امیر پارسی اصفهانی، سرپرست دفتر سیستم‌های رایانه‌ای پژوهشگاه علوم و فناوری اطلاعات ایران، در گفت‌وگو با خبرگزاری بین‌المللی قرآن (ایکنا)، با اشاره به سرقت علمی در فضای مجازی به ویژه سرقت پایان‌نامه‌ها اظهار کرد: همه این موارد به بحث فرهنگسازی مربوط می‌شود. تا زمانی که عملی جرم تلقی نشود، هر روزه شاهد وقوع آن خواهیم بود؛ بنابراین باید بدانیم تضییع حقوق دیگران به هر شیوه‌ای که باشد، دزدی گفته می‌شود و سرقت علمی در فضای مجازی هم مصداق این موضوع است.
وی افزود: برای مقابله با سرقت علمی در فضای مجازی در جهان متمدن، پیش‌بینی‌هایی شده است، اما هنوز این امر در کشورمان سخت و پیچیده به نظرمی‌رسد و راه جدی برای آن درنظر گرفته نشده است.
ضرورت تشکیل نهادی برای مقابله با سرقت علمی
سرپرست دفتر سیستم‌های رایانه‌ای پژوهشگاه علوم و فناوری اطلاعات ایران، تصریح کرد: در وهله اول باید نهادی تشکیل شود تا تشخیص دهد که حقی تضییع شده است، همچنین در آنها باید تبیین شود که حق چیست و آیا سرقت علمی در ردیف حقوق افراد قرار می‌گیرد یا خیر.
وی ادامه داد: تا زمانی که برخورد قانونی با سرقت علمی در فضای مجازی انجام نشود، این عمل ادامه دارد و کسی نمی‌تواند با آن مقابله کند.
پارسی‌اصفهانی با اشاره به راهکارهای مقابله با سرقت علمی در فضای مجازی گفت: بخشی از سرقت علمی مربوط به بحث فرهنگی می‌شود؛ یعنی بسیاری از افراد نمی‌دانند که این امر کار درستی نیست؛ بنابراین در گام اول باید حقوق مردم و تکالیف‌شان را آموزش دهیم که همان فرهنگسازی می‌شود.
وی بیان کرد: در گام دوم باید تلاش کنیم در کنار کار فرهنگی، زمینه‌ای برای عدم وقوع جرم ایجاد کنیم. مجری قانون زمانی که مشاهده می‌کند چاره‌ای جز جرم کردن ندارد، قطعا از وظیفه‌اش تخطی می‌کند و عرف هم قانون را کنار می‌گذارد.
ابزارهایی می‌تواند مانع از وقوع جرم شود
سرپرست دفتر سیستم‌های رایانه‌ای پژوهشگاه علوم و فناوری اطلاعات ایران تصریح کرد: با فراهم کردن ابزارهایی می‌توان جلوی وقوع را گرفت. برای مثال اگر استادی از دانشجو توقع این را داشته باشد که در یک هفته پژوهش 50 صفحه‌ای را آماده کند، قطعا دانشجو چاره‌ای جز سرقت علمی از فضای مجازی نخواهد داشت و همین امر سبب می‌شود که عادت به این کار را کند.
سرقت علمی برابر با حق‌الناس است
وی یادآور شد: برخورد، آخرین گام برای مقابله با سرقت علمی در فضای مجازی است و این امر سبب می‌شود که مشکلات را کم کنیم.
پارسی‌اصفهانی اظهار کرد: نهادهای دینی باید وارد شوند و اصلی‌ترین حرف دین، حق‌الناس است. یعنی تضییع شدن حقوق دیگران را رد می‌کند و دین اسلام به صراحت و روشنی می‌گوید که انسان حق ندارد حقوق دیگران را نادیده بگیرد. این امر باید نهادینه در وجود انسان جای بگیرد تا اگر زمانی بخواهد چنین کاری را انجام دهد تنش بلرزد.
وی بیان کرد: اگر جامعه این بخش دین یعنی حق‌الناسی را با تمام وجود یاد بگیرد، قطعا جامعه تبدیل به بهشت خواهد شد.