قرآن کریم به عنوان اصلی‌ترین منبع جهان اسلام دارای ابعاد گوناگون و درس‌های بی‌شماری برای نه تنها مسلمانان، بلکه برای همه انسان‌های حقیقت‌طلب است. یکی از ابعاد مهم قرآن، بیان وقایع تاریخی برای پندگیری انسان‌ها در طول تاریخ است؛ وقایعی که بیشتر پیرامون انبیای الهی رخ داده و در هر دوره‌ای برای اقشار مختلف مردم درس‌ها و آموزه‌هایی داشته است. آنچه به عنوان تاریخ در قرآن کریم یافت می‌شود، نه تنها برای بیان وقایع و اطلاع مردم از سرنوشت نیکان و یا اشرار است، بلکه در هر دوره‌ای می‌توان گروه و یا جریانی مشابه با آنچه ذکر شده را یافت؛ در این صورت تجربیات نقض و نابی که قرآن کریم در اختیار نوع بشر قرار می‌دهد، می‌تواند راهگشا باشد، به گونه‌ای که انسان با کم‌ترین هزینه و بهترین مسیر به مقصد نهایی خود نائل گردد.
اولین رویداد قرآنی، آفرینش هستی و پس از آن خلقت انسان بود. نحوه به وجود آمدن انسان با ظرافت‌های خاصی در قرآن کریم ذکر شده که جزء‌جزء آن قابل تأمل است اما آنچه پس از آن به وقوع پیوست، ماجرایی بود که در هر دوره ذکر و تفکر در آن لازم و ضروری بوده و بارها قرآن کریم یادآوری این رویداد مهم تاریخی را مورد تأکید قرار داده است.
پس از آفرینش انسان، خداوند دستور می‌دهد تا همه بر آدم سجده کنند و همه سجده کردند اما «إِلاَّ إِبْلِیسَ أَبَى أَن یَکُونَ مَعَ السَّاجِدِینَ» (جز ابلیس که خوددارى کرد از اینکه با سجدهکنندگان باشد) (سوره حجر؛ آیه 31). در این هنگام گفت‌وگوی ویژه‌ای بین خداوند و شیطان در می‌دهد. گفت‌وگویی که حاکی از بیان ادله جریان حق از یک‌سو و از سوی دیگر بیان دلایل جریان باطل برای سرپیچی از فرمان الهی است.
گفت‌وگوی نور و ظلمت