مرحله شهرستانی چهل و چهارمین دوره مسابقات قرآن اوقاف اراک جمعه، 25 تیر ماه با حضور 127 شرکت‌کننده در رشته‌های حفظ 5 جزء، 10 جزء، 20 جزء، کل، قرائت ترتیل و تحقیق در مسجد الزهرا(س) این شهرستان برگزار شد. جمعه هفته گذشته، 18 تیر ماه اولین گروه متسابقان متشکل از داوطلبان شهرستان‌های ساوه و زرندیه به میزبانی ساوه مرحله شهرستانی این دوره از مسابقات را پشت سر گذاشتند و شنیده‌ها حاکی از آن است که ساوه میزبانی به مراتب بهتری نسبت به اراک که مرکز استان است را برگزار کرد و شاید بتواند میزبانی مرحله استانی را بهتر از اراک عهده‌دار شود.
جمعه، 25 تیرماه مرحله شهرستانی چهل و چهارمین دوره مسابقات قرآن اوقاف اراک طبق معمول چند سال اخیر در مسجدالزهرا(س) واقع در خیابان هپکو این شهرستان برگزار شد. شاید اولین نکته‌ای که نظر هر بیننده و مخاطبی را جلب می‌کند فضاسازی مناسب شهری است که متأسفانه این مسابقات با راحت‌ترین و کمترین اعمال سلیقه در فضاسازی شهری برگزار شد و فقط به نصب چند بنر مسابقات در مساجد محدود شده بود، گویا مسابقات بار گرانی است که باید برزمین گذارده شود و با برگزاری اختتامیه برگزارکنندگان نفسی به آرامش می‌کشند.
شنیده‌ها دلالت بر عدم هماهنگی لازم برای آغاز مسابقات دارد، میز و صندلی‌های خاک گرفته و صندلی‌های غیراستاندارد یکی دیگر از نقاط ضعفی است که این مسابقات به همراه داشت. داورانی که از صبح تا غروب قرار بر یک‌جا نشستن دارند حق دارند که از صندلی مناسب‌تری برخوردار باشند و این امر از سوی داوران با بزرگ‌منشی نادیده گرفته می‌شود، اما مسئولان خود قضاوت کنند؛ آیا از صبح تا غروب از این صندلی استفاده می‌کنند؟
تعامل با دستگاه‌های دیگر حتی دستگاه‌های غیرقرآنی می‌تواند زمینه برگزاری هرچه باشکوه‌تر مسابقات را رقم زند، اما بازهم با وجود اینکه مسجد حضرت الزهرا(س) اراک در دست مرمت و بازسازی است، محلی برای برگزاری مسابقات انتخاب می‌شود، آیا در اراک که مرکز استان است مکان بهتری برای برگزاری نداریم. این مسجد در قسمت ورودی حسینیه که به مسابقات بانوان اختصاص داده شده بود تعمیراتی داشت که باعث شده بود بانوان شرکت‌کننده از خاک‌ها عبور کرده و با چادرهایی که آغشته به خاک بود در محل برگزاری حاضر شوند. البته بسته‌بندی مناسب تغذیه حاضران، در نظر گرفته بودن مواد ضدعفونی‌کننده و چیدمان صندلی‌ها از نقاط مثبتی بود که به آن توجه شده بود.
با استناد به صحبت‌های معاون روابط عمومی اداره کل اوقاف و امور خیریه استان مرکزی برای 1200 نفر از جامعه قرآنی و دیگران پیامک برگزاری مسابقات و حضور به عنوان مستمع ارسال شده بود و متأسفانه تا ظهر که خبرنگار ایکنا در محل حاضر بود جز اساتید عباس حبیبی، مجتبی سعیدی و سید محمد روشنایی، حافظ نوجوان قرآن فرد دیگری حضور نیافت. باید قبول کرد مسابقات شور و هیجان دهه‌های قبل را از دست داده است و باید برای آن فکری شود. حتی برخی از افراد ثبت‌نام‌کننده با وجود اینکه در مکان مسابقات حاضر بودند، اما به دلیل عدم آمادگی از شرکت در مسابقات صرف‌نظر کردند که این امر جای واکاوی دارد. عدم حضور رسانه ملی در این مسابقات یکی از مواردی است که نمی توان آن را نادیده گرفت و توجیهی برایش قائل شد. قطعاً دغدغه ای برای حضور از سوی مجموعه شبکه آفتاب وجود نداشت که صندلی آنان خالی ماند. کاش مسئولان پاسخ دهند؛ چرا.
حجت‌الاسلام حسن دهقانی، رئیس اداره امور قرآنی اداره کل اوقاف و امور خیریه استان مرکزی، در حاشیه برگزاری این دوره از مسابقات اظهار کرد: آمار داوطلبان شرکت در چهل و چهارمین دوره مسابقات قرآن اوقاف استان حسب کد ملی ۷۵۲ نفر و برحسب نفر رشته ۸۲۸ داوطلب است که از این تعداد ۴۸۵ نفر خانم و ۲۶۷ نفر آقا هستند. بالاترین آمار شرکت‌کنندگان به رشته تفسیر با 261 نفر و پایین‌ترین آمار به رشته اذان با 30 شرکت‌کننده اختصاص دارد.
وی بیان کرد: در چهل و چهارمین دوره از مسابقات اوقاف استان در مجموع رشته‌ها اراک ۱۹۶ نفر، ساوه ۱۱۴نفر، شازند ۷۹ نفر، زرندیه ۶۰ نفر، خنداب ۵۸ نفر، محلات ۵۶ نفر، خمین ۵۴ نفر، دلیجان ۵۱ نفر، آشتیان ۳۳ نفر، فراهان ۲۹ نفر و تفرش ۲۱ نفر ثبت‌نام کردند.
دهقانی ادامه داد: در مرحله شهرستانی مسابقات قرآن اوقاف استان مرکزی به۵ منطقه و گروه تقسیم شد که گروه اول با حضور داوطلبان شهرستان ساوه و زرندیه به میزبانی ساوه، گروه دوم به میزبانی اراک، گروه سوم با حضور داوطلبان شهرستان‌های شازند و خنداب به میزبانی شازند اول مرداد، گروه چهارم با حضور داوطلبان فراهان، آشتیان و تفرش 8 مرداد و گروه پنجم با حضور داوطلبان شهرستان‌های خمین، دلیجان و محلات به میزبانی محلات 15 مرداد برگزار خواهد شد.
وی بیان کرد: این دوره از مسابقات توسط هیئت داوران متشکل از آقایان مرتضی مختاری در رشته وقف و ابتدا، جیریایی، صوت؛ مسعود اکبری، حفظ؛ رضایی، تجوید؛ صابرنژاد رشته لحن و بانوان تشیعی‌فرد در رشته تجوید، محبی، لحن؛ مؤمنی، صوت؛ جفرسته، حفظ و میرغیاثی در رشته وقف و ابتدا داوری شد. همچنین مرحله استانی این مسابقات شهریور ماه امسال برگزار می‌شود.
مسعود اکبری، داور و دارنده مدرک درجه یک حفظ کل قرآن کریم، نیز در حاشیه برگزاری این مسابقات اظهار کرد: فلسفه برگزاری مسابقات همواره به منظور آماده نگاه داشتن متسابقان مورد تأیید است و برگزاری آزمون‌های مختلف جهت ساماندهی داوران نیز اتفاق خوبی است که امسال رقم خورد و ما در هیئت داوران دوستانی از شهرستان ساوه داریم و امید است در دوره‌های بعدی افراد بیشتری از جامعه قرآنی به ویژه جوانان به این جمع اضافه شوند.
وی با اشاره به سطح قابل قبول متسابقان، بیان کرد: با توجه به شرایط اقتصادی از لحاظ انگیزشی باید تقویت شود. هدف از برگزاری مسابقات در نوشتار تعمیم و تعمیق فعالیت‌ها و فرهنگ قرآنی است، اما عملاً نخبه‌پروری هدف است و فقط افرادی دایره مسابقات حضور دارند که می‌توانند صاحب رتبه باشند. به طور مثال از اراک در رشته حفظ کل فقط یک نفر شرکت‌کننده بود، درحالیکه حداقل در این شهرستان 20 حافظ کل می‌تواند در مسابقات شرکت کند، ولی سنگینی فضای مسابقه و عدم توجه به رویدادهای انگیزشی باعث شده حافظان از شرکت صرف‌نظر کنند.
مرتضی مختاری، داور وقف و ابتدای این مرحله از مسابقات قرآن اوقاف، تصریح کرد: حافظان علاوه بر سؤالات حفظ به سؤالات مفاهیم نیز پاسخ دادند. از نظر حسن حفظ جوانان شایسته‌ای داریم که خوشحال‌کننده است. حافظان دارای عزم و اراده قوی هستند و این امر در حوزه مسابقات نیز به خوبی دیده شد.
وی ادامه داد: در حال حاضر از نظر رونق و شکوه مسابقات تحت تأثیر شرایط کرونا قرار گرفته‌ایم و آثار این مسابقات به چهل چهارمین دوره مسابقات نیز کشیده شده است. علاقه‌مند بودیم مسابقات با تعداد بیشتری از جوانان شرکت‌کننده برگزار شود که مقداری از نظر کمی مورد انتظار نیست، اما از نظر کیفی، ارائه محفوظات راضی‌کننده است. همچنین نسبت به سال قبل با رشد نسبی مواجه هستیم، اما نبود محافل به واسطه شیوع کرونا باعث شده تا حافظان برای مسابقات آبدیده نشوند.
مختاری در خصوص تعداد غائبان متسابق نیز چنین گفت: با توجه به اینکه مسابقات تا عصر ادامه دارد و آمار دقیق غائبان در اختیار هیئت داوران قرار نگرفته است، اما تا ظهر و برآورد شرکت‌کنندگان تاکنون شاهدیم بین 50 تا 60 درصد شرکت‌کنندگان حاضر هستند و مابقی از شرکت صرف‌نظر کردند. حداقل 40 درصد غایب داریم. چهره‌های جدید قرآنی محدود بود و وجه قالب شرکت‌کنندگان همان ترکیب سال‌های گذشته است. از جوانان انتظار داریم در مسابقات پرشورتر شرکت کنند و در کنار شور حضور، قرآن بخوانند، قرآن بفهمند و عمل کنند.
مجتبی سعیدی، مدیر مهد قرآن اراک، نیز از کم رونق شدن مسابقات قرآن به دلیل جدایی بخش شکوفه‌ها از این مسابقات گلایه کرد و خواستار بازگرداندن بخش شکوفه‌ها به مسابقات شد و افزود: چند سالی است که اوقاف از پذیرش بخش شکوفه‌ها شانه خالی می‌کند و این مسابقات فقط از طریق آموزش و پرورش برگزار می‌شود و بی‌شک اهداف آن‌طور که باید و شاید در این جدایی محقق نشد و از تصمیم‌گیرندگان تقاضا داریم در این تصمیم تجدیدنظر کرده و شکوفه‌ها به مسابقات اوقاف بار دیگر اضافه شود.
سعیدی ادامه داد: اگر قصد ایجاد انگیزه داریم باید فرهنگ‌سازی شود و جامعه بپذیرد و ارزشی واقعی نه از سر تکلیف برای قرآن و جامعه قرآنی قائل شود. صدا و سیما برای قاریان و حافظان ارزش قائل شوند که متأسفانه چنین موضوعاتی نمود عینی ندارد و در قالب طرحی گمنام باقی مانده است و خانواده‌ها نیز باید نقاب بی‌تفاوتی را از چهره خود بردارند. اوقاف می‌تواند به عنوان یکی از متولیان امر قرآن در رونق بخشی به فعالیت و فرهنگ قرآنی نقش به‌سزایی ایفا کند. مسئولان در رأس کار قرآنی باشند و دغدغه این کار را داشته باشند.
علیرضا طالبی، حافظ کل قرآن شرکت‌کننده رشته حفظ 20 جزء، هم اظهار کرد: سومین باری است که در مسابقات اوقاف پس از جدایی بخش شکوفه‌ها شرکت می‌کنم و با احتساب بخش شکوفه‌ها به نظرم 7 باری شرکت کرده‌ام. رقبا آماده بودند و از سطح خوبی برخوردار بودند.
طالبی ادامه داد: دوست دارم همه نوجوانان و جوانان در راه قرآن قدم بردارند و زندگی آنان منور به نور این مصحف شریف باشد. تمام تلاش خود را به کار خواهم گرفت تا حفظ و ترتیلم از این که هست بهتر باشد. با وجود اینکه سطح رقبا بهتر از قبل است، اما شور و هیجان مسابقات سال‌های قبل بهتر از وضعیت فعلی است. برای رفع مشکلات کمیت در حوزه قرآن باید تلاش بیشتری کرد.
سیدمحمدحسین روشنایی، دانش‌آموز پایه هشتم متوسطه اول و حافظ 20 جزء قرآن، بیان کرد: دوست داشتم از نزدیک با مسابقات قرآن آشنا شوم تا با فضای مسابقات آشنا شده و برای مسابقات رده سنی خودم در آینده آماده باشم. مسابقات خوب است، اما نفرات شرکت‌کننده برای حفظ کم است و جای تعجب دارد.
وی از هیئت داوران برای دقت نظر در امتیازدهی تشکر و افزود: خوشبختانه در استان داوران خوبی داریم که با وجود آنان نیازی به داوران خارج از استان نداریم. شیوه برگزاری هم مطلوب است و بی‌رونق بودن مسابقات از نقاط ضعف است که باید برای آن فکری شود.
روشنایی با بیان اینکه علاوه بر رشته حفظ در دو رشته ترتیل و تحقیق نیز در حال آموزش است، ادامه داد: با عنایت خدا و تلاش تا آخر سال جاری موفق به حفظ کل قرآن خواهم شد. باید همه تلاش کنیم فرهنگ و آموزه‌های قرآنی در جامعه نهادینه شود.
مجید جیریایی، قاری و داور این دوره از مسابقات قرآن اراک، هم اظهار کرد: تا این ساعت تعداد کمی از ثبت‌نام کنندگان رشته حفظ داوری شدند و همین تعداد نیز به نظر از آمادگی کافی برخوردار نبودند و خودشان نیز بر این امر اعتراف داشتند، کم انگیزه بودن متسابقان دارای دلایلی است که باید بررسی شود.
وی از نبود حافظان اراک در جمع شرکت‌کنندگان به عنوان متسابق گلایه کرد و افزود: اینکه شرکت نکردند به طور قطع دارای دلایلی است، اما باید دید چرا حتی به‌عنوان مستمع نیز حاضر نشدند که جای سؤال دارد. این افراد سال‌های قبل حضورشان پررنگ‌تر بود. متأسفانه خیلی از حفاظ ثبت‌نام نکردند و از همین ثبت‌نام کنندگان نیز بیش از نیمی حاضر نشدند.
جیریایی بیان کرد: به نظر من نیاز نیست حافظانی داشته باشیم که به اصطلاح تُپُق نداشته باشند، اینکه اصرار بر ارائه محفوظات بدون کمترین و کوچکترین مکث داشته باشیم یا خیر باید کارشناسی شود. چراکه ارائه محفوظات بدون اشکال منوط به تمرین و ممارست بسیار است و حتی حافظانی که رتبه‌های عالی دارند اگر مرورشان کم شود، آمادگی‌ایشان کمتر می‌شود. آیا این افراد که با اشکال مکثی قرآن را تلاوت می‌کنند حافظ کل نیستند، قطعاً اینگونه نیست و حافظ کل هستند. حافظان در کنار مرور باید بیشتر با ترجمه مأنوس باشند. روحیه قرآنی را باید بین نوجوانان و جوانان اطراف خود گسترش داد تا حال دل همه ما قرآنی شود.
در کنار برگزاری مسابقات وجود افرادی باصفا همچون حاج محمود حدادی، بازنشسته راه آهن، نظر هر بیننده‌ای را جلب می‌کند، او در گفت‌و‌گو با ایکنا گفت: هر روز قبل از اذان برای اقامه نماز در مسجد حاضر شده و قرآن می‌خوانم، اینکه این زمان امروز با برگزاری مسابقات تلفیق شده جای بسی خرسندی است.
وی ادامه داد: ایران جوانان شایسته و قابل احترامی دارد که باید مورد اهمیت قرار گیرند، نباید انگیزه‌ها را از آنان گرفت. چراکه آنان چشم و چراغ کشور هستند و برای شکوفایی هرچه بیشتر نظام و اسلام به آنان نیاز داریم. جوانان قرآنی به من انرژی می‌دهند و صوت زیبای آنان حال دلم را روحانی می‌کند.
مرتضی سعیدی حافظ کل و شرکت‌کننده در این رشته، اظهار کرد: متأسفانه در رشته حفظ کل متأسفانه هیچ شرکت‌کننده‌ای نداشت و اصلا راضی‌کننده نبود. حتی در رشته‌های دیگر حفظ با جود اینکه حافظان خوبی داریم، اما شاهد رونق کافی نبودیم.
سعیدی دلیل بی‌رغبتی حافظان برای شرکت در مسابقات را عدم حمایت مسئولان از این قشر از جامعه بیان کرد و افزود: عملاً برای رتبه‌داران مسابقات قرآن اتفاق خاصی رخ نمی‌دهد و همین عامل زمینه بی‌رغبتی را فراهم می‌کند. امسال بعد از چهار سال که از مسابقات فاصله گرفته بودن فقط به دلیل محک زدن خود و میزان آمادگی در مسابقات شرکت کردم.
سعیدی بیان کرد: دستگاه‌های متولی از جامعه قرآنی حمایت کرده و مشکلی از آنان رفع کند. برخی از دوستان ما از جامعه قرآنی مشکل کار و درآمد پایدار دارند که این مشکلات همچنان باقی مانده است و بی‌توجهی‌ها باعث جدا شدن تعدادی از خوش‌خوان‌های قرآن از این گروه جدا شدند. گاه افراد برای دل خود فعالیت قرآنی دارند، اما اگر قرار باشد تخصصی وارد شوند، نیاز به وقت گذاردن مستمر، انرژی و حمایت دارند. امیدوارم روزی برسد تا بتوانیم دانش‌آموزانی قرآنی و متخصص در زمینه‌های مختلف علمی تربیت کنیم که رشد و پویایی نظام را به دنبال داشته باشد.
مریم برخورداری، حافظ کل قرآن و شرکت‌کننده در این رشته، بیان کرد: مسابقات در این رشته بسیار زیاد بود و این امر جای بسی خرسندی داشت. اینکه حافظان کل در همان رشته خود ثبت‌نام کردند نشان از عزم و اراده والای آنان دارد.
وی ادامه داد: بهتر است شیوه رتبه‌بندی کشوری در استان‌ها نیز اعمال شود و به جای رتبه‌های اول تا سوم شرکت‌کنندگان به سطح عالی، خوب و شایسته تقدیر تقسیم و مورد تقدیر قرار گیرند، اما همان رتبه عالی به مرحله دیگر راه یابد. حضور برخی حافظان کل برای اولین بار در مسابقات نوید آینده روشن در این مسیر را می‌دهد و لازم است مورد حمایت قرار گیرند.
عائده محبی، داور این دوره از مسابقات قرآن اوقاف، تصریح کرد: با توجه به شرایط کرونایی و عدم برگزاری جلسات حضوری قرآن استقبال مطلوب بود، اما نسبت به سال‌های قبل خیلی کمتر بود و از شور و حال قرآنی در مسابقات خبری نیست و متأسفانه شیوع کرونا فاصله بسیاری ایجاد کرد. امسال نیز همچون سال‌های قبل شاهد رویش متسابقان نبوده‌ایم، اما احتمال اینکه در رشته قرائت تحقیق شاهد وجود قاریان جدید باشیم وجود دارد.
محبی ادامه داد: ساماندهی داوران شروع برنامه نتیجه‌بخش و اصولی است و به حضور داوران جوان و حرفه‌ای در بخش‌های مختلف داوری کمک می‌کند. حضور داوران جوان در کنار داوران با تجربه سنجش خوبی است و می‌تواند به سطح ارتقای داوران جوان کمک کند. برگزاری آزمون ساماندهی داوران به کشف استعدادهای داوری جوانان کمک می‌کند، اما چون اولین دوره ساماندهی است دارای نقاط ضعفی است که با شناسایی و گذر زمان برطرف می‌شود.
اعظم تشیعی‌فرد، داور این دوره از مسابقات قرآن اوقاف اراک، نیز بیان کرد: سطح برگزاری این دوره از مسابقات در برخی بخش‌ها نسبت به سال قبل کمی بهتر بود. تعداد حافظان کل بیشتر از سال‌های قبل بود و این امر راضی‌کننده است. طبق آماری که اعلام شده بود تعدادی از ثبت‌نام شوندگان غائب بودند. خوشبختانه در رشته حفظ کل تعدادی نفرات جدید به جمع نفرات باسابقه‌تر اضافه شده بودند.
وی با اشاره به اینکه شروع مسابقات به دلیل عدم هماهنگی و نبود تهویه مناسب فضای خوب و مناسبی نبود، اظهار کرد: مسابقات قرآن ساوه با نظم و هماهنگی بهتری برگزار شد و انتظار می‌رفت اراک با وجود مرکز استان بودن شرایط بهتری داشته باشد که اینگونه نبود. به طور مثال پایه میکروفن پر از گرد و خاک بود که پس از حضور داوران و متسابقان یکی از مسئولان شهرستان اقدام به تمیز کردن کرد در حالیکه بهتر بود این اقدامات روز قبل انجام پذیرد.
تشیعی‌فرد از حضور داوران جوان در مسابقات قرآن اوقاف استان ابراز خرسندی کرد و افزود: حضور داوران جوان در مسابقات وجه زیبایی به مسابقات می‌دهد و امروز خوشحالم تعدادی داور شایسته در کنار ما قرار گرفتند که می‌توانند برای استان اثرگذار باشند و امید است روزی شاهد حضور بیشتر داوران جوان باشیم. حتی اگر قرار باشد کنار روم تا نیروی جدید وارد صحنه شود قطعاً این کار را خواهم کرد.
وی بیان کرد: کسب امتیاز لازم توسط شرکت‌کنندگان در آزمون ساماندهی داوران نشان از صلاحیت این افراد دارد و داوران انتخاب شده نهایت تلاش خود را به کار خواهد گرفت تا بهترین داوری را انجام دهد و هماهنگی بین داوری زمینه نزدیک شدن به عدالت را فراهم می‌کند.
مرحله شهرستانی چهل و چهارمین دوره مسابقات قرآن اراک با تمام فراز و فرودها به ایستگاه پایانی رسید و راه‌یافتگان به مرحله استانی مشخص شدند. گاهی باید از خود بپرسیم هدف از برگزاری مسابقات قرآن چیست، چیستی این مسابقات به دست فراموشی سپرده شده و به نظر می‌رسد به برنامه‌ای فرمایشی و بایدی تبدیل شده است. قطعاً مسابقات دارای اهدافی همچون اشاعه فرهنگ، ایجاد موج قرآنی و البته وحدت است که در سال‌های اخیر از مسیر اصلی خود خارج شده است. خوشبختانه استان مرکزی به ویژه شهرستان‌هایی همچون اراک، خمین و ساوه افراد صاحب‌نظر و ایده‌پرداز کم ندارد، اما بی‌انگیزه شدن دلیلی است تا برخی از افراد صاحب نام و صاحب مقام از این عرصه فاصله بگیرند، برای توسعه فرهنگ قرآنی باید دست از «من‌ها» کشید و به «ما» تبدیل شد تا روح قرآنی در جامعه غالب شود.
یکی از نقاط ضعف شهرستان اراک با وجود عالم‌پرور و نخبه‌پرور بودن، نداشتن مکانی مناسب جهت برگزاری مسابقات قرآن در سطوح مختلف است. دست کم گرفتن مرحله شهرستانی بزرگترین رویداد قرآنی شهر و استان در شأن قرآن و جامعه قرآنی نیست، باید ظرفیت انجمن خیرین قرآنی را پای کار آورد و مطالبه کرد، قطعاً با تعامل و رایزنی لازم می‌توان گامی در این راستا برداشت و یا حداقل برای انتخاب مکان قدری تلاش کرد.
انتهای پیام