سیدسعید هاشمی، سردبیر ماهنامه «سلام بچه‌ها» و نویسنده کودک و نوجوان در گفت‌وگو با ایکنا از خوزستان درباره لازمه‌های خلق اثر ادبی قرآنی موفق برای کودک و نوجوان، گفت: مفاهیم قرآن کریم، ظرفیت‌های زیادی برای تبدیل شدن به اثر ادبی دارد و ما در گذشته‌های دور و نزدیک در زمینه بزرگسالان آثار خوبی را در این زمینه شاهد بودیم. اینکه مفاهیم قرآن به عناصر داستان یا فیلم یا نمایش یا شعر تبدیل شود، از طرف مردم مورد استقبال قرار گرفته است.
وی گفت: خالق اثر باید احاطه و اشراف کافی به مسائل قرآنی داشته باشد. وقتی اشراف نداشته باشد، اثر ضعیف و شعاری می‌شود و نمی‌تواند پرسش‌های مردم را جواب دهد. اگر فرد به موضوع مورد نظر احاطه داشته باشد، اثر خلق شده پاسخگوی نیازهای مردم خواهد بود. در آثار مولانا یا در آثار سعدی، موضوعات قرآنی را می‌بینیم و در برخی آثار هم مستقیماً به قرآن پرداخته شده است؛ مثل تفاسیری که نوشته شده و نمونه خیلی خوب آن تفسیر «کشف‌الاسرار» میبدی است که یک اثر قرآنی و ادبی کامل است و به همین دلیل تاکنون ماندگار است. صاحب این تفسیر نگاه جدیدی به قرآن دارد به طوری که وقتی آن را می‌خوانید فکر می‌کنید این اثر امسال منتشر شده است.
سردبیر «ماهنامه بچه‌ها» در ادامه با تصریح به اینکه در زمینه کودک و نوجوان کار کلانی انجام نشده است، بیان کرد: در زمینه ترجمه قرآن کریم، مصطفی رحماندوست گام خوبی برداشتند ولی ادامه ندادند. ایشان جزء 30 قرآن را برای نوجوانان ترجمه کردند و بعد گفتند: «نمی‌شود ادامه داد.» شاید نتوان قرآن را برای کودکان ترجمه کرد؛ اما می‌توان داستان نوشت، قصه گفت، نمایش‌نامه نوشت، تصویرسازی کرد و فیلم ساخت.
هاشمی با بیان اینکه در هیچ‌کدام از این زمینه‌ها به صورت کلان کاری برای کودک و نوجوان انجام نشده است، افزود: به صورت جزئی قصه‌های قرآن نوشته شده و فیلم‌ها و انیمیشن‌های قرآنی ساخته شده است ولی نگاه کلان وجود ندارد. اگر بخواهم مثالی بزنم؛ تفسیر «کشف‌الاسرار» یک کار کلان است؛ ولی در زمینه کودک و نوجوان چنین کاری نداشتیم. اینکه بچه‌های ما قرآن را نشناختند به دلیل همین مسأله است. اینکه ناشری چند داستان درباره چند تن از پیامبران می‌نویسد و منتشر می‌کند، این، یک کار جزئی و خرد است. کار کلان به این معنا که قرآن در تمام ابعادش برای بچه‌ها شناسانده شود؛ چه در زمینه‌های بصری و چه هنرهای معنوی که در این عرصه ظرفیت زیادی برای تولید اثر وجود دارد.
این نویسنده کودک و نوجوان گفت: دلیل اینکه تاکنون چنین اثری نداشتیم احاطه نداشتن نویسندگان کودک و نوجوان به قرآن است. وقتی کسی با قرآن محشور نباشد، نمی‌تواند در قالب قرآن بنویسد. وقتی نویسنده، قرآن را بشناسد می‌تواند خلاقیت‌های ویژه‌ای در مورد انتقال مفاهیم قرآن داشته باشد؛ اما وقتی نویسنده‌ای شناختی درباره قرآن نداشته باشد، نمی‌توان از او توقع داشت داستان قرآنی بنویسد. نویسندگان روحانی زیادی داریم که اطلاعات و آگاهی‌های خوبی در مورد معارف اسلامی و تاریخ صدر اسلام دارند و در این‌باره آثار خوبی می‌نویسند؛ اما چرا درباره قرآن نمی‌نویسند؟ چون آن‌طور که باید با قرآن آشنا نیستند.
سردبیر ماهنامه «سلام بچه‌ها» با اشاره به یک نمونه خوب از خلق اثر قرآنی اظهار کرد: احمد بهجت، نویسنده مصری اثر خوبی درباره حیوانات در قرآن به رشته تحریر درآورده که آن هم از لحاظ داستانی کار برجسته‌ای نیست ولی تحقیق خوبی است. ما وقتی می‌گوییم کار قرآنی، یعنی کاری که صرفاً با دید قرآنی و به صورت قرآن‌محور در زمینه خاص هنری انجام شده باشد وگرنه آثاری داریم که برگرفته از پیام‌های قرآنی هستند و نمونه آنها آثار خانم کلر ژوبرت است.
هاشمی در پاسخ به سؤالی درباره ترجمه علی ملکی ویژه نوجوانان و جوانان نیز گفت: این ترجمه را ندیده‌ام ولی گفته شده کار خوبی است. ترجمه آقای رحماندوست هم کار خیلی خوبی برای کودک و نوجوان است. ترجمه آقای جعفر ابراهیمی(شاهد) هم خوب است ولی به گستردگی کار آقای رحماندوست نیست. دفتر آقای مکارم شیرازی نیز ترجمه‌ای برای نوجوانان انجام داد که چون مطابق اصول و قواعد ادبیات نوجوان نبود چندان موفق نبود و از کتاب استقبال زیادی نشد.
این نویسنده کودک و نوجوان در پایان، نگاه مستقیم به قرآن، احاطه به مفاهیم و وفاداری به مفاهیم را از جمله این اصول دانست و گفت: در خلق داستان قرآنی نویسنده نباید از عرصه‌های قرآنی دور شود، این کار مستلزم آن است که نویسنده علم قرآنی داشته باشد، یا با کسی در ارتباط باشد که علم قرآنی دارد. چون نویسندگان ما در زمینه کودک و نوجوان این علم و احاطه را ندارند نمی‌توانند در زمینه قرآن تولید اثر کنند.
انتهای پیام