سیاوش قائدی، دبیر دومین همایش «سوگنامهها و سوگچامهها»، در گفتوگو با خبرگزاری بینالمللی قرآن(ایکنا) گفت: نمایشنامهخوانی مقولهای آشنا برای اهالی تئاتر و علاقهمندان به هنرهای نمایشی و بهویژه مخاطبان حرفهای است چرا که این رویداد اتفاق میافتد تا برای نخستینبار و شاید هم برای مواجههای به منظور یادآوری، مخاطبان با نمایشنامه، فضا و مختصات و ویژگیهای شخصیتهای نمایشی آشنا شوند.
وی گفت: متأسفانه این مقوله بعدها به دلیل بروز مشکلاتی همچون محدودیت فضاهای نمایشی و یا محدودیت زمان تولید یک اثر نمایشی به عنوان یک اصل مطرح شد و شاهد بودیم که جشنوارهها و رویدادهایی که اساس برنامههای آن را خوانش نمایشنامه شکل میداد، به وجود آمد که آنچنان هم که انتظار میرفت، مفید نبودند؛ مضافاً بر اینکه به دلیل اینکه نمایشنامهخوانی با رویکردی تخصصی تنها برای آشنایی حرفهایهای تئاتر با یک اثر تازه نگاشته شده نمایشی به وقوع میپیوست لذا روند اجرای آن برای مخاطب عام کسالتآور بود.
اجراخوانی، مواجهه بهتر و مؤثرتر مخاطب تئاتر با یک اثر نمایشی است
قائدی تصریح کرد: براین اساس برای مواجهه بهتر و مؤثرتر با مخاطبان تئاتر چه خاص و چه عام مقوله اجراخوانی از سوی مرکز هنرهای نمایشی حوزه هنری مطرح شد که تعدادی از آثار نمایشی ارائه شده به این همایش با این سبک و شیوه اجرایی که در اصل گونهای نمایشی است برای مخاطبان و علاقهمندان خوانش میشود.
دبیر دومین همایش «سوگنامهها و سوگچامهها» ادامه داد: تفاوت اجراخوانی با نمایشنامهخوانی در این است که با توجه به امکانات که در اختیار گروههای نمایش گذاشته میشود، سعی بر این است که از خوانش صرف نمایشنامه فاصله گرفته و مقداری کنش صحنهای هم اتفاق بیفتد که این خود از میزان یکنواختی و کسالتی که ممکن است نمایشنامهخوانی برای مخاطب عام تئاتر داشته باشد، میکاهد.
این هنرمند و فعال تئاتری گفت: در هر صورت حتی اجراخوانی نیز با هدف معرفی مؤثر نمایشنامههایی که به تازگی نگاشته و خواستار عرضه هستند، صورت میگیرد و به ویژه در عرصه نمایشنامهنویسی دینی حائزاهمیت است؛ چرا که با وجود آنکه پس از انقلاب اسلامی اهتمام ویژهای به تولید اینگونه آثار به عمل آمد اما همواره این عرصه دارای افت و خیزهای زیادی بوده است و روندی منسجم و هدفمندی را در آن شاهد نبودیم.
«سوگنامهها و سوگچامهها» به دنبال ارائه فرم و ساختاری جدید از نمایشنامه دینی است
قائدی تأکید کرد: همایش «سوگنامهها و سوگچامهها» به رویکردهای مؤثر و نوآورانه در زمینه خلق آثار نمایشی دینی نیز توجه داشته و دارد و به دنبال ارائه فرم و ساختاری جدید از نمایشنامههای دینی است؛ مصداق این مدعا دعوت از درامنویسان جوان و مستعد در زمینه پرداختن به فرمهای نوین نمایشی است که به محتوای دینی در قالبهای نو بپردازند و معتقدیم که پرداختی سنتی به محتوا و مقولات دینی دیگر جذابیتهای مؤثر خود را از دست داده است و باید برای جلب نظر بیشتر مخاطب به قوالب نو دست یافت.
وی ادامه داد: تکرار تجربههای موفق در ارائه گونههای نو نمایشی همچون رادیوتئاتر از جمله برنامههای دیگری است که در این همایش به آن پرداختهایم که هم نوعی اجراخوانی است و مخاطب عام تئاتر با آن ارتباط برقرار میکند و هم موجب میشود تا مخاطب تئاتر با تکنیک و فناوری ضبط یک نمایش رادیویی آشنا شود.
دبیر دومین همایش «سوگنامهها و سوگچامهها» با اشاره به اینکه نگاه دانشگاهی و پژوهشمحور را در اجرای برنامههای نمایشی این همایش و همچنین برگزاری نشستهای پژوهشی آن مورد نظر قرار دادهایم، گفت: کار دانشگاهی توأم با خلاقیت است و تجملگرا نیست؛ ارائه آثار نمایشی از سوی نسل جوان و دانشگاهی به تغییر رویکرد تولید اینگونه نمایشی از شکل یک نمایش پرهزینه و عظیم به سمت یک نمایش خلاق با حداقل امکانات منجر میشود که این خود الگویی خواهد شد تا از این پس کسری بودجه و تأمین نشدن بودجه مورد نیاز برای تولید آثار فاخر و حجیم تئاتر دینی توجیهی برای کمکاری در این زمینه نباشد.
وی در پایان به نشستهای پژوهشی این همایش اشاره کرد: دستاوردهای علمی و تحقیقاتی تئاتر جهان در زمینه ارتباط این هنر با دین و مظاهر اعتقادی وجود دارد که شاید در دسترس علاقهمندان نباشد، با دعوت از چهرههای نامآشنای دانشگاهی که دستی در تحقیق و ترجمه آثار تألیفی خارجی دارند، سعی داریم به مبانی نظری موجود میان دین و هنر نمایش مشترک در تمام ملل بپردازیم و در ادامه با آسیبشناسی راهی که تاکنون آن را در حوزه تولیدات نمایشی دینی طی کردهایم، راهکارهایی را برای ارتقای کمی و کیفی تولید این قبیل آثار ارائه کنیم.
یادآور میشود، دومین همایش «سوگنامهها و سوگچامهها» به همت مرکز هنرهای نمایشی حوزه هنری، از 8 آذر آغاز و تا 13 آذر ادامه خواهد داشت.