به گزارش خبرگزاری بین‌المللی قرآن (ایکنا) حجت‌الاسلام والمسلمین سیدصمصام الدین قوامی، رئیس بنیاد فقهی مدیریت اسلامی 5 آذر در درس تفسیر مدیریتی از قرآن با اشاره به آیه «یا داوُدُ إِنَّا جَعَلْناکَ خَلیفَةً فِی الْأَرْضِ فَاحْکُمْ بَیْنَ النَّاسِ بِالْحَقِّ وَ لا تَتَّبِعِ الْهَوى فَیُضِلَّکَ عَنْ سَبیلِ اللَّهِ إِنَّ الَّذینَ یَضِلُّونَ عَنْ سَبیلِ اللَّهِ لَهُمْ عَذابٌ شَدیدٌ بِما نَسُوا یَوْمَ الْحِسابِ؛ اى داوود! ما تو را خلیفه و (نماینده خود) در زمین قرار دادیم پس در میان مردم بحق داورى کن، و از هواى نفس پیروى مکن که تو را از راه خدا منحرف سازد کسانى که از راه خدا گمراه شوند، عذاب شدیدى به خاطر فراموش کردن روز حساب دارند» گفت: حضرت داوود از مدیران جامع الشرائط خداوند بود و خداوند او را توانمند کرده بود و علم، فضل، زبور، حکمت، حکومت، نرم شدن آهن در دستانش و منطق الطیر از جمله عطایای الهی به ایشان بود.
وی ادامه داد: گفت‌وگوی با پرندگان، هم‌آوایی کوه‌ها با او در تسبیح، مستجاب الدعوه بودن و هدایت یافتگی، برخورداری از اقتدار و نیرومندی توام با معنویت و توبه از دیگر نعمت‌های خدا به او بود. او از ذریه ابراهیم(ع) بود و فرزندش سلیمان(ص) مثل خود او از پیامبران و مدیران عالی مقام و دارای خدم و حشم و حشمت بود. خلاصه کاملا جامع الشرائط و نمونه‌ای کامل از یک مدیر رحمانی بود.
قوامی ادامه داد: خداوند رسما او را خلیفه و نماینده در جهان نامید و قرار داد؛ کمتر مدیر و رهبری در قرآن دارای چنین رزومه شفاف و گویا و جامع است که خداوند به این خصوصیات عالی تفصیلا تصریح نموده باشد، ولی در عین حال در آیه فوق او را از تبعیت از هوای نفس پرهیز می‌دهد گویا مدیران عالی‌تر مراقبت بیشتری می‌خواهند و الا در معرض گمراهی و قرار گرفتن در مسیر و زمره ضالین خواهند بود.
رئیس بنیاد فقهی مدیریت اسلامی با اشاره به آیه «وَ لا تَتَّبِعِ الْهَوى فَیُضِلَّکَ عَنْ سَبیلِ الله» گفت: این یک قانون است که در مدیریت رفتار سازمانی جای طرح دارد که رزومه عالی و جامع مانع ضلالت نیست و تبعیت از هوی که از ابزار اصلی شیطان است رهبران عالی را در آستانه سقوط قرار می‌دهد.
لزوم ایجاد فرهنگ دائمی استعاذه در سازمان‌ها
وی تاکید کرد: باید فرهنگ استعاذه دائمی در سازمان حاکم باشد. وقتی خداوند یک مدیر معصوم خود را چنین هشدار می‌دهد، مدیران دیگر باید حساب کار خود را بکنند، زیرا هیچ کس در مصونیت نیست و اتفاقا پیام آیه فوق این است که هرچه رتبه و رده مدیران بالاتر درجه سقوط و در تیم ضالین قرار گرفتن برای آنان پرشیب‌تر است.
وی عنوان کرد: جالب است که حضرت داوود به صراحت و شهادت قرآن دو بار در این آزمون قضاوت ناکام بود و دچار ابتلاء و فتنه خداوند شد و در دو پرونده قضایی ترک اولی کرد و بلافاصله فهمید که خداوند دارد او را تست می‌کند، سریعا انابه کرد و به سجده افتاد و بازگشت کرد. البته در یکی از این دو پرونده فرزندش سلیمان رای حق را از او بهتر فهمید و خداوند رای سلیمان را تایید کرد.
استاد حوزه علمیه بیان کرد: با این دو تست در دو پرونده پیچیده قضایی به قائم مقام و خلیفه خود فهمانید که هشداری که به او در تبعیت از هوای نفس داده بود در این دو مورد داشت به تحقق می‌نشست که خداوند عصمت او را حفظ کرد.
سخت‌ترین مدیریت
قوامی ادامه داد: مدیریت فرهنگ سازمانی که محصولی به نام معنویت دارد، سخت‌ترین مدیریت است که مدیران را از خطر ضلالت نجات می‌دهد. آنچه از قرآن مجید استفاده مىشود بیش از این نیست که افرادى به عنوان دادخواهى از محراب داود بالا رفتند و نزد او حاضر شدند، او نخست وحشت کرد، سپس به شکایت شاکى گوش فرا داد که یکى از آن دو ۹۹ گوسفند ماده داشته و دیگرى فقط یک گوسفند، در حالى که صاحب نود و نه گوسفند از برادرش تقاضا داشته که یکى را هم به او واگذار کند، او حق را به شاکى داد، و این تقاضا را ظلم و تعدى خواند، سپس از کار خود پشیمان گشت، و از خداوند تقاضاى عفو کرد و خدا او را بخشید.
استاد حوزه علمیه با بیان اینکه در اینجا دو تعبیر قابل دقت است: یکى مساله آزمایش و دیگرى مسئله استغفار و توبه تصریح کرد: قرآن در این دو قسمت روى نقطه مشخصى انگشت نگذاشته، اما با توجه به قرائن موجود در این آیات و روایات اسلامى که در تفسیر این آیات آمده، داود اطلاعات و مهارت فراوانى در امر قضا داشت، و خدا مىخواست او را آزمایش کند، لذا یک چنین شرائط غیر عادى (وارد شدن بر داود از طریق غیر معمول از بالاى محراب) براى او پیش آورد، او گرفتار دستپاچگى و عجله شد، و پیش از آنکه از طرف مقابل توضیحى بخواهد داورى کرد، هر چند داورى عادلانه بود.
وی افزود: گر چه او به زودى متوجه لغزش خود شد، و پیش از گذشتن وقت جبران نمود، ولى هر چه بود کارى از او سر زد که شایسته مقام والاى نبوت نبود، لذا از این ترک اولى استغفار کرد، خداوند هم او را مشمول عفو و بخشش قرار داد. گواه بر این تفسیر علاوه بر آنچه گذشت آن است که خداوند خطاب مىکند که ما تو را جانشین خود در روى زمین قرار دادیم، لذا از روى حق و عدالت در میان مردم داورى کن و از هوا و هوس پیروى منما. این تعبیر نشان مىدهد که لغزش داود در طرز قضاوت و داورى بوده است.به این ترتیب در آیات فوق چیزى که مخالف شان و مقام این پیامبر بزرگ باشد وجود ندارد.