محمدرضا واعظ مهدوی، رئیس کمیسیون اجتماعی مجمع تشخیص مصلحت نظام در آستانه یوم‌الله 22 بهمن‌ماه در گفت‌وگوی تفصیلی با خبرگزاری بین‌المللی قرآن(ایکنا) به تبیین دستاوردهای نظام سلامت پس از پیروزی انقلاب اسلامی پرداخت و افزود: انقلاب اسلامی یک انقلاب گسترده و وسیع مردمی بود که بیشترین اهداف آن متوجه حوزه‌های اجتماعی بود و به همین دلیل توجه مسئولان و بنیانگذاران انقلاب از ابتدا به ارتقای شاخصه‌های انسانی و اجتماعی معطوف بود.
واعظ مهدوی ادامه داد: انقلاب سعی کرد تا جهت دهی خدمات را به سمتی شکل بدهد که بیشتر به گروه‌های فقیر و عامه مردم اختصاص پیدا کند و ارائه خدماتی که بهره‌مندی آن صرفا توسط اقشار و گروه‌های خاصی صورت می‌گیرد را کاهش بدهد و آن را به نفع خدمات عمومی جهت بدهد.
شکل گیری نظام ارائه خدمات در شبکه بهداشتی و درمانی
رئیس انجمن علمی اقتصاد سلامت اضافه کرد: بر همین اساس شکل‌گیری نظام ارائه خدمات در شبکه بهداشتی و درمانی در دستور کار قرار گرفت و شبکه‌ای که مطالعات اولیه آن قبل از انقلاب در حد بسیار محدودی صورت گرفته بود در سطح وسیعی گسترش پیدا کرد و ساختار خانه‌های بهداشت در کشور شکل گرفت، مراکز بهداشتی و درمانی و روستایی سازمان پیدا کرد و ارائه خدمات مراقبت‌های فعال و پیشگیرانه در دستور کار قرار گرفت.
وی کارایی کنونی شبکه‌های بهداشت و درمان در ایران را بسیار بالا ارزیابی کرد و گفت: این الگو توسط سازمان‌های بین‌المللی به عنوان یکی از موفق ترین و کارآمدترین الگوها در نظر گرفته می‌شود و مورد توصیه سازمان بهداشت جهانی و محافل بین‌المللی مختلفی قرار گرفته است.
شکل گیری شبکه ژنریک دارویی
مشاور معاون نظارت راهبردی رئیس‌جمهور شکل گیری شبکه ژنریک دارویی را یکی دیگر از دستاوردهای نظام بهداشت و درمان پس از پیروزی انقلاب اسلامی دانست و افزود: در بسیاری از کشورهای دنیا تجارت دارو یک مقوله پرسودی است که بعد از تجارت اسلحه دومین حیطه مورد توجه شرکت‌ها و کمپانی‌های بین‌المللی را تشکیل می‌دهد. قبل از انقلاب نیز در صنعت دارو فعالیت‌های بسیار سوری و سطحی شکل گرفته بود ولی هم زمان با پیروزی انقلاب براساس اهداف مردمی شکل گیری نظام ژنریک مورد توجه قرا گرفت و فرمولاسیون داروها مبنا قرار گرفت.
واعظ مهدوی ادامه داد: صنایع داروی چنان شکل گرفت که بیش از 95 دارو در کشور با نام ژنریک و تحت فرمولاسیون‌های علمی تولید می‌شد. به تعبیری چه در دوران جنگ و دفاع مقدس و چه در دوره بعد از آن شبکه ژنریک دارویی با کارآمدی خود بسیاری از هزینه‌ها را کاهش داد و در اینکه دارو به همه گروه‌های اجتماعی اختصاص پیدا کند و دسترسی همگانی فراهم شود بسیار موثر بود.
شکل‌گیری قانون خدمات خارج از مرکز پزشکان و پیراپزشکان
رئیس کمیسیون اجتماعی مجمع تشخیص مصلحت نظام همچنین به شکل گیری قانون خدمات خارج از مرکز پزشکان و پیراپزشکان نیز اشاره کرده‌ای کرد و گفت: گسیل نیروی انسانی پزشک به مناطق محروم همیشه یک معضل و مشکل پیچیده‌ای است که کشورهای مختلف گرفتار آن هستند ولی نظام اعزام پرشکان و پیراپزشکان به مناطق محروم یکی از نظام‌های موفقی بود که در ایران شکل گرفت.
وی اضافه کرد: براساس این قانون اشخاص سه تا پنج سال پس از فارغ التحصیلی خود در گروه‌های پزشکی به مناطق محروم اعزام و به دنبال آن مجوز کار و مطب در تهران و شهرای بزرگ را دریافت می کردند باید به این نکته توجه کنیم که این قانون بسیار موثر بود در اینکه نیروی انسانی متخصص مورد نیاز مناطق محروم را تامین و در اختیار مردم و ساکنان این مناطق قرار بدهد.
ساخت مراکز درمانی و بیمارستان‌ها با اولویت مناطق محروم و شهرستان‌ها
براساس گزارش ایکنا، بخش بعدی سخنان واعظ مهدوی به ساخت مراکز درمانی و بیمارستان‌ها با اولویت مناطق محروم و شهرستان‌ها اختصاص داشت؛ وی با تاکید بر اینکه شبکه وسیعی از بیمارستان‌ها و مراکز درمانی در سال‌های ابتدایی پیروزی انقلاب اسلامی شکل گرفت، عنوان کرد: بیمارستان‌های که در شهرستان‌ها وجود داشت بسیار محدود بود و تنها تعدادی بیمارستان هلال احمری وجود داشت ولی پس از آن بیش از 60 بیمارستان در شهرستان‌ها و مناطق محروم سازمان پیدا کرد که ارائه خدمات مورد نیاز به مردم را عهده دار هستند.
شکل گیری نظام بیمه خدمات درمانی و بیمه‌های همگانی
رئیس انجمن علمی اقتصاد سلامت بخش دیگر دستاوردهای نظام سلامت پس از پیروزی انقلاب اسلامی را به شکل گیری نظام بیمه خدمات درمانی و بیمه‌های همگانی اختصاص داد و گفت: این امر در بین سال‌های 70 تا 71 صورت گرفت، بیمه را خیلی گسترش داد و در ارائه خدمات بیمه بسیار موثر بود ولی متاسفانه این خدمت به دلیل اینکه با خودگردانی و خصوصی سازی توام شد حلاوت لازم را برای مردم پیدا نکرد.
مشاور معاون نظارت راهبردی رئیس‌جمهور اظهار کرد: این موضوع از طرفی چتر خدمات بیمه‌ای را گسترش داد ولی از سوی دیگر قدری بیمارستان‌ها را خودگران کرد و کسانی که هنوز بیمه نبودند را تحت فشار و مشکلات شدیدی قرار داد و به دلیل ارتباطش با خصوصی سازی و خودگردانی کارایی لازم را پیدا نکرد.
اجرای طرح پزشک خانواده
واعظ مهدوی به طرح پزشک خانواده نیز اشاره‌ای کرد و گفت: این مقوله نیز یکی از برنامه‌های مهمی که در سال‌های اخیر در دستور کار نظام بهداشتی و درمانی کشور قرار گرفته است، هم اکنون نیز بیمه روستائیان با پزشک خانواده همراه شده و در حال برنامه ریزی است تا در شهرها نیز شکل بگیرد و اجرایی شود.
رئیس کمیسیون اجتماعی مجمع تشخیص مصلحت نظام دستاورد پایانی را برنامه‌های هیئت امنایی ارزیابی کرد و گفت: بسیاری از افرادی که برای بیماری‌های ساده به خارج از کشور می‌رفتند با ظرفیت سازی و اختصاص اعتبارات و بودجه‌های اعزام بیماران به درمان در داخل کشور باعث شد که تکنولوژی، فنون و تخصص‌های بسیار پیشرفته‌ای در داخل کشور سازمان پیدا کند و عملا ما برای درمان هیچ گروهی از بیماری‌ها احتیاج به اعزام بیماران به خارج از کشور را پیدا نکنیم.
۵ طرح مهم نظام سلامت در دوران دفاع مقدس اجرا شد
رئیس انجمن علمی اقتصاد سلامت تاکید کرد: از این هفت دستاورد مهم پنج مورد در سال‌های اولیه انقلاب و در دوران دفاع مقدس انجام شده و دوم اقدام بیمه همگانی و پزشک خانواده در سال‌های اخیر شکل گرفته است تا نهایتا منجر به این شده که کارکردهای نظام بهداشت و درمان ما نسبتا مطلوب ارزیابی شود.
در فضای انقلابی می‌شد دست مجموعه‌های چندملیتی از نظام بهداشت و درمان قطع شود
وی در بخش پایانی سخنان خود به تاثیر روحیه انقلابی در جهت فعالیت‌های حوزه بهداشت و درمان اشاره کرد و گفت: به واقع در فضای انقلابی می‌شد که دست کمپانی‌ها و مجموعه‌های چندملیتی از نظام بهداشت و درمان قطع شود و امکان اجرای طرح ژنریک پیدا شود و نظام بهداشتی و درمانی و شبکه شکل بگیرد، در غیر این صورت انتظارات تخصصی اجازه این کار را خیلی نمی‌داد.