به گزارش خبرگزاری بین‌المللی قرآن(ایکنا)، نشست «قرآن و پارسی‌نگاری» عصر امروز، 30 تیرماه، با حضور محمد رجبی، رئیس کتابخانه مجلس شورای اسلامی، مهدی محبتی و سیدضیاءالدین هاجری در اندیشگاه فرهنگی واقع در سازمان اسناد و کتابخانه ملی برگزار شد.
زبان فارسی مدیون اسلام و قرآن است
در این نشست، محمد رجبی با بیان این که زبان فارسی مدیون اسلام و قرآن است، گفت: غنا و اهمیت این زبان از این روست که شاعران بزرگی چون حافظ، سعدی، فردوسی، نظامی‌گنجوی و ... جزء قله‌های شعر فارسی هستند و سروده‌های آنها در دامن قرآن رشد یافته است.
وی افزود: آنها به دلیل انس بیشتر با قرآن بود که توانستند این افتخار را نصیب خود کنند و براساس همین مأنوس بودن است که می‌توان گفت؛ قرآن در اشعار آنها تجلی یافته است و همچنین زبان فارسی نخستین زبانی است که بیش از هزار سال پیش قرآن به این زبان ترجمه شد و پس از این ترجمه بود که قرآن به زبان‌های دیگر ترجمه یافت.
معنویت اسلام توسط شاعران بزرگ فارسی جهانی شد
مهدی محبتی در ادامه این نشست به تأثیرگذاری قرآن بر ادبیات فارسی اشاره کرد و گفت: این تأثیرگذاری از یک سو ساده بوده و از سوی دیگر عمیق و ژرف است و از زمانی که قرآن با ادبیات فارسی در آمیخت، تحول عمیقی در این زبان به وجود آمد و روح ایرانی از این تلفیق شگفت، جهان را بهره‌مند کرد.
وی ادامه داد: معنویتی که در اسلام بود، از طریق بزرگان ادب فارسی، قدری صیقلی شد که جهان بشریت را برای همیشه وامدار خود کرد و ما ثمرات آن را در آثاری چون «هفت پیکر» نظامی، «منطق‌الطیر» عطار، دیوان حافظ و ... می‌بینیم.
وجوه تأثیرگذاری قرآن بر ادب فارسی
محبتی تصریح کرد: در این که قرآن فصل جدیدی در ادبیات فارسی ایجاد کرد، تردیدی نیست و این تأثیرگذاری را می‌توان از سه جهت بررسی کرد که یکی از این وجوه اهمیت زیادی دارد و آن جنبه زیبایی‌شناختی آن است که واژگانی از قرآن وارد ادبیات فارسی شده و بر زیبایی آن افزوده‌اند، البته واژگان فقهی نیز وارد این ادبیات شده‌اند، اما تأیر زیبایی‌شناختی آنها چندان نبوده است.
وی افزود: به عنوان مثال «عروةالوثقی» واژه‌ای است که وارد شعر فارسی شده و در شعر ادب فارسی سبب استحکام کلام فرد می‌شود و یا در رابطه با شب قدر، حافظ در فضایی دیگر از آن استفاده می‌کند و می‌گوید: «آن شب قدری که گویند اهل خلوت امشب است/یا رب این تأثیر دولت از کدامین کوکب است» و یا سعدی می‌گوید؛ «مرا شکیب نباشد ای مسلمانان/ ز روی خوب لکم دینکم و لی دین».
محبتی در ادامه یادآور شد: اگر ادبیات فارسی را یک خمیرمایه در نظر بگیریم، قرآن ستون آن است؛ قرآن را نباید به مثابه یک کتاب آسمانی خواند و فقط از ثواب آن بهره‌مند شد، بلکه باید از وجوه زیبایی‌شناختی آن باید بهره برد.
توانایی‌های زبان فارسی
سیدضیاءالدین هاجری نیز در ادامه این نشست گفت: از سالیان گذشته که در دانشکده در حال دانش‌اندوزی بودم، همواره به این موضوع فکر می‌کردم که چرا ما کتابی نداریم تا بتوانیم از ریشه‌های واژگان خود آگاه شویم و چرا باید جیره‌خوار بیگانگان بوده و از کتاب‌های آنها استفاده کنیم، این دیدگاه بر آن داشت تا دستور زبان فارسی و عربی، فرانسه و ... را بسنجم و به تدریج در تلاش بودم تا راهی بیابم و تک‌ریشه‌های واژگان فارسی را پیدا کنم.
نویسنده کتاب «بزرگ آسمانی‌نامه» تصریح کرد: ما در سراسر جهان می‌بینیم کسانی که ریاضی‌دان هستند، زبان آنها نیز تواناست و می‌توان گفت که زبان و ریاضی دو کفه ترازو هستند. همچنین در زبان فارسی 1500 ریشه، 600 پسوند و 250 پیشوند وجود دارد؛ از این رو این آمار نشانگر توانایی زبان فارسی است و من به تازگی فرهنگ ساختاری این ریشه‌ها را یافته و کار آن را به اتمام رسانده‌ام که به زودی به چاپ خواهد رسید.
هاجری در ادامه تأکید کرد: کسانی که در فرهنگستان زبان و ادب فارسی هستند، فقط به واژگان تازی می‌اندیشند؛ از این رو ما باید یک فرهنگ لغت اصیل داشته باشیم تا بتوانیم به راحتی به ریشه کلمات فارسی دست یابیم و بتوانیم کلمات را به درستی بیان کنیم؛ چرا که بررسی‌های چندین ساله من نشان داده که بسیاری از زبان‌ها از ریشه واژگان فارسی استفاده کرده‌اند و ما به اشتباه بعضی از آنها را گرفته‌ایم و به کار می‌بریم.