به گزارش کانون خبرنگران نبأ وابسته به خبرگزاری ایکنا، برنامهای کارگاهی با عنوان «تلاوت من» در گروه آموزش شبکه رادیویی قرآن، از دهه کرامت در شبکه رادیویی قرآن کلید خورده است. این برنامه رادیویی، که روزهای دوشنبه هر هفته پخش میشود، با اجرا و کارشناسی احمد ابوالقاسمی، قاری بینالمللی و تهیهکنندگی مسعودرضا خالقی، از تهیهکنندگان رادیو قرآن به روی آنتن میرود. در این برنامه فایل تلاوت قاریان ایرانی و خارجی دریافت و پس از پخش تلاوت، نظرات تخصصی درباره تلاوتها بیان میشود و با قاریانی که تلاوت آنها پخش شد نیز گفتوگویی صورت میگیرد.
احمد ابوالقاسمی، کارشناس و سردبیر این برنامه در گفتوگو با خبرنگار نبأ، در توضیح دلایل راهاندازی این برنامه گفت: ایده این برنامه تقریبا ابتکاری است و بهنوعی برای این است که بعضی از خلأهای موجود را بپوشاند. البته منظور از خلأ این است که از مدتها قبل، مسابقات قرآن در کشور ما با یک هدف مشخص راهاندازی شده و آن انتخاب افراد برای اعزام به کشور مالزی بود؛ بعدها خود این مسابقات نیز موضوعیت پیدا کرد و تنها بحث اعزام افراد به کشور مالزی مطرح نشد.
وی افزود: غرض ما از راهاندازی این مسابقات، اعزام یک قاری برتر برای شرکت در مسابقات مالزی بود اما بعد از مدتی این مسابقات، خود جایگاه مهمی پیدا کرد و محل اعزام چند قاری به کشورهای دیگر شد؛ یعنی اکنون خود ایران نیز مسابقاتی که برگزار میکند، فرد شرکتکننده از همان مسابقات کشوری انتخاب میشود. حتی اعزام به بعضی از مسابقات دیگر و گاهی اعزام به کشورهای خارجی نیز برای سفرهای تبلیغی از این مسابقات انتخاب میشود. به نوعی این مسابقات در انتخاب افراد برای اعزام به حج نیز مؤثر هستند.
این قاری بینالمللی با بیان اینکه اکنون باید مسابقات قرآن را بزرگتر از پیش ببینیم و طرحهای بهتر و جامعتری برای آن بیاوریم، گفت: علیالحساب بنده دیدم شاید این کار مدت زمان زیادی را بخواهد تا از مسابقات کشوری سازمان اوقاف و امور خیریه که از بزرگترین و جامعترین مسابقات در زمینه قرائت هست، استفاده کنیم. ممکن است بهرهوری از این مسابقات برای منظورهای دیگر طول بکشد؛ اساسا سیستم آموزشی ما هرسال بیش از 10 نفر قاری خوب در کشور تربیت میکند، اما یکی دو نفر از این افراد از فیلتر مسابقات عبور میکنند.
وی تصریح کرد: این افراد زمانی هم که موفق به عبور میشوند، با ناداوری در مسابقات جهانی قرآن مواجه میشوند؛ به عنوان نمونه سال جاری در مسابقات بینالمللی قرآن مالزی، نماینده ایران نفر پنج شد. همچنین در مسابقات قرآن اندونزی مقام پنجم را کسب کردیم. در روسیه نیز دوم شدیم و نهایتا در کویت هیچ مقامی کسب نکردیم. این ناجوانمردیهایی که در حق نمایندگان ما اتفاق میافتد باعث میشود ما دیگر نتوانیم از این استعدادها بهخوبی استفاده کنیم.
ابوالقاسمی با بیان اینکه همواره دغدغه این موضوع را در ذهن داشته است، گفت: بنده برنامهای را طراحی کردم تا اگر ما جایگاهی برای قاریانمان در نظر داریم تا بدان جا اعتماد کنند و با امید تلاوت کنند، مکان آن صرفا مسابقات قرآنی سازمان اوقاف و امور خیریه نمیتواند باشد؛ زیرا نتیجه مسابقات اوقاف اعزام به یک کشور خارجی است و کشور خارجی نیز تعهدی ندارد و هر گونه که بخواهد سیاسی عمل میکند. بنده تقریبا با ضرس قاطع میتوانم عرض کنم که در مسابقات خارجی حقکشی میشود و این دوستان عزیز بهحق خود نمیرسند و کم کم جزء افراد سرخوردهای قرار میگیرند که به مسابقات بینالمللی اعزام شدهاند ولی نتوانستند مقامی کسب کنند.
وی با اشاره به نبود تعریف صحیح از یک قاری خوب گفت: بنابر این ما دیگر نمیتوانیم از این افراد استفادهای کنیم؛ زیرا این تعریف صحیح و جامع از قاری خوب وجود ندارد. به نظر بنده، به عنوان فردی باتجربه در زمینه قرائت قرآن، قاری درجه یک و قاری خوب تنها کسی نیست که در مسابقات قرآن بدرخشد. قاری درجه یک کسی است که جمعی از اساتید و اهل فن او را تأیید کنند، حال یا در مسابقات قرآن یا در جایی دیگر. ما آمدیم در کنار مسابقات قرآن، برنامهای به نام «تلاوت من» راهاندازی کردیم.
سردبیر برنامه تلاوت من گفت: اکنون با توجه به محدودیتهایی که یک مسابقه برای یک شخص ایجاد میکند، ممکن است که برخی از افراد اصلا نتوانند متناسب با جو مسابقات حضور داشته باشند. ما افرادی داریم که به عنوان مثال ممکن است در تلفظ یک حرف، یک لحظه اشتباه خیلی خفیفی کنند و یا نتوانند برخی از حروف رو بهخوبی ادا کنند. این دسته همواره در مسابقات به درجات بالا نمیرسند، اما در زیبایی خواندن، در هنرهای صوتی، در هنرهای لحنی و موارد دیگر بسیار کارآمد هستند. ما دیگر از این مسئله استفاده نمیکنیم.
وی بیان کرد: برنامه «تلاوت من» را برای کسانی راه انداختیم که یا نمیخواهند در مسابقات شرکت کنند و یا شرایط روحی - روانی آنها این اجازه را نمیدهد در این برنامه شرکت کنند. مثلا این افراد به محض اینکه به سکوی مسابقات میرسند، استرس میگیرند و فشار فراوانی بر آنها چیره میشود و آنان نمیتوانند خوب اجرا کنند؛ اگر بنا باشد که هر کسی در رادیو و تلویزیون و محلهای عمومی ما مثل محافل و جلسات قرآن بخوانند، تنها از مسابقات قرآن انتخاب شوند، اینجا این افراد آسیب میبینند. ما آمدهایم یک سکو و یک کرسی راهاندازی کردیم که هرکس هنری در زمینه تلاوت قرآن دارد، بتواند در این برنامه با آزادی تمام و با شرایط کلی حاکم بر تلاوت، نه شرایط و آئیننامههای مسابقهای تلاوت خود را داشته باشد. این آئیننامههای مسابقهای، شاید به اندازه کافی به نظر مخاطب نپردازد.
ابوالقاسمی با بیان اینکه در این برنامه نظر مخاطب شرط قویتری است، افزود: البته استانداردهای تلاوت باید رعایت شود و قاریان عزیزمان نباید فکر کنند اکنون که این برنامه راهاندازی شد، هرکسی میتواند از این جایگاه برای معرفی و ارائه خود استفاده کند؛ قصدمان معرفی قاریان خوشخوان به جامعه قرآنی و جامعه دینی است.
وی در تشریح نحوه اجرای این برنامه گفت: اولا باید شأنیت رادیو قرآن رعایت شود؛ در تلاوتی که این دوستان دارند، یعنی تلاوتی که قرار هست از رادیو قرآن پخش شود باید حتما کیفیت صوتی و کیفیت تلاوتی خوبی داشته باشد. زمانی که این دوستان باید در نظر بگیرند حداکثر هفت دقیقه است؛ یعنی حتی اگر کسی تلاوت طولانیتری از کلامالله مجید دارد میتواند، این خواندن را کوتاهتر ارسال کند. از قطعاتی که دوست دارند و فکر میکنند بهتر خوانده، به اندازه هفت دقیقه انتخاب کند و به آدرس telavateman@irib.ir ارسال کند.
این قاری بینالمللی عنوان کرد: این تلاوتها سپس توسط چند نفر از کارشناسان ارزیابی میشود؛ اگر در جایگاهی بود که میتوانست از رادیو قرآن پخش شود، ما در این برنامه پخش میکنیم، حتی این را هم دیدیم که بعضی از این تلاوتها اگر کیفیتش خیلی بالا و زیبا بود و شنوندهها خواستند دوباره آن را بشنوند در قالب تلاوتهای درخواستی در عصر جمعه پخش میکنیم. باید در نظر داشت که تلاوت درخواستی سکوی بسیار مهمی است که تقریبا بهندرت پیدا میشود که فردی بتواند در آنجا تلاوتی داشته باشه که مردم درخواست کنند که آن تلاوت را دوباره بشنوند. معمولا هم این کرسی و این موقعیت در تلاوتهای درخواستی به قاریان بزرگ کشور مصر میرسد. چون مردم تقاضای شنیدن صدای «عبدالباسط» و «منشاوی» و امثال اینها را دارند، اما این امتیاز هم وجود دارد که اگر کسی تلاوت این قاریان محترم را درخواست کرد ما در آن ساعت نیز پخش مجدد میکنیم.
وی در پاسخ به این پرسش که آیا شما در این برنامه در پی ایجاد سبکهای جدید تلاوت با مشارکت قاریان هستید، گفت: ما نمیخواهیم سبک جدیدی ایجاد کنیم. زیرا سبک جدید ایجاد کردن، کار کوچکی نیست. افراد اندکی داریم در کشورمان میتوانند مدعی باشند که توانستند به سلایق شخصی خودشان عمل کنند و قطعات یا نغماتی را بخوانند که ویژه خود آنهاست. این مسئله در حدی نیست که هرکسی بتواند این کار را انجام دهد اما مانعی هم ندارد که اگر کسی تلاوت جدیدی که تقلیدی نبود و خودش با سلیقه خود اعمال کرده، از استقبال کنیم.