موفقیت سیاست‌های جمعیتی منوط به تاسیس نظام جامع تامین اجتماعی است

حجت‌الاسلام والمسلیمن محمد رجایی‌باغ‌سیایی، عضو کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی، در گفت‌وگو با خبرگزاری بین‌المللی قرآن (ایکنا)، سیاست‌های جمعیتی کنونی را از منظر اقتصادی مورد ارزیابی قرار داد و اظهار کرد: ممکن است کاهش جمعیت در شرایط اقتصادی کنونی، خیلی مشکل‌ساز نباشد، اما ادامه این وضعیت باعث احساس خطر در آینده خواهد شد.

کاهش تولید ناخالص داخلی با کاهش جمعیت
عضو کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی ادامه داد: چون اکنون نرخ بیکاری بالایی داریم و طبیعتا اگر جمعیت، بیشتر می‌شد ما مشکلات بیشتری داشتیم، اما با روندی که جمعیت به خود گرفته است، پیش‌بینی می‌شود در سال‌های آینده، جمعیت ما پیر شود که توانایی و قابلیت تولید و کارآفرینی و پویایی لازم را نخواهد داشت و جمعیت نیز رو به کاهش بگذارد و این برای کشور مناسب نیست.
وی افزود: طبیعتا وقتی که سن جمعیت بالا برود، از میزان نیروهای مولد کاسته شده و بر میزان نیروهایی که در سن بازنشتگی باید به آنان حقوق پرداخت شود، افزوده می‌شود و این موضوع می‌تواند بر روی تولید ناخالص داخلی ما اثر منفی بگذارد و کاهش نرخ تولید ناخالص داخلی، اثرات زیان‌باری بر اقتصاد کشور خواهد گذاشت.

کاهش جمعیت باعث آسیب به تولید می‌شود
وی در پاسخ پرسشی درباره ضرورت تاکید بر افزایش جمعیت کشور در مقطع کنونی، اظهار کرد: همین‌که پیش‌بینی شده که در آینده، جمعیت جوان ما کم شده و بر جمعیت پیر ما افزوده می‌شود، طبیعتا باعث آسیب به تولید شده و نیروهایی که مصرف‌کننده هستند، بیشتر می‌شود و این کاهش تولید اقتصادی، بر روند رشد اقتصادی نیز تاثیر خواهد گذاشت.
رجایی در پاسخ به این پرسش که چه موانع اقتصادی بر سر راه افزایش جمعیت در کشور وجود دارد که باعث شده تا بسیاری از مردم با سیاست‌های کنونی جمعیتی همدلی نشان ندهند، عنوان کرد: البته نمی‌توان با قاطعیت گفت که مردم حاضر نیستند این سیاست را بپذیرند. تاکنون موانع و قوانین محدودکننده‌ای وجود داشت که امتیازاتی را از داشتن فرزند زیادی می‌گرفت و باعث شده بود تا مردم به سوی فرزندآوری نروند. اگر اکنون آن موانع برداشته شوند، طبیعتا اثر زیادی بر افزایش جمعیت می‌گذارد و مردم نیز همکاری خواهند کرد.

شرایط نامناسب اقتصادی؛ عامل محدودکننده افزایش جمعیت
عضو کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی، شرایط نامناسب اقتصادی و بالا رفتن سطح زندگی را عاملی محدودکننده برای افزایش جمعیت دانست و اظهار کرد: هنگامی‌که یک خانواده هزینه‌های تحصیل، ازدواج و ... برای فرزندان خود را محاسبه می‌کند، قطعا در تصمیم‌گیری آن خانواده موثر است. اگر شرایط محدودکننده حذف شود و شرایط اقتصادی بهتر شود، شرایط برای افزایش جمعیت نیز فراهم می‌شود و این موضوع مورد تائید اسلام نیز هست.

افزایش جمعیت مورد تائید اسلام است/ مخالفت اسلام با افزایش جمعیت فقیر
نماینده گناباد در خانه ملت با اشاره به تاکید دین مبین اسلام بر افزایش جمعیت، گفت: اسلام، افزایش جمعیت را عملی مناسب می‌داند، البته مشروط به این‌که جمعیتی باشد که باعث سربلندی اسلام و مسلمانان شود. اما اگر جمعیت بسیار فقیری داشته باشیم نمی‌تواند باعث سربلندی باشد و تاکیدی هم بر آن وجود ندارد. تاکنون مسایل اقتصادی و حقوقی در رویکرد مردم نسبت به کاهش جمعیت، موثر بوده و اکنون به هر میزانی که شرایط اقتصادی بهتر شود و قوانین محدودکننده برداشته شود رویکرد مردم به جمعیت هم دگرگون خواهد شد.
رجایی ضمن ارائه پیشنهادهای اقتصادی برای پذیرش عمومی سیاست‌های جمعیتی کنونی، عنوان کرد: نگرانی‌هایی که خانواده‌ها از بعد اقتصادی دارند، بیشتر به آینده خود و فرزندانشان مربوط می‌شود. اگر دولت بخواهد این نگرانی‌ها را برطرف کند، یکی از کارهایی که می‌تواند انجام دهد، افزایش تولید است، یعنی باید سرمایه‌گذاری را افزایش دهد تا تولید زیاد شود. با افزایش تولید بسیاری از مشکلات اقتصادی کشور و خانواده‌ها برطرف شده و این موضوع در افزایش جمعیت موثر است.

موفقیت سیاست‌های جمعیتی؛ نیازمند تاسیس نظام جامع تامین اجتماعی
عضو کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی ادامه داد: کار دیگری که دولت باید انجام دهد، پیاده کردن یک نظام جامع تامین‌اجتماعی است که در این رابطه تمام افرادی که به هر دلیلی نمی‌توانند کار کنند، از کارافتاده هستند یا به هر دلیلی، شغلی برایشان وجود ندارد که درآمدی داشته باشند و از عهده یک زندگی آبرومندانه برآیند. در این‌صورت نگرانی خانواده‌ها برطرف شده و جمعیت، به سمت افزایش حرکت خواهد کرد.

نیروی کار از عوامل اصلی تولید است/ باید زمینه شغلی برای جمعیت زیاد را فراهم کنیم
وی در پاسخ به پرسش دیگری مبنی بر این‌که آیا با افزایش جمعیت، وضعیت اقتصادی کشور بهتر می‌شود، گفت: این موضوع به شیوه اجرایی شدن سیاست‌های جمعیتی بستگی دارد. اگر ما بتوانیم متناسب با افزایش جمعیت، تولید و سرمایه‌گذاری را افزایش داده و برای این جمعیت، شغل ایجاد کنیم، به نفع اقتصاد عمل خواهد کرد، اما در صورتی‌ که جمعیت، افزایش پیدا کرده و تولید اقتصادی، سیر نزولی داشته باشد، حتما بر اقتصاد، اثر منفی می‌گذارد.
رجایی تاکید کرد: نیروی کار، یکی از عوامل اساسی تولید است. اگر ما نیروی جوان فعال و مبتکر داشته باشیم، قادر خواهند شد که از سرمایه اندک، تولید فراوانی داشته باشند. به‌طور طبیعی، جمعیت زیاد جوان و فعال، پتانسیلی را برای افزایش تولید، توانمندی و بزرگ شدن اقتصاد ایجاد می‌کند. این موضوع، شرط لازم است، اما شرط کافی نیست. ما در کنار جمعیت فرهیخته وتحصیل‌کرده باید زمینه کار را هم ایجاد کنیم تا کلیه عوامل تولید جمع شوند و اقتصاد کشور به پیش برود.

هنوز اقدام عملی انجام نشده است
وی در پاسخ به این پرسش که ارزیابی کلی شما از روند کنونی سیاست‌های جمعیتی، با توجه به تغییر دولت چیست، گفت: به نظرم تغییراتی که داده شده است، بیشر در بعد تبلیغاتی بوده و هنوز اقدامی عملی در این زمینه انجام نشده است. باید عملا برخی امتیازات برای کسانی‌که فرزندآوری می‌کنند لحاظ شود. با توجه به اینکه درصد زیادی از خانم‌ها شاغل هستند، کار مناسبی که مجلس انجام داد، این بود که مدت مرخصی خانم‌های باردار را افزایش داد. این موضوع می‌تواند یکی از عوامل قابل توجه باشد و کارهایی از این قبیل باید انجام شود.

مجلس آماده همکاری با دولت برای موفقیت سیاست‌های جمعیتی
عضو کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی در پایان، در پاسخ به پرسشی درباره برنامه مجلس برای سیاست‌های جمعیتی، اظهار کرد: در این زمینه هنوز چیزی به صحن نیامده است، اما اگر بیاید، به نظرم اکثریت مجلس آمادگی همکاری را دارد. چون همین‌که جمعیت کشور به سمت پیری حرکت می‌کند، هشداری برای همه ما است.