محمود عباسی، رئیس مرکز تحقیقات اخلاق و حقوق پزشکی در بخش نخست گفت‌وگوی خود با خبرگزاری بین‌المللی قرآن(ایکنا) با تاکید بر اینکه تعریف واحدی برای سلامت معنوی وجود ندارد، عنوان کرد: عملاً دشوار است که مؤلفه‌ها و شاخص‌های این مقوله تبیین، تعریف و اندازه‌گیری شود، بدون شک معنی کامل سلامت معنوی منحصر به اثر دعاها و حالات معنوی در بهبودی بیماری‌ها و جانشین شدن آن برای درما‌ن‌های رایج طبی و یا طب مکمل نیست.
نقش سلامت معنوی در کاهش جرم و جنایت
وی به نقش سلامت معنوی در کاهش جرم و جنایت اشاره کرد و گفت: برخی ریشه بسیاری از جرایم اجتماعی را در فشارهای روحی و روانی، غم و غصه‌ها و افسردگی‌هایی که افراد را به ناامیدی و یأس می‌کشاند جست‌وجو می‌کنند. افراد فاقد سلامت معنوی، از هدف‌های متعالی زندگی برخوردار نیستند، انگیزه متناسب زندگی مطلوب را ندارند، به آینده امیدوار نیستند و با کوچک‌ترین برخورد به نزاع و درگیری و دعوا می‌پردازند، ناسزا می‌گویند و زمینه ارتکاب جرم در چنین افرادی بسیار قوی است.
دبیر گروه سلامت معنوی فرهنگستان علوم پزشکی ادامه داد: به عنوان مثال، اسکیزوفرنی یک بیماری خطرناک روانی است که طی آن فرد دچار گسیختگی عاطفی، شناختی، احساسی و رفتاری میشود. درجریان این بیماری فرد از خانواده، دوستان و افراد جامعه کناره‌گیری می‌کند و پیوندهای عاطفی و اجتماعی‌اش نیز قطع و محدود خواهد شد.
عباسی اضافه کرد: هر نوع قطع ارتباط بین فرد و جامعه، به گونه‌ای که افراد در چارچوب‌های اجتماعی جذب نشوند زمینه‌ای مساعد برای رشد انحرافات اجتماعی و پیدایش مشکلات سلامت می‌باشد به نحوی که ردپای اختلالات روانی در آسیب‌های اجتماعی از جمله طلاق، اعتیاد، خشونت‌ها و افزایش جرم و جنایت دیده میشود.
وی در بخش دیگری از سخنان خود با تاکید بر اینکه در قبال سلامت معنوی در جامعه جهانی دو رویکرد اساسی وجود دارد، عنوان کرد: یکی رویکرد و نگاه حداقلی است که سلامت معنوی را به عنوان بعد چهارم سلامت در بهبود سریعتر بیماری‌ها و کاهش درد و رنج بشر موثر می‌داند که این نگاه اومانیستی و انسان گرای غربی است و دیگری نگاه دینی و عرفانی به سلامت معنوی است که در این نگاه سلامت معنوی اوج کمال آدمی را به نمایش می‌گذارد و بیماری‌ها در اندیشه انسان کامل نقطه کوچکی از ناملایمات زندگی است که آن هم نعمت خداوندی تلقی میشود.
رابطه تغذیه سالم با سلامت معنوی
رئیس مرکز تحقیقات اخلاق و حقوق پزشکی به رابطه تغذیه سالم با سلامت معنوی پرداخت و گفت: متخصصان تغذیه اعتقاد دارند رژیم غذایی خوب و مناسب برای ارتقای سلامتی و رفاه از ضروریات است. مواد غذایی و تنوع آن موجب بروز بیماری‌های ناشی از سو تغذیه می‌شوند، پرخوری نیز که شکلی از سو تغذیه است در بروز بیماری‌های قلبی عروقی، دیابت، سرطان، چاقی و بیماری‌های دندانی سهم دارد.
وی با تاکید بر اینکه استعمال دخانیات، رفتارهای بد تغذیه‌ای و فقدان فعالیت فیزیکی همگی جز شیوه‌های زندگی هستند که با مشکلات سلامت از قبیل سرطان، بیماری‌های قلبی عروقی و چاقی در ارتباط نزدیک هستند، عنوان کرد: تغذیه صحیح رشد را میسر می‌سازد، به تندرستی و طول عمر می‌انجامد و با تأثیر بر روی مغز و روان سبب رشد فکری میشود.
دبیر گروه سلامت معنوی فرهنگستان علوم پزشکی تصریح کرد: برای خوشبخت بودن باید جسم سالم و روح آرامی داشت و اگر جسم را با خوردن غذاهای مفید سالم نگه داریم در نتیجه روحی آرام و سرحال خواهیم داشت. آرامش روان در واقع باعث نشاط و شادابی میشود و برای رسیدن به جسمی سالم و آرام نیاز به روانی سالم است و روان سالم بدون جسم سالم میسر نیست و جسم هم بدون تغذیه نمی‌تواند سالم باشد، چرا که سلامت جسمی و روانی انسان به میزان قابل توجهی به نوع تغذیه، کیفیت مواد غذایی و ویتامین‌ها مربوط است.
عباسی شایع ترین علت ضعف سیستم ایمنی را سو تغذیه دانست و گفت: این مقوله نیز ممکن است ناشی از کمبود پروتئین‌ها، ویتامین‌ها و املاح یا انرژی باشد و در اثر افزایش دریافت انرژی و چاقی صورت بگیرد، در حال حاضر مدارکی که سلامت روان و دریافت مواد غذایی را به هم مربوط می‌کند اندک است و بنابراین نتیجه گیری قطعی در این باره دشوار است اما به طور کلی توصیه‌های ارائه شده در زمینه مواد غذایی با توصیه‌های موجود جهت حفظ سلامت مطابقت دارد، به عنوان مثال: گرایش مردم به مصرف غذاهای حاوی قند و چربی بیشتر و اجتناب از مصرف مواد غذایی تازه منجر به افسردگی و مشکلات حافظه و .... میشود.