مؤسسات فرهنگی قرآن و عترت به‌عنوان ظرفیتی فرهنگی و مردمی، نقش مؤثری در آموزش قرآن و تبیین آموزه‌های آن در جامعه دارند، ولی به نظر می‌رسد در حال حاضر فعالیت این مؤسسات عمدتاً معطوف به آموزش رشته‌هایی نظیر قرائت، حفظ، ترتیل و .... است، در حالی که مؤسسات قرآن به دلیل اینکه مخاطبانی از قشرها و گروه‌های سنی مختلف از جمله نوجوانان و جوانان دارند، میتوانند نقش کاربردی و مؤثری در تبیین و ترویج سبک زندگی قرآنی ایفا کنند. خبرنگار ایکنا در اصفهان در همین رابطه، گفت‌وگویی با برخی از مدیران مؤسسات قرآن استان اصفهان داشته و در این زمینه از آنان نظرخواهی کرده است که متن آن را در ادامه می‌خوانید:
حسین خاکسار هرندی، مدیر مؤسسه مهد قرآن کریم و ولایت گفت: اولویت ما در خصوص سبک زندگی قرآنی هم‌چون فعالیت‌های قرآنی، مباحث آموزشی است و غیر از این نیز نمی‌توانیم کاری انجام دهیم. در واقع وظیفه اصلی ما، ترویج فرهنگ قرآنی و معارف اهل‌بیت(ع) است و چون این وظیفه را از طریق فعالیت‌های مشاوره‌ای انجام می‌دهیم، معتقدیم که در صورت تحقق سبک زندگی اسلامی، آمار طلاق و اختلافات خانوادگی کاهش می‌یابد.
وی اضافه کرد: نقش اصلی مؤسسات قرآنی در زمینه سبک زندگی اسلامی، آموزش در این خصوص است، چون ابزار دیگری در اختیار ندارند، عضو نهاد یا سازمانی نیستند که بخواهند اقدام عملی انجام دهند و بودجه‌ای نیز ندارند و همین که بتوانند به مخاطبان خود سبک زندگی اسلامی را آموزش دهند، باعث می‌شود تا این فرهنگ به تدریج در جامعه نهادینه شود.
بدرالسادات نقوی، مدیر مؤسسه نورالقرآن تصریح کرد: در حال حاضر، همه‌جا از سبک زندگی قرآنی و اسلامی صحبت می‌شود، ولی وقتی این موضوع در حد حرف باقی می‌ماند و برخی مسئولان دقیقاً خلاف آن عمل می‌کنند، نتیجه‌ای حاصل نمی‌شود. جوانان دین‌گریز شده‌اند و کار از ریشه خراب است. شخصاً شاهدم که در فعالیت‌های قرآنی اجحاف‌های زیادی اتفاق می‌افتد و این‌ها همه درد است. نیازی به برگزاری کلاس نیست و ابتدا باید طرز رفتار مسئولان صحیح باشد، وگرنه در حال حاضر، به‌وفور دوره‌های اخلاق و سبک زندگی اسلامی برگزار می‌شود.
نقوی ادامه داد: مؤسسات قرآنی باید در کنار آموزش قرآن، سبک زندگی قرآنی و اسلامی را نیز ترویج دهند، ولی در عمل اتفاقی نمی‌افتد و بیشتر به‌دنبال برگزاری مسابقات هستند تا بتوانند بودجه و اسم و رسم کسب کنند و آمار و گزارش ارائه دهند. به نظر من، مؤسسات قرآنی باید مسابقات و آمار و گزارش‌ها را کنار بگذارند و سبک زندگی اسلامی و قرآنی را تبلیغ و ترویج کنند. هر کدام از مؤسسات میتوانند جنبه‌ای از سبک زندگی اسلامی را به‌عنوان موضوع قرآنی سال انتخاب و درباره آن کار کنند.
حمیدرضا تاجی، مدیر مؤسسه مهر تابان مهدوی تصریح کرد: واقعیت این است که قرآن کتاب زندگی محسوب می‌شود و سبک زندگی اسلامی همان آموزه‌های قرآنی است و اگر رسالت اصلی مؤسسات دینی را ترویج فرهنگ قرآن در نظر بگیریم، به‌معنای همان ترویج سبک زندگی اسلامی است و این موضوع، بخش عمده کار این مؤسسات را تشکیل می‌دهد. آنچه در جامعه به چشم می‌خورد، این است که نیاز به سبک زندگی اسلامی به‌شدت وجود دارد و اگرچه اقدامات خوبی در این زمینه انجام شده است، ولی به‌لحاظ کمیت و کیفیت باید این اقدامات را گسترش داد تا بتوان پاسخگوی نیازهای عمومی بود.
مدیر مؤسسه فرهنگی قرآن و عترت بینه درباره نقش مؤسسات قرآن در ترویج سبک زندگی قرآنی، گفت: مؤسسات قرآن میتوانند در این زمینه فعالیت کنند، ولی به هر حال کار سختی است و بیشتر آموزش‌های مربوط به فنون قرائت و تلاوت و حفظ قرآن را بر عهده دارند و تعداد مؤسساتی که در زمینه مفاهیم، تفسیر و تدبر در قرآن فعالیت می‌کنند، اندک است. به‌نظر می‌رسد ترویج سبک زندگی اسلامی بیشتر وظیفه مراکزی مثل حوزه‌های علمیه است که پیوند و ارتباط میان آموزه‌های قرآنی با زندگی فردی و اجتماعی را برقرار کنند. در واقع ترویج سبک زندگی اسلامی کاری تخصصی و کارشناسی است که از عهده بسیاری از مؤسسات قرآن برنمی‌آید.
بشیری اضافه کرد: معنای این سخن این نیست که مؤسسات قرآن باید موضوع سبک زندگی اسلامی را به دست فراموشی بسپارند. آنها باید بخشی از آموزش‌های خود را به این موضوع اختصاص دهند و معمولاً نیز این کار را انجام می‌دهند، ولی این کارها حکم نمک در آش را دارد و مؤسساتی که بتوانند تخصصی به این موضوع بپردازند، تعدادشان کم است و شاید مراکز دیگر وظیفه بیشتری در این زمینه داشته باشند.
وی بیان کرد: در طبقه‌بندی آموزش‌های قرآنی، آموزش‌های اولیه شامل روخوانی، روان‌خوانی، ترتیل و تلاوت، اولین گام برای آشنایی با قرآن محسوب می‌شود. در بیانات مقام معظم رهبری نیز آمده است که اگر قرآن را همانند ساختمان عظیمی تجسم کنیم، سردر آن همان تلاوت است و اگر این سردر و ورودی زیبا نباشد، کسی وارد ساختمان نمی‌شود. این ورودی که عموم مردم با آن سروکار دارند، باید اولین وظیفه مؤسسات قرآن باشد و چون دایره‌ای وسیع و همگانی دارد، اگر مؤسسات از عهده این وظیفه برآیند، کار بزرگی انجام داده‌اند. اگر به بدنه جامعه مراجعه کنید، می‌بینید هنوز بسیاری از افراد نمی‌توانند قرآن را بخوانند. بنابراین، تحقق گام بعدی شامل تفکر و تدبر در قرآن، مستلزم تحقق درست گام اول است.
مؤسسات قرآن در کنار ظرفیت‌های آموزشی خود، این ظرفیت و قابلیت را دارند که سبک زندگی قرآنی و اسلامی را ترویج دهند، ولی به‌نظر می‌رسد این موضوع به‌صورت جدی مورد توجه قرار نگرفته و تغییر این رویکرد، مستلزم تغییر در سیاست‌گذاری‌ها، وظایف و رسالت‌های این مؤسسات است. در واقع کارآمدی مؤسسات قرآن به تأثیر آنها بر زندگی مخاطبان و جامعه هدفشان بستگی دارد که نمونه برجسته و بارز آن می‌تواند نهادینه کردن سبک زندگی قرآنی باشد. تحقق چنین رویکردی باید مبتنی بر پژوهش، برنامه‌ریزی و بهره‌گیری از نیروهای متخصص، با تجربه و با زبان و اقتضائات روز جامعه باشد.
بهنام افشاری
انتهای پیام