حجتالاسلام والمسلمین رمضان محمدی، مدیر گروه تاریخ پژوهشگاه حوزه و دانشگاه، در گفتوگو با خبرگزاری بینالمللی قرآن(ایکنا)، با اشاره به اهمیت قرآن به قصص تاریخی اظهار کرد: اهمیتی که قرآن کریم به اخبار گذشتگان و معلومات ارزندهای که در تمدنها، گذشتهها و زندگی انبیا قائل بود، تاریخ را به موضوعی واقعی و جدی تبدیل کرد.قرآن انسان را به این امر سوق داده که از رویدادها عبرت بگیریم و این بزرگترین نوعآوری فکری از جنبه نظر به تاریخ بوده است.
قرآن تنها منبع موثق برای بازگوکردن وقایع تاریخی است
استادیار گروه تاریخ اسلامی پژوهشگاه حوزه و دانشگاه تصریح کرد: قرآن تنها منبع موثقی است که با بهترین شیوهها و صحنههای تعیینکننده تاریخ را بازگو کرده است و در این مورد میتوان به آیات جنگ احد و بدر اشاره کرد.
وی به تبیین این موضوع پرداخت که آیا قرآن و تاریخ اسلام نسبتی با یکدیگر دارند و اظهار کرد: بخشی از آیات قرآن کریم تجلی دادهها و رخدادهای تاریخی است و سورههای مختلفی را در قرآن شاهد هستیم که رخدادهای تاریخی را بیان کرده است از جمله سورههای بقره، آل عمران و کهف.
حجتاسلام محمدی اظهار کرد: اگر به تاریخ قبل از اسلام مراجعه کنیم متوجه میشویم که عرب پیش از اسلام، ذهنیت تاریخی نداشته است و تنها تاریخشان اختلافات قبیلهای آنها بود وهیچ ثبت وقایع نمیکردند اما قرآن کریم، قصص و داستانهای تاریخی را بیان می کند که تحول ژرف و عمیقی را در ذهنیت تاریخی مسلمان ایجاد کرده است.
وی ادامه داد: این تحول در ذهنیت تاریخی مسلمانان نشاندهنده اهمیت قرآن به اخبار گذشته انبیا است و همین معلومات ارزنده تاریخ است که موضوع جدی را در ذهن مسلمانان مطرح کرده است.
بخش عظیمی از آیات، مربوط به قصص قرآنی است
مدیر گروه تاریخ پژوهشگاه حوزه و دانشگاه تصریح کرد: بخش عظیمی از آیات قرآنی به قصص تاریخی اختصاص یافته است که میتوان به جنگهای پیامبر(ص) همچون بدر و احد اشاره کرد. قریب به اتفاق مسلمان نیز از قرن سوم تا قرن یازدهم، مسائل تاریخی را مطرح کرده اند که همگی بر روی عبرتآموزی تأکید داشته اند.
حجتالاسلام محمدی تصریح کرد: خداوند در آیه 44 سوره نور به آنهایی که اهل بصیرت هستند اشاره میکند همچنین آیات دیگری هم وجود دارد که قرآن انسانها را تشویق به عبرتآموزی کرده است. در اصل قرآن با طرح قصص تاریخی از تمدن گذشته و زندگی انبیاء، ذهنیت تاریخی برای مسلمانان ایجاد کرده است.
درک آیات قرآن، نیازمند گذارههای تاریخی است
استادیار گروه تاریخ اسلامی پژوهشگاه حوزه و دانشگاه تصریح کرد: برای درک آیات قرآن نیازمند گذارههای تاریخی هستیم. برای درک آیه مجادله که در قرآن آمده است، اگر حادثه تاریخی را متوجه نشویم و شأن نزول آیه را ندانیم چندان نمیتوانیم درک درستی از آیه داشته باشیم.
وی افزود: برخی از مورخان مسلمان برای تفهیم قرآن به عنوان شاهد عینی وارد میدان میشدند تا از نزدیک صحنهها را رویت کنند. سپس پس از بررسی آنها را مطرح میکردند تا به نوعی به فهم قرآن کمک کنند.
حجتاسلام محمدی اظهار کرد: همانطور که تاریخ را مدیون قرآن هستیم، ذهنیت تاریخی مسلمانان را هم مدیون قرآن است.