اعتدال باعث وحدت ملی می‌شود/ بخشش؛ گوهر گمشده‌ جامعه

به گزارش خبرگزاری بین‌المللی قرآن (ایکنا)، حجت‌الاسلام والمسلمین سیدحسن خمینی، تولیت آستان مطهر بنیانگذار کبیر انقلاب صبح امروز، چهارشنبه، 28 آبان‌ماه در همایش ملی اعتدال با اشاره به نسبت اعتدال با عدالت گفت: عده‌ای عدالت را «وضع الشئ فی محله» تعریف کرده‌اند که بازگرداندن معنای عدالت در حوزه حقوق است؛ اما با تعابیر کاربردی‌تر، عدالت به مثابه انصاف مورد توجه قرار می‌گیرد.
وی در مورد آثار اجتماعی عدالت به روایات و احادیثی از ائمه اطهار(ع) اشاره کرد و گفت: یکی از امور کلیدی در کلام اهل بیت(ع) اعتدال است؛ به طوری که امام علی(ع) زمانی که می‌خواهند اهل بیت (ع) را در جایگاه مقابل افراط و تفریط معرفی می‌کنند.
سیدحسن خمینی تصریح کرد: عدالت دارای حسن ذاتی است و هیچ‌کس خود را ظالم نمی‌داند و آن را نسبت به خود نمی‌پسند؛ اعتدال نیز حداقل در حوزه اجتماعی از چنین جایگاهی برخوردار است.
وی یکی از آثار وضعی اعتدال را عدم هلاکت بیان کرد و گفت: جامعه معتدل هلاکت نمی‌یابد و از بین نمی‌رود و دستخوش ضربات مهلک نمی‌شود.
تولیت آستان مطهر بنیانگذار کبیر انقلاب با بیان اینکه از دیگر آثار اعتدال این است که کارها آسان و مشکلات برطرف می‌شود، گفت: در رساله حقوقیه امام سجاد(ع) اولین حقی که بیان شده، حق خدا بر مردم است؛ در این رابطه می‌فرمایند وقتی شرک کنار گذارشته شود، دین صرفاً یک ادای دین به خدا نیست، بلکه باعث ایجاد آرامش روحی می‌شود که این آرامش برای جامعه سرمایه است.
وی افزود: تمام مشکل ما از آنجا نشئت می‌گیرد که در کنار خداوند مؤثرات دیگری را می‌پذیریم که طمع یا خوف را پدید می‌آورد و باعث سرسپردگی می‌شود؛ بنابراین شرط اول این که کارها را آسان بگیریم و به خداوند اتکاء کنیم و اعتدال بورزیم.
سیدحسن خمینی با بیان اینکه از دیگر آثار اعتدال بقای نام نیک است، گفت: کسی که در آینده نامش باقی می‌ماند فردی است که معتدل زندگی کرده باشد و تابع امواج افراط و تفریط نشود؛ در مقابل افرادی که افراط و تفریط دارند جز ملامت چیزی برایشان باقی نمی‌ماند.
وی افزود: ممکن است در یک دوره‌ای افراد را موجی دربربگیرد اما بعد از آنکه موج فروکش کرد‌، اولین کسانی که انتقاد می‌کنند، مانند اولیاء‌الشیطان همین افراد خواهند بود.
ایجاد و تشدید الفت بین قلوب از دیگر آثار اعتدال بود که تولیت آستان مطهر بنیانگذار کبیر انقلاب به آن اشاره کرد و ادامه داد: یکی از حقوقی که در رساله حقوقیه امام سجاد(ع) مورد تأکید قرار گرفته، حق زبان است؛ امام سجاد (ع) در این رابطه می‌فرمایند «زبان را از دشنام‌گویی راحت کنید».
سیدحسن خمینی تصریح کرد: بد سخن گفتن و تندی کردن بذر کینه می‌کار‌د و توفان درو می‌کند و پیش از همه گریبان خود آنها را می‌گیرد؛ همان طور که در این روزگار نیز شاهد بودیم کسانی که این روش را در پیش گرفتند بیش از همه ضرر کردند.
وی با بیان اینکه زبان را به خوب گفتن عادت دهیم، اظهار کرد: جامعه ما نیاز به خیراندیشی و خیرخواهی دارد؛ در حالی‌که گاه برخی قلم‌ها مانند یک شیشه خرده عمل می‌کند و اگر نرم هم باشد می‌برد.
سیدحسن خمینی خاطرنشان کرد: امام سجاد(ع) می‌فرماید « حق شما بر زبان این است که  آن را بر ادب حمل کنید»؛ ادب یعنی پایبندی به هنجارهای مطلوب اجتماعی و امروز به هزاران دلیل نیاز داریم تا گامی بزرگ‌تر به سمت ادب برداریم.
وی با اشاره به مسئله اتحاد به عنوان یکی از آثار اعتدال در جامعه گفت: اعتدال باعث وحدت ملی می‌شود و جامعه را از افتراق دور می‌سازد؛ در این رابطه پیامبر اکرم(ص) فرموده‌اند «کسی که محبت نداشته باشد، ایمان هم ندارد»؛ اگر در جامعه‌ای نسبت به هم هم‌دلی و رفاقت نداشته باشیم از این توصیه فاصله گرفته‌ایم.
تولیت آستان مطهر بنیانگذار کبیر انقلاب خاطرنشان کرد: از دیگر حقوقی که بر انسان‌ها نهاده شده این است که حق بزرگان و انسان‌های خوب را رعایت کنیم؛ اینگونه نباشد که در مورد بزرگان ما که در گذشته کارهایی انجام داده‌اند هر چه خواستیم بگوییم؛ اگر نقدی به کارها داریم، کرامات آنها را نیز بگوییم و صرف وجود اختلافات حقایق را نپوشانیم.
سیدحسن خمینی با بیان اینکه علت و معلول اعتدال در جامعه بسط محبت است، گفت: اگر جامعه‌ای محبت نداشته باشد، معتدل نیست و اگر در جامعه‌ای اعتدال نباشد، محبت در آن نیست؛ با دشمنی و تلخی کردن جامعه از درون از بین می‌رود.
وی افزود: گویی بخشش گوهر گمشده‌ای در جامعه ما شده است و انگار نمی‌توانیم گذشته را فراموش کنیم؛ انسان حق خطا ندارد اما حق بخشیده شدن دارد همانطور که یکی از قواعد جامعه معتدل شیوع بخشش است؛ جامعه‌ای که این‌گونه نباشد در جا می‌زند و بغض و کینه را روی هم انبار می‌کند.
سیدحسن خمینی با تأکید بر اینکه یکی از بزرگ‌ترین آثار دوری از اعتدال بدنامی دین است، گفت: امروز گروهی پیدا شده که کسی باور نمی‌کند که بتوانند جلوی چشم دوربین‌ها سر مسلمانان را ببرند و این‌چنین موجب بدنامی دین شوند.
تولیت آستان مطهر بنیانگذار کبیر انقلاب با بیان اینکه اگر دین داریم آن را به زینت دین آراسته کنیم، گفت: بعد از 1400 سال حرکتی به همت امام (ره) و ملت ایران به وجود آمد که باید این میراث را به عنوان یک الگو برای امروز و آینده حفظ کنیم و به منصه ظهور برسانیم؛ حال اگر دغدغه وطن داریم طریق نجات دوری از افراط و تفریط است و اگر درد دین هم داریم طریق نجات دوری از افراط و تفریط است.
سیدحسن خمینی در بخش دیگری از سخنان خود اظهار کرد: تمرین اعتدال گفت‌و‌گو است؛ با مشاجره راه به جایی نمی‌بریم.
وی در مورد شروط گفت‌وگو نیز اظهار کرد: یکی از عمده‌ترین شروط این است که خودمان را بالاتر از طرف مقابل ندانیم و نظر خود را تحمیل نکنیم.
سیدحسن خمینی ادامه داد: ما در مشاجره دنبال تحمیل هستیم و اما در گفت‌و‌گو به دنبال تحقیق بیشتر هستیم؛ ما در مشاجره خود را بالاتر می‌دانیم اما در گفت‌و‌گو هم‌عرض هستیم؛ ما در مشاجره دنبال خطاگرفتن از دیگران هستیم اما در گفت‌و‌گو به دنبال خطای خودمان می‌گردیم؛ ما در مشاجره خود را حق مطلق می‌دانیم اما در گفت‌و‌گو اینگونه نیست. در مشاجره نظر ما عین وجود ماست اما درگفت‌و‌گو نظر جدای از شخصیت است. در مشاجره پیش‌فرض باطل بودن نظر دیگران است اما در گفت‌و‌گو دنبال کشف حقیقت هستیم. در مشاجره دنبال تغییر همه چیز به نفع خودمان هستیم، اما در گفت‌و‌گو دنبال یافتن حقیقت هستیم.