سیدضیاء هاشمی، تهیهکننده سینما در گفتوگو با خبرگزاری بینالمللی قرآن(ایکنا) درباره نوع نگاه به موضوعات دینی در سینمای ایران بیان کرد: پیرامون این مسئله که آیا سینمای دینی را میتوان به عنوان ژانر شناخت یا اینکه چنین نگاهی منطقی نیست، بحثهای فراوانی شکل گرفته است، اما اینکه کدامیک از این دو دیدگاه درست میگوید هنوز به طور صد در صد مشخص نیست، ولی با این وجود میتوان گفت که پرداختن به فیلمهای دینی فراتر از یک ژانر، قادر است تاثیرات این گونه آثار را بیشتر کند.
وی افزود: من برای پرداختن دقیقتر به موضوع چند نمونه از سینمای جهان میآورم. «ارباب حلقهها» و «هری پاتر» دو فیلم پرمخاطبی هستند که در ظاهر هیچ نشانی از باورهای دینی در آنها مشاهده نمیشود، اما اگر به طور دقیق به این آثار نگاه کنیم متوجه میشویم که انگارههای دینی در این تولیدات زیاد است، به ویژه اشارات صهیونیستی که نشان از تسلط آنها بر هالیوود دارد.
تهیهکننده فیلم «اعتراض» تاکید کرد: با این توضیح باید نگاهی هم به سینمای خودمان بیندازیم. سینمای ما نگاهش به موضوعات دینی دو شکل دارد. ابتدا کارهایی که به صورت مستقیم، وقایع تاریخی که مربوط به صدر اسلام میشود را محور قرار میدهد. فیلمهایی نظیر «رستاخیز»، «راه بهشت»، «روز واقعه» و ... گواه بارز این ادعا هستند. در این تولیدات معمولا تنها روایتی تاریخی از یک اتفاق را میبینیم، اما آنچه فلسفه آن قیام است در کارهای تاریخی ما مشاهده نمیشود. در این میان «روز واقعه» یک استثناست که به خوبی درباره معنای عاشورا سخن گفت.
فیلم دینی عاری از پیچیدهگویی باشد
وی نگاه دیگر به موضوعات دینی را، داستانهای معناگرا ذکر کرد و گفت: آثاری هستند که در بطن یک داستان معاصر به موضوعی دینی میپردازند، اما معمولا این فیلمها فضایی سرد دارند و این داستانها تنها روایتگر قصهای کسلکننده هستند که معنا در آن به شکلی پیچیده تصویر شده است.
تهیهکننده فیلم «شوکران» ادامه داد: در این میان نمونههای موفقی چون «میم مثل مادر» و «طلا و مس» وجود دارند که هم نگاهی اخلاقی و دینی در کارشان لحاظ شده هم اینکه احساس و تاثیرگذاری را به وضوح میتوان در آنها مشاهده کرد، البته این بدان معنا نیست که فیلم در ورطه ملودرامهای اشک انگیز گرفتار آید، بلکه همان ارتباطی که با تماشاگر برقرار میشود ملاک یک فیلم خوب است.
هاشمی در بخش دیگری از سخنان خود تصریح کرد: هر ساله کارگاههای بسیاری با محوریت سینمای دینی برگزار میشود، اما این کارگاهها اغلب به صورت تئوری برپا میشوند که نتیجه آن در سینما مشخص نمیشود، چون این نظریهها به صورت راهکار در سینما عملی نشده و تنها در حد نظریه در سینما باقی میماند. برای آنکه این معضل نیز برطرف شود پیشنهاد میکنم از مدرسان و کارشناسان دینی دعوت شود که در امر مشاوره حضوری جدی در سینما داشته باشند.
حمایت از سینمای دینی شرط رونق این ژانر
وی در پایان بیان کرد: در انتهای سخنانم به نکتهای بسیار مهم اشاره میکنم. آن نیز حمایت از آثاری هستند که در این حوزه (سینمای دینی) میخواهند حضوری موفق داشته باشند. این حمایت نیز بیشتر در بحث اکران و پخش معنا میدهد، چون در سینما اول باید فیلم دیده شود سپس به دنبال تاثیرگذاری باشیم. مطلب پایانی نیز این است که به سینماگران اجازه داده شود که نگاهی خلاقانه به موضوعات دینی داشته باشند.