امروز باشد، ملعون است». این در واقع همان بحثی است که خارجی‌ها با عنوان پویایی از آن یاد می‌کنند، پویایی در زندگی به معنای آن است که انسان فعال باشد و دست از تلاش برندارد، یعنی انسان کارهایی بکند که احساس خوشبختی و رضایت داشته باشد.
برجعلی با اشاره به ویژگی انسان‌های سالم گفت: انسان سالم باید هدفمند زندگی کند و هدف وسیله‌ای برای افزایش کیفیت زندگی او باشد. متاسفانه ما به اندازه لازم با قرآن مانوس نیستیم وگرنه قرآن راهکارهای بسیار مناسبی برای افزایش کیفیت زندگی می‌دهد، فردی به نام یونگ می‌گوید: «من به عنوان یک مسیحی به قدری با قرآن انس داشتم که به من مسلمان مسیحی می‌گفتند»، او می‌گوید یکی از اشکالات شما بلد نبودن دعا و نیایش است. ویلیام جیمز پدر روانشناسی هم می‌گوید، یکی از مولفه‌های انسان سالم دعا و نیایش‌های اوست.
استاد دانشکده روانشناسی دانشگاه خوارزمی در ادامه در خصوص ویژگی‌های یاد شده انسان سالم در قرآن گفت: ما در قرآن سوره فرقان را داریم که از آیه ۶۳ به بعد ۱۰ نکته را در خصوص زندگی بهتر به ما ارائه می‌کند. دین حداقل سه مولفه دارد، اول اعتقاد، دوم رفتار و سوم اخلاق. امروزه فرزندان ما شاید در اخلاق قوی باشند اما متاسفانه در رفتار و اعتقاد ضعف‌هایی را می‌بینیم.
وی افزود: دین یک مجموعه کامل از سه مورد یاد شده است که ضعف یا اختلال در هر کدام از این موارد باعث ایجاد ضعف در دیگر موارد می‌شود باید همه این سه مورد در کنار هم باشد تا دینداری ما کامل شود؛ در کنار این سه مورد مهم که باید به آنها عمل شود مثلثی به نام مثلث افراط وجود دارد که باید از آن دوری گزید.
برجعلی درخصوص مثلث افراط توضیح داد: راس‌های این مثلث عبارتند از خواب افراطی، شهوت افراطی و خوراک افراطی که به ترتیب حیوانات خرس، خوک و گاو نماد آنها هستند.
وی در ادامه در خصوص افرادی گفت که دچار نشخوار فکری هستند و اظهار کرد: برخی افراد دچار نشخوار فکری هستند و افکار مزاحم و ناراحت‌کننده مدام در ذهنشان می‌چرخد و کارهای روزمره شان را دچار اختلال می‌کند.
استاد دانشگاه خوارزمی در ادامه هر انسان را دارای سه بعد شخصیتی دانست و اظهار کرد: شخصیت هر انسان از سه بخش تشکیل شده است اول افکار و باورها، دوم عواطف و احساسات و و سوم رفتار و عملکرد، ترتیب این بعدهای شخصیتی بسیار مهم است چون به شدت بر یکدیگر تأثیر می‌گذارند، افکار ما هستند که بر روی شناخت خوب یا بد ما از خدا به ما کمک می‌کنند.
وی در ادامه رعایت 10 نکته اساسی را برای زندگی بهتر و باکیفیت‌تر موثر دانست و گفت: این نکات نکاتی است که افراد سالم به آنها عمل می‌کنند و ما برای داشتن زندگی با کیفیت باید به آنها عمل کنیم.
استاد روانشناسی دانشگاه خوارزمی افزود: نکته اول فروتن بودن است، فروتن بودن از صفات برجسته پیامبر اسلام بوده، در شخصیت ایشان هیچگونه کبر و غرور وجود نداشته است، نکته دوم برای داشتن زندگی با کیفیت ملاحظه کار و ملایم رفتار کردن با جاهلان است، نکته سوم در این خصوص مراقبت از رفتارهای دینی است که همان عمل به مسائل شرعی و دینی است.
این استاد دانشگاه خوارزمی اعتقاد به معاد را نکته بسیار مهم دانست و افزود: اعتقاد به معاد و معاد باوری باعث ایجاد هدف و انگیزه در افراد می‌شود و زندگی ما را جهت‌دار می‌کند افراد غیرمعتقد، به پوچی و بی‌هدفی می‌رسند و در برخی از موارد ما شاهد خودکشی افراد بی‌هدف هستیم.
وی افزود: مورد پنجم تعادل و میانه‌روی است، تعادل و میانه‌روی در هر کاری سفارش شده است نه غیر مذهبی و بی‌دین باشیم و نه به شدت متعصب و دیندار، نه آنچنان به سوی ثروت برویم که دنیا و آخرت را از دست بدهیم و نه آن چنان از پول و درآمد دور باشیم که به فقر بیفتیم.
استاد دانشگاه خوارزمی یقین را نکته دیگری از نکات زندگی افراد سالم دانست و اظهار گفت: یقین نکته بسیار مهمی در زندگی افراد سالم است، چگونه افراد یقین بسیار بالایی دارند معنی خدا را در همه امور و در همه کارها می‌بینند، سلامتی، شفا، پیشرفت و درآمد را فقط از خدا می خواهند.
وی خاطرنشان کرد: نکته هفتم در زندگی این افراد اهل زنا نیستند، یعنی به سلامت جنسی خود اهمیت می‌دهند، طبق گفته سازمان جهانی بهداشت انسان سالم باید 6 سلامت را داشته باشد، سلامت فیزیکی یا جسمانی، سلامت فکری، سلامت اجتماعی، سلامت هیجانی-عاطفی و سلامت جنسی.
برجعلی ادامه داد: مورد هشتم در این لیست، دروغ نگفتن است، این افراد اهل دروغ نیستند و دروغ هم نمی‌گویند، در مذمت دروغ آیه‌ها و حدیث‌های بسیاری وجود دارد یکی از صفات برجسته منافقین دروغ است.
وی در خصوص مورد نهم گفت: این افراد حرف زشت را با حرف خوب جواب می‌دهند، زمانی که به دور از شعور به آنها جواب می‌دهند بازخورد این افراد خوب است همانند رفتاری که ائمه با دشنام‌دهندگان خود داشتند که بسیار مثال‌زدنی است.
این استاد دانشگاه ادامه داد: مورد دهم حفاظت از خانواده است، افراد سالم از خانواده خود به خوبی حفاظت و مراقبت می‌کنند.
وی کیفیت زندگی را از لحاظ روانشناسی نیز توضیح داد و گفت: هر انسان سه نوع بهزیستی دارد، بهزیستی احساسی، روانی و اجتماعی. برای داشتن احساس خوب و خوشبختی باید به آنها عمل کنیم، احساس شادکامی مهم است و باید برای دستیابی به آن تلاش کنیم و مثبت‌اندیش باشیم البته نباید آسان‌گیری را فراموش کنیم. نکته دیگر برای افزایش کیفیت زندگی این است که کینه و بغض را از خود دور و غبطه را جایگزین حسدهای خود کنیم، تفریح را فراموش نکرده و قناعت در پیش بگیریم. با کمک به دیگران هم افراد دیگر را شاد می‌کنیم هم از خویش راضی و خشنود می‌شویم و این نیز قدمی برای رسیدن به زندگی با کیفیت است.
وی در پایان گفت: ما باید خوشبین باشیم تا خوشبخت شویم و خوشبینی خود را در مشکلات زندگی بیشتر کنیم و علاوه بر افزایش ارتباط با محیط اطراف دیگران را هم راحت و آسوده ببخشیم.